'Giải mã' siêu dự án AI 500 tỷ USD được ông Trump công bố

Dự án Stargate do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố có tiềm năng thay đổi hoàn toàn ngành công nghệ, nhưng cũng đi kèm nhiều dấu hỏi.

"Dự án Stargate sẽ đầu tư ít nhất 500 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng AI tại Mỹ. Dự án lớn lao này là tuyên bố vang dội về niềm tin vào tiềm năng của nước Mỹ dưới thời tổng thống mới", ông Trump cho biết trong bài phát biểu tại Nhà Trắng hôm 21/1.

CEO OpenAI Sam Altman, CEO SoftBank Masayoshi Son, nhà sáng lập Oracle Larry Ellison tham dự buổi lễ và cho rằng Stargate có thể mang tính cách mạng, giúp cải thiện cuộc sống con người và giải quyết nhiều vấn đề với sức mạnh AI.

"Tôi nghĩ đây sẽ là dự án quan trọng nhất thời đại này", Altman phát biểu.

Nhiều nhà phân tích đồng tình với tuyên bố trên, cho rằng Stargate đang nắm giữ những tiềm năng có thể thay đổi ngành công nghệ Mỹ trong tương lai.

Dự án Stargate là gì?

Stargate là dự án dẫn đầu bởi OpenAI, Oracle của Mỹ và SoftBank của Nhật Bản, với cam kết đầu tư ban đầu 100 tỷ USD. CEO SoftBank nói mục tiêu hiện tại là nâng khoản đầu tư lên 500 tỷ USD trong vòng 4 năm, hoặc trước khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc. Công ty chịu trách nhiệm tài chính cho dự án, trong khi OpenAI giám sát vận hành.

Stargate sẽ đặt tại đâu?

Khoản đầu tư vào Stargate được dùng để xây dựng các trung tâm dữ liệu hỗ trợ phát triển AI, trong đó nhiều cơ sở đang được xây dựng ở bang Texas. Mục tiêu là tạo ít nhất 10 trung tâm dữ liệu, sau đó mở rộng lên 20 cơ sở, mỗi địa điểm có diện tích hơn 46.400 m2. Các địa điểm tiềm năng khác trên khắp nước Mỹ đang được đánh giá thêm.

Các trung tâm dữ liệu này do OpenAI giám sát và sử dụng. Nhà sáng lập Oracle nhấn mạnh khả năng của AI trong cải cách lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, cho biết các công cụ mà OpenAI và SoftBank cung cấp đang giúp phát triển vaccine ung thư.

Stargate tạo ra bao nhiêu việc làm ở Mỹ?

Stargate sẽ tuyển dụng nhân sự trong các lĩnh vực xây dựng, vận hành và nhiều mảng khác. Tổng thống Trump tuyên bố dự án "tạo ra gần như ngay lập tức" hơn 100.000 việc làm cho người Mỹ. OpenAI cũng khẳng định Stargate "mang đến hàng trăm nghìn việc làm cho người Mỹ".

Chính sách của ông Trump về AI sẽ như thế nào?

Tổng thống Trump thể hiện sự thay đổi rõ rệt về chính sách AI so với cựu tổng thống Joe Biden. Chỉ vài giờ sau khi nhậm chức, ông bãi bỏ các quy định trong lĩnh vực AI của người tiền nhiệm.

Giới chuyên coi dự án Stargate là dấu hiệu cho thấy chính quyền Trump khuyến khích đầu tư và tăng trưởng về AI, coi đây là biện pháp củng cố sức mạnh của Mỹ khi cạnh tranh công nghệ với Trung Quốc.

"Vai trò quan trọng của SoftBank trong Stargate thể hiện ông Trump không quyết tâm gạt bỏ công ty nước ngoài khỏi nỗ lực của Mỹ trong tham vọng thống trị AI, miễn là họ đặt trụ sở tại các quốc gia đồng minh. Tổng thống Trump dường như ít quan tâm đến biện pháp kiểm soát AI hơn người tiền nhiệm", John Higgins, nhà kinh tế của công ty tư vấn Capital Economics, nêu quan điểm.

Sam Altman (trái) và Elon Musk. Ảnh: Reuters

Sam Altman (trái) và Elon Musk. Ảnh: Reuters

Tại sao vẫn có người hoài nghi về Stargate?

Tuy nhiên, dự án cũng đặt ra nhiều hoài nghi, trong đó tỷ phú Elon Musk, cố vấn thân cận của ông Trump. "Họ thực sự không có đủ tiền. SoftBank chỉ có chưa đến 10 tỷ USD đảm bảo. Tôi biết điều này từ một nguồn rất đáng tin cậy", Musk nói trên X ngày 22/1.

CEO OpenAI khẳng định thông tin "dự án không đủ tiền" là sai và Musk "chắc chắn biết" điều đó. Sam Altman cũng ngỏ lời mời Musk đến thăm địa điểm đầu tiên đang được xây dựng và nhấn mạnh dự án "là điều tuyệt vời" cho nước Mỹ.

Ngoài Musk, một số người cũng đặt câu hỏi liệu khoản đầu tư Stargate có thực sự đạt mức 500 tỷ USD không. "Phải chờ xem họ thực sự chi số tiền đó không", Higgins viết.

Musk cũng có mâu thuẫn công khai với OpenAI. Trong vụ kiện năm 2024, Musk cáo buộc công ty này và CEO Altman đã vi phạm tuyên bố về sứ mệnh ban đầu, đặt lợi nhuận lên trên lợi ích của nhân loại.