
Trong bức tranh AI đang bùng nổ, Galaxy AI đại diện cho sức mạnh công nghiệp và hệ sinh thái toàn cầu của Samsung, còn AI Hay là nỗ lực "thuần Việt" nhằm biến AI thành mạng lưới hỏi - đáp, san sẻ và kiểm chứng tri thức bản địa. Hai con đường khác nhau dẫn đến cùng một đích: giúp người Việt giải quyết vấn đề bằng tiếng Việt, với đúng văn cảnh Việt. Vấn đề là, "giỏi AI tiếng Việt" nên được đo bằng gì: độ mượt mà đa thiết bị, hay khả năng hiểu tiếng lóng, thời sự, thói quen số của người Việt? Trước khi Hội đồng chấm nửa phần quan trọng còn lại, bảng điểm từ cộng đồng đã cho thấy ván cờ đang... chưa ngã ngũ.

AI Hay và Galaxy AI đang có cuộc "rượt đuổi" nín thở - Ảnh chụp màn hình
Galaxy AI: đòn bẩy hệ sinh thái và trải nghiệm "liền mạch"
Nếu đặt tiêu chí "AI giúp việc hằng ngày trơn tru hơn", Galaxy AI có nhiều đòn bẩy rõ ràng. Bộ tính năng cốt lõi gồm dịch thoại trực tiếp, gợi ý viết, tóm tắt, tìm kiếm trực quan, gợi ý sửa ảnh - video,... được Samsung cài đặt sâu vào trải nghiệm Galaxy, từ camera đến bàn phím. Lợi thế ở đây là tính "liền mạch": người dùng không cần đổi công cụ; AI âm thầm hỗ trợ trong chính tác vụ họ vốn làm mỗi ngày.
Từ góc độ này, điểm mạnh ấy cũng bộc lộ giới hạn. Galaxy AI là nền tảng toàn cầu trước khi là công cụ thuần Việt: khả năng xử lý tiếng Việt đã tốt lên, nhưng độ "rành" tiếng lóng, thói quen diễn đạt, hay các bài toán vi mô mang màu sắc địa phương (địa chỉ hành chính, tra cứu theo chuẩn Việt, mạch tin tức Việt) vẫn là bài test dài hơi. Mặt khác, mô hình phân phối qua thiết bị giúp đảm bảo tốc độ và riêng tư, nhưng khiến Galaxy AI chịu ràng buộc phần cứng: không phải tính năng nào cũng "chạy" tốt trên mọi đời máy; còn các tác vụ nặng thường phải dựa đám mây, lúc này lại quay về bài toán dữ liệu, chuẩn tuân thủ, và độ tin cậy nguồn.

Galaxy AI có lợi thế về tính liền mạch giữa thiết bị và trải nghiệm sử dụng AI - Ảnh: Samsung Newsroom
Điểm đáng ghi nhận là năng lực công nghiệp: Samsung có chuỗi R&D, tối ưu thuật toán - hệ điều hành - phần cứng theo chiều dọc. Nếu mục tiêu là phổ cập AI "đi cùng thiết bị", Galaxy AI có lợi thế khó bắt kịp. Nhưng nếu mục tiêu là trả lời đúng "chất" Việt trong các ngữ cảnh hẹp và liên tục biến đổi, thách thức bản địa hóa vẫn còn đó.
AI Hay: Khi "AI nói tiếng Việt" và dành cho người Việt
AI Hay tự định vị là mạng xã hội hỏi - đáp AI thuần Việt, kết hợp thuật toán và cộng đồng để tạo dòng chảy tri thức phù hợp văn hoá Việt Nam: hỏi gì cũng có câu trả lời tiếng Việt, kèm dẫn chứng từ nguồn chính thống; hệ thống gợi ý tri thức được cá nhân hoá theo thói quen người dùng, với AI là lõi vận hành (AI-first). Điểm nhấn công nghệ thể hiện ở các khối xử lý ngôn ngữ và tìm kiếm: phân loại theo kiến trúc kiểu BERT, embedding và ranker văn bản, cùng lớp thị giác (OCR, phân loại) để xử lý ảnh, bài tập,... tức "đọc - hiểu - trả lời" theo cách người Việt đang dùng mạng xã hội.

Giao diện MXH AI Hay thân thiện với người dùng, cập nhật xu hướng nhanh gọn lẹ - Ảnh chụp màn hình
Ở mặt "hiểu người Việt", AI Hay đặt nặng đầu vào tiếng Việt: từ điển tiếng Việt chuẩn lẫn tiếng lóng/mạng xã hội; các ca sử dụng thuần Việt như chuyển đổi địa chỉ hành chính hay tra cứu tuyển sinh; dữ liệu huấn luyện mô hình được mô tả là từ nguồn "thuần Việt, chính thống, uy tín". Số liệu được AI Hay công bố gồm hơn 15 triệu người dùng, khoảng 100 triệu câu hỏi mỗi tháng, cùng xếp hạng nằm trong nhóm ứng dụng AI được sử dụng nhiều, nếu được thẩm định độc lập, đây sẽ là cơ sở mạnh cho tiêu chí tác động.
Tuy nhiên, sự nghiêm khắc cần thiết của một giải thưởng cũng phơi bày vài "bài tập về nhà". Một số chỉ số tăng trưởng theo thời gian (lượt tải, đà tăng câu hỏi) hiện chưa được kiểm chứng và có số liệu cụ thể. Ngoài ra, cơ chế kiểm duyệt và bảo toàn chất lượng nguồn, điểm sống còn với mô hình "AI + cộng đồng", cần được mô tả định lượng hơn (độ trễ cập nhật, tỉ lệ bác bỏ thông tin kém tin cậy, quy trình kháng nghị). Nói cách khác: AI Hay đang có lợi thế bản địa hóa rõ rệt, nhưng để trở thành "Giải pháp AI tiếng Việt xuất sắc nhất" tại Better Choice Awards, họ cần cân đo - đong đếm - chứng minh tác động và độ tin cậy theo chuẩn kiểm định khắt khe như cách các nền tảng toàn cầu vẫn làm.

Nếu Galaxy AI là "AI gắn liền thiết bị" với ưu tiên trải nghiệm liền mạch, thì AI Hay là "AI nói tiếng Việt" đậm đặc bản địa, nương theo cộng đồng để cập nhật và kiểm chứng tri thức. Hai triết lý khác nhau tạo nên một trận derby đúng nghĩa: hệ sinh thái đối đầu bản địa hóa. Lúc này, AI Hay đang tạm dẫn phiếu (9.259 so với 8.939), nhưng đừng quên: điểm Cộng đồng và Hội đồng mỗi bên chiếm 50%; lá phiếu của bạn rất quan trọng.
Tuy nhiên, những con số bình chọn được công bố trong bài viết này chỉ phản ánh tình hình tại thời điểm hiện tại và chưa phải là kết quả cuối cùng của cuộc thi. Cuộc đua vẫn đang tiếp diễn với sự cạnh tranh khốc liệt giữa các ứng viên, và danh sách chính thức các giải pháp chiến thắng sẽ được Ban tổ chức Better Choice Awards 2025 công bố trang trọng tại đêm Gala. Đây hứa hẹn sẽ là một sự kiện đáng mong chờ, không chỉ để vinh danh những đóng góp xuất sắc mà còn để khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo trong cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.
