Sử dụng điều hòa đúng cách không chỉ giúp bạn tận hưởng không khí mát lành mà còn tiết kiệm được một khoản tiền điện đáng kể và bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên, không ít người dùng lại đang duy trì những thói quen sai lầm tai hại.
1. Sai lầm về cách bật/tắt và nhiệt độ
Một trong những hiểu lầm phổ biến nhất là việc bật tắt điều hòa liên tục. Nhiều người có thói quen tắt máy khi rời phòng dù chỉ trong thời gian ngắn, hoặc bật thật lạnh rồi tắt đi dùng quạt, sau đó lại bật lại khi thấy nóng. Thực tế, mỗi lần khởi động, máy nén và quạt gió phải tiêu tốn một lượng điện năng rất lớn, có thể gấp ba lần so với việc duy trì hoạt động ổn định. Các máy điều hòa hiện đại đều có cơ chế tự ngắt khi đủ lạnh và chỉ chạy quạt gió, nên việc bật tắt thủ công thường xuyên không những không tiết kiệm điện mà còn gây hao mòn máy nén nhanh hơn, làm giảm tuổi thọ thiết bị. Bên cạnh đó, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột liên tục trong phòng còn có thể gây sốc nhiệt nhẹ, dẫn đến đau đầu, mệt mỏi và các bệnh về đường hô hấp. Vì vậy, hãy cố gắng duy trì nhiệt độ ổn định và chỉ tắt hẳn khi không sử dụng trong thời gian dài.
Một sai lầm khác là cuộc đua cài đặt nhiệt độ quá thấp, ví dụ 16-18 độ C, ngay khi vừa bật máy với suy nghĩ sẽ làm phòng mát nhanh hơn. Điều này hoàn toàn không đúng. Điều hòa làm mát với tốc độ không đổi, việc cài nhiệt độ cực thấp chỉ khiến máy phải chạy liên tục trong thời gian dài hơn một cách không cần thiết để đạt đến "mục tiêu" đó, gây lãng phí điện năng nghiêm trọng (giảm 5 độ C có thể tốn thêm 40% điện). Việc ép máy chạy hết công suất liên tục cũng làm các bộ phận bị quá lạnh, giảm hiệu suất và tuổi thọ. Quan trọng hơn, nhiệt độ quá lạnh và chênh lệch lớn với bên ngoài (trên 7-10 độ C) là nguyên nhân gây cảm lạnh, viêm họng, và tăng nguy cơ sốc nhiệt. Mức nhiệt độ lý tưởng được các chuyên gia khuyên dùng là khoảng 25-27 độ C.

Nên sử dụng điều hoà ờ mức nhiệt độ hợp lý. Ảnh minh hoạ
2. Không lưu thông không khí, biến phòng thành "hộp kín"
Việc đóng kín cửa phòng liên tục khi bật điều hòa tưởng chừng giúp giữ lạnh tốt nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Không khí tù đọng trong phòng kín có thể trở nên ô nhiễm hơn cả ngoài trời, tích tụ CO2, bụi bẩn, vi khuẩn, nấm mốc, gây ra các vấn đề hô hấp, đau đầu, mệt mỏi. Do đó, việc thông gió định kỳ là rất cần thiết. Hãy mở cửa sổ hoặc cửa ra vào trong vài phút sau mỗi khoảng 1-2 giờ sử dụng điều hòa để trao đổi không khí.
Bên cạnh đó, đừng bỏ quên chiếc quạt điện. Chỉ dựa vào điều hòa sẽ khiến hơi lạnh khó lan tỏa đều khắp phòng, buộc máy phải chạy lâu hơn hoặc bạn phải hạ nhiệt độ thấp hơn mức cần thiết. Sử dụng quạt điện (quạt cây hoặc quạt trần) cùng lúc với điều hòa sẽ giúp phân phối khí lạnh hiệu quả hơn nhiều, đồng thời luồng gió nhẹ từ quạt giúp bạn cảm thấy mát mẻ hơn ngay cả khi nhiệt độ điều hòa được cài đặt ở mức cao hơn (27-28 độ C), từ đó tiết kiệm đáng kể điện năng.

Hãy sử dụng quạt gió phối hợp với điều hoà. Ảnh minh hoạ
3. Hiểu sai chế độ hoạt động và hướng gió
Việc sử dụng sai chế độ cũng là một sai lầm phổ biến. Chế độ Làm lạnh (Cool - biểu tượng bông tuyết) chỉ thực sự cần thiết khi trời nóng và khô. Vào những ngày nồm ẩm, mưa nhiều, bạn nên sử dụng chế độ Hút ẩm (Dry - biểu tượng giọt nước) trong khoảng 1-2 giờ để làm không khí khô ráo, dễ chịu hơn mà lại tiết kiệm điện hơn đáng kể so với chế độ Cool (chế độ Dry không có tác dụng làm giảm nhiệt độ nhiều). Lạm dụng chế độ Làm lạnh nhanh (Turbo/Powerful) cũng rất tốn điện.
Một thói quen tai hại khác là ngồi hoặc nằm ngay dưới luồng gió lạnh thổi trực tiếp từ điều hòa. Điều này không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe như khô da, khô mắt, nghẹt mũi, viêm họng, cứng cơ, thậm chí liệt mặt khi ngủ. Hãy điều chỉnh cánh đảo gió hướng lên trần nhà hoặc bật chế độ đảo gió tự động để hơi lạnh được phân tán đều và nhẹ nhàng khắp phòng.

Cần hiểu rõ về các chế độ của điều hoà. Ảnh minh hoạ
4. Ra vào phòng lạnh đột ngột
Sự chênh lệch nhiệt độ quá lớn giữa trong phòng điều hòa và ngoài trời nắng nóng có thể gây sốc nhiệt, đặc biệt nguy hiểm khi bạn di chuyển đột ngột giữa hai môi trường này. Tuyệt đối tránh vào phòng lạnh ngay sau khi đi nắng về hoặc vừa tắm xong. Hãy nghỉ ngơi ở khu vực mát hơn ít nhất 10-15 phút để cơ thể hạ nhiệt và khô mồ hôi trước khi vào phòng điều hòa. Tương tự, trước khi ra ngoài, nên tắt điều hòa hoặc tăng nhiệt độ và mở hé cửa khoảng 15-30 phút để cơ thể thích nghi dần.

Hạn chế ra vào phòng bật điều hoà đột ngột. Ảnh minh hoạ
5. Bảo trì, lắp đặt không đúng cách
Ngoài thói quen sử dụng, việc bảo trì và lắp đặt đúng cách cũng cực kỳ quan trọng. Lưới lọc không khí bám bẩn, dàn nóng và dàn lạnh bám bụi không chỉ làm giảm nghiêm trọng hiệu suất làm lạnh, gây tốn điện mà còn là ổ chứa vi khuẩn, nấm mốc ảnh hưởng đến sức khỏe. Hãy thường xuyên tự vệ sinh lưới lọc (2-4 tuần/lần tùy mức độ sử dụng) và gọi thợ bảo dưỡng chuyên nghiệp định kỳ (vài tháng/lần hoặc ít nhất 1-2 lần/năm) để làm sạch sâu dàn nóng, dàn lạnh và kiểm tra toàn bộ hệ thống, đặc biệt là kiểm tra và nạp gas (môi chất lạnh) nếu cần thiết. Việc thiếu hoặc thừa gas đều gây hại cho máy nén và làm giảm hiệu quả hoạt động. Cuối cùng, vị trí lắp đặt ban đầu cũng ảnh hưởng rất lớn. Cần đảm bảo cả dàn nóng và dàn lạnh được đặt ở nơi thông thoáng, tránh ánh nắng trực tiếp, không bị cản trở luồng gió và tuân thủ đúng các yêu cầu kỹ thuật về khoảng cách, độ cao.

Hãy luôn nhớ bảo trì điều hoà định kỳ. Ảnh minh hoạ
Tránh những sai lầm phổ biến trên không chỉ giúp bạn tiết kiệm đáng kể hóa đơn tiền điện hàng tháng mà còn đảm bảo chiếc điều hòa hoạt động hiệu quả, bền bỉ hơn và quan trọng nhất là bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình bạn trong suốt mùa hè.