Trong thế giới AI đang phát triển nhanh chóng, startup Trung Quốc DeepSeek một lần nữa gây chú ý với việc âm thầm ra mắt mô hình v3.1, được xem là đối thủ nặng ký trước các bước tiến mới nhất từ Mỹ. Ra mắt chỉ hai tuần sau khi OpenAI công bố GPT-5, DeepSeek v3.1 đã thu hút sự quan tâm của giới chuyên gia nhờ hiệu suất trên các thang đo chuẩn, chiến lược định giá hợp lý và thiết kế tối ưu để hoạt động độc lập khỏi công nghệ Mỹ.
DeepSeek công bố v3.1 qua một thông báo trên WeChat và trên cộng đồng Hugging Face. Mô hình mới này sở hữu 685 tỷ tham số, nằm trong số những hệ thống AI lớn nhất thế giới.
DeepSeek công bố v3.1 sau khi GPT-5 ra mắt không bao lâu
Khác với nhiều đối thủ, DeepSeek áp dụng kiến trúc “mixture-of-experts”, chỉ kích hoạt những phần cần thiết cho mỗi truy vấn. Cách tiếp cận này giúp giảm chi phí tính toán, một lợi thế lớn cho các nhà phát triển muốn vừa mạnh mẽ vừa tiết kiệm.
Ngoài ra, v3.1 kết hợp khả năng phản hồi nhanh với năng lực lập luận nâng cao, tạo nên bước tiến đáng chú ý, giúp mô hình trở nên linh hoạt hơn so với nhiều lựa chọn mã nguồn mở khác. Nhà phân tích Ben Dickson, sáng lập TechTalks, nhận định đây là “tính năng lớn nhất” tạo nên sự khác biệt.
Đà tiến của DeepSeek cũng thu hút sự chú ý của Washington. Tuần trước, chính phủ Mỹ đã cấp phép hạn chế cho Nvidia và AMD xuất khẩu chip AI chỉnh sửa sang Trung Quốc, đồng thời áp thuế 15% doanh thu từ hoạt động này. Đáp lại, Bắc Kinh siết chặt mua sắm chip Nvidia.
Mặc dù các mô hình của DeepSeek chưa phổ biến rộng rãi tại Mỹ, chúng đã nhanh chóng được đón nhận tại Trung Quốc và dần lan ra toàn cầu. Một số nhà phát triển Mỹ thậm chí đã xây dựng ứng dụng dựa trên mô hình R1 trước đó, bất chấp lo ngại AI “Made in China” có thể phản ánh thông điệp phù hợp với định hướng chính phủ.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng công nghệ Mỹ - Trung leo thang
Các chuyên gia nhận định, dù v3.1 không tạo bước nhảy vọt lớn như R1 hồi đầu năm, nó vẫn mang đến những cải tiến đáng kể. William Falcon, CEO Lightning AI, đánh giá tiến độ của DeepSeek là “ấn tượng”, và có thể trở thành thách thức nếu OpenAI không duy trì nhịp độ đổi mới.
DeepSeek cũng không đơn độc trong cuộc đua AI tại Trung Quốc. Những “ông lớn” khác gồm Alibaba với Qwen, Moonshot AI với Kimi, và Baidu với Ernie. Thời điểm v3.1 ra mắt, ngay sau GPT-5 vốn bị nhiều chuyên gia chê “không đạt kỳ vọng”, cho thấy quyết tâm của Bắc Kinh trong việc duy trì và thậm chí vượt Mỹ về đổi mới AI.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng kỳ vọng quá cao có thể tạo ra “bong bóng AI”, khi 95% dự án triển khai AI không làm tăng lợi nhuận theo nghiên cứu của MIT. Thay vì chạy theo công cụ hào nhoáng, giá trị lớn nhất của AI có thể nằm ở việc tự động hóa hạ tầng, giúp giảm chi phí và tối ưu vận hành.
Với việc công nghệ và đầu tư AI ngày càng chi phối thị trường chứng khoán, câu hỏi lớn đặt ra là: Lợi nhuận thực sự sẽ đến từ đâu? Tương lai dẫn đầu AI không chỉ dựa vào những màn ra mắt đình đám, mà nằm ở khả năng mang lại giá trị kinh doanh đo đếm được.
CÙNG CHUYÊN MỤC
