Apple đang "chậm chân" trong cuộc đua AI?

Trong khi các đối thủ liên tục tung ra những đột phá mới, Apple, gã khổng lồ từng dẫn đầu cuộc chơi, dường như đang hụt hơi trong cuộc đua AI đầy khốc liệt này.

Từ lâu, Apple đã nổi tiếng với khả năng đón đầu xu hướng, "đi trước một bước" so với đối thủ. Tuy nhiên, trong cuộc cách mạng AI đang diễn ra mạnh mẽ, dường như Apple đang đánh mất vị thế dẫn đầu. Sự kiện Amazon ra mắt Alexa+ mới đây càng phơi bày những điểm yếu chí tử trong nỗ lực AI của Apple, đẩy công ty này vào tình thế một mất một còn.

Ít ai ngờ rằng, Apple, người tiên phong khai sinh trợ lý ảo Siri từ năm 2011, lại rơi vào tình cảnh này. Trong khi Siri ngày càng tỏ ra đuối sức trước các đối thủ, Apple vẫn loay hoay tìm cách vực dậy trợ lý ảo này. Phiên bản Siri tân trang được giới thiệu hồi tháng 6 năm ngoái, với những hứa hẹn về khả năng cá nhân hóa, phân tích ngữ cảnh và điều khiển ứng dụng thông minh, vẫn chỉ là những hình ảnh hào nhoáng trên video. Thực tế, Apple vẫn đang chật vật để biến những lời hứa đó thành hiện thực, với mục tiêu đầy thách thức là kịp ra mắt vào tháng 5 tới.

Bộ tính năng AI "Apple Intelligence" được ra mắt ra nhỏ giọt từ tháng 10 năm ngoái cũng không mấy ấn tượng. Từ công cụ hỗ trợ viết lách, chuyển giọng nói thành văn bản, tạo emoji tùy chỉnh (Genmoji), đến ứng dụng Image Playground tạo ảnh hoạt hình, tất cả chỉ dừng lại ở mức "có cũng được, không có cũng chẳng sao". Thậm chí, một số tính năng còn bị đánh giá là vô dụng.

Apple đang — Tính năng Genmoji của Apple Intelligence. Ảnh: Apple

Điều đáng nói là, một trong những công ty sáng tạo nhất thế giới lại đang trượt chân trong lĩnh vực AI, ít nhất là cho đến thời điểm hiện tại. Ngay cả nỗ lực tích hợp ChatGPT của OpenAI vào hệ thống của Apple cũng tỏ ra gượng gạo, thiếu tự nhiên và chưa thực sự hữu ích. Tính năng Visual Intelligence, vốn được kỳ vọng mang đến khả năng nhận diện vật thể trong thế giới thực, lại bị nhận xét là phiên bản sơ sài của Google Lens. Chức năng tóm tắt thông báo, một tính năng AI cơ bản, thậm chí còn gây ra sự cố khi đưa tin sai lệch, buộc Apple phải tạm ngưng hoạt động trên một số ứng dụng.

Những hạn chế này khiến “Apple Intelligence” khó trở thành động lực thúc đẩy người dùng nâng cấp thiết bị. Không có lý do thuyết phục để họ chi tiền mua iPhone mới chỉ để trải nghiệm những tính năng AI mờ nhạt, bất chấp những nỗ lực quảng bá rầm rộ của Apple. Ngay cả dữ liệu nội bộ của công ty cũng cho thấy mức độ sử dụng thực tế của “Apple Intelligence” vẫn cực kỳ thấp.

Sự kiện Amazon ra mắt Alexa+ vừa qua như một "cú tát" vào tham vọng AI của Apple. Alexa+ không chỉ là một trợ lý ảo thông thường, mà còn là một phiên bản ChatGPT Voice Mode được "nhúng" sâu vào hệ sinh thái Amazon, hiểu rõ người dùng, gia đình, sở thích và bối cảnh xung quanh. Chứng kiến màn trình diễn của Alexa+ tại New York, nhiều người đã có cảm giác như được xem buổi demo ChatGPT cách đây 3 năm: "Đây sẽ là một cuộc cách mạng!".

Phiên bản Siri tiếp theo, dự kiến ra mắt vào tháng 5, sẽ là bài kiểm tra khả năng phục hồi của Apple. Tuy nhiên, để kịp ra mắt iOS 18, Apple đã không có đủ thời gian để hợp nhất hai hệ thống Siri cũ và mới, khiến phần mềm hoạt động chưa thực sự trơn tru. Kế hoạch cho iOS 19 là hợp nhất hai hệ thống này và giới thiệu kiến trúc Siri hoàn toàn mới, có tên mã nội bộ là "LLM Siri". Tuy nhiên, ngay cả kế hoạch này cũng đang bị chậm trễ, và có thể phải đến iOS 20 vào năm 2027, người dùng mới được trải nghiệm một phiên bản Siri "đúng nghĩa" như ChatGPT hay Alexa+.

Điều đó có nghĩa là Apple sẽ chậm chân so với cuộc đua AI tới nửa thập kỷ, một viễn cảnh ảm đạm hơn nhiều so với dự đoán ban đầu. Trong khi đó, các đối thủ của Apple không hề "ngủ quên trên chiến thắng". Hãy tưởng tượng xem OpenAI và Google sẽ tiến xa đến đâu trong hai năm tới, chưa kể đến sự xuất hiện của hàng loạt startup AI mới.

Theo nhiều nguồn tin nội bộ, iOS 19 có thể sẽ không mang đến bất kỳ thay đổi đáng kể nào về "Apple Intelligence". Lý do chính là Apple vẫn đang "vật lộn" để hoàn thiện những tính năng đã công bố từ năm ngoái. Việc tập trung vào việc hoàn thiện những gì còn dang dở đang khiến Apple khó lòng dồn sức cho những dự án mới. Điều này đẩy Apple vào tình thế "canh bạc tất tay". Rõ ràng, tốc độ phát triển AI nội bộ của Apple đang không đủ nhanh để theo kịp đối thủ. Một sự thay đổi lớn là điều cần thiết. Các mô hình AI nền tảng của Apple đang chạm đến giới hạn. Tình trạng "chảy máu chất xám" và lãnh đạo thiếu hiệu quả cũng là những vấn đề nhức nhối.

Việc khan hiếm chip AI, đặc biệt là chip từ Nvidia, cũng là một thách thức lớn. Khi Apple nhận ra sự "hụt hơi" trước ChatGPT, thì đã quá muộn để có đủ nguồn lực. Hơn nữa, ngành công nghiệp AI đang phát triển quá nhanh, khiến những nỗ lực của Apple đôi khi trở nên lỗi thời trước khi kịp ra mắt.

Một giải pháp cho Apple là học theo Samsung, Microsoft và Amazon, dựa vào công nghệ AI từ bên ngoài. Hợp tác với các "ông lớn" AI như Google (Gemini), OpenAI (ChatGPT) hay Anthropic (Claude) có thể giúp Apple nhanh chóng có được sản phẩm AI cạnh tranh, tích hợp sâu vào hệ sinh thái của mình. Sau đó, Apple có thể dần thay thế bằng công nghệ "cây nhà lá vườn" khi đã đủ sức.

Hiện tại, Apple đã có hợp tác với ChatGPT, nhưng chỉ dừng lại ở mức độ bề mặt. OpenAI chưa thực sự hoà nhập vào "Apple Intelligence", mà chỉ đóng vai trò dự phòng khi Siri bó tay hoặc phân tích hình ảnh trong tính năng Visual Intelligence.

Để tái cấu trúc nỗ lực AI, Apple đã có những thay đổi về lãnh đạo. Kim Vorrath, một quản lý phần mềm kỳ cựu, được điều động sang đội AI để chấn chỉnh Siri và các dự án khác. John Giannandrea, cựu lãnh đạo cấp cao của Google, vẫn giữ vai trò lãnh đạo bộ phận AI. Tuy nhiên, nhiều nhân viên trong nội bộ đang đặt câu hỏi về việc liệu CEO Tim Cook hay thậm chí Hội đồng quản trị có cần thực hiện những thay đổi lớn hơn nữa hay không. Cuộc khủng hoảng AI này có thể đe dọa vị trí của Giannandrea và những lãnh đạo khác, nhưng một sự thay máu vào thời điểm này có thể bị xem là sự thừa nhận thất bại, điều mà Apple chưa sẵn sàng chấp nhận.

Ban lãnh đạo Apple vẫn tin rằng, dù chậm chân trong AI, công ty vẫn chưa có nguy cơ mất đi lượng người dùng trung thành. Sự tích hợp chặt chẽ giữa phần cứng, phần mềm và dịch vụ, sức mạnh chip nhà làm và giao diện người dùng vẫn là những vũ khí lợi hại của Apple. Tuy nhiên, AI đang tạo ra một cuộc cách mạng công nghệ sâu rộng, hình thành những hệ sinh thái và công nghệ hoàn toàn mới. Điều này đang đặt mô hình kinh doanh truyền thống của Apple vào thế ngàn cân treo sợi tóc.

Theo Bloomberg