Bão mặt trời sẽ khiến vệ tinh "rụng như sung"?

Bão mặt trời nổi giận giết chết vệ tinh, Trái Đất đối mặt hiểm họa từ "nghĩa địa không gian"?

Không gian quanh Trái Đất đang ngày một chật chội, và giờ đây, một "kẻ thù tự nhiên" khác đang gia tăng sức mạnh, đe dọa hàng ngàn vệ tinh đang bay trên đầu chúng ta. Một nghiên cứu mới cảnh báo, các cơn bão mặt trời ngày càng thường xuyên đang gây ra những tác động tiêu cực, làm giảm tuổi thọ và gia tăng nguy cơ cho các vệ tinh, trong đó có cả hệ thống Starlink của SpaceX.

Nghiên cứu tiền công bố đã chỉ ra rằng năng lượng mặt trời gia tăng ảnh hưởng trực tiếp đến các vệ tinh Starlink, vốn chỉ có tuổi thọ thiết kế khoảng 5 năm. Dù mức sụt giảm tuổi thọ hoạt động hiện tại được ghi nhận chỉ từ 10-12 ngày, các nhà khoa học nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận diện ảnh hưởng này. Khi các cơn bão mặt trời tác động, chúng làm tăng lực cản khí quyển lên vệ tinh, khiến quỹ đạo của chúng thay đổi và làm tăng đáng kể nguy cơ va chạm với các vệ tinh khác hoặc mảnh vỡ không gian.

Thực trạng "rác vũ trụ" quanh Trái Đất vốn đã đáng báo động. Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) thường xuyên phải di chuyển để né các mảnh vỡ. Nghiêm trọng hơn, hiện không có quy định pháp lý nào buộc các nhà sản xuất phải trang bị hệ thống tái nhập khí quyển có kiểm soát cho vệ tinh. Điều này đồng nghĩa với việc hàng ngàn vệ tinh, khi hết hạn sử dụng hoặc hỏng hóc, sẽ rơi trở lại Trái Đất một cách không kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ gây thiệt hại nếu chúng rơi xuống các khu vực dân cư.

Ngay cả khi các vệ tinh được thiết kế để vỡ vụn hoàn toàn khi tái nhập bầu khí quyển, việc này cũng không phải là vô hại. Các mảnh kim loại phát tán vào khí quyển có thể gây ra những tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến nỗ lực chống biến đổi khí hậu của toàn cầu.

Nghiên cứu dù tập trung vào Starlink, nhưng các chuyên gia khẳng định rằng đây là vấn đề chung cho tất cả các quốc gia và tổ chức phóng vệ tinh. Bão mặt trời không "thiên vị" bất kỳ vệ tinh nào. Vấn đề vệ tinh của Trái Đất là hiện hữu và cấp bách, đòi hỏi những giải pháp sáng tạo và quy định chặt chẽ hơn. Các ý tưởng như "vệ tinh bằng gỗ" có thể là một khởi đầu, nhưng rõ ràng chúng ta còn cả một chặng đường dài để giải quyết mối đe dọa từ "nghĩa địa không gian" ngày càng phình to này.