Lừa đảo trực tuyến tiếp tục trở thành vấn đề nghiêm trọng tại Việt Nam khi số liệu từ Hiệp hội An ninh mạng quốc gia cho thấy thiệt hại ước tính lên đến 18.900 tỷ đồng trong năm 2024. Với sự bùng nổ của công nghệ và mạng xã hội, các đối tượng lừa đảo đang ngày càng tinh vi, tạo ra vô số chiêu trò nhằm đánh lừa người dùng, từ đầu tư tài chính giả mạo đến mạo danh cơ quan chức năng hay thông báo trúng thưởng.
Theo thống kê, cứ 220 người dùng điện thoại thông minh tại Việt Nam thì có ít nhất 1 người trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo. Đáng chú ý, phần lớn những người rơi vào bẫy lừa đều không kịp phản ứng hoặc chưa biết cách xử lý. Dù có đến 88,98% nạn nhân nhận ra mình bị lừa, chỉ khoảng 45,69% báo cáo sự việc với cơ quan chức năng. Điều này khiến các vụ việc không được xử lý kịp thời, tạo điều kiện cho tội phạm mạng tiếp tục hoành hành.
Hình thức lừa đảo phổ biến nhất hiện nay vẫn là đầu tư tài chính với lời hứa "lợi nhuận khủng, không rủi ro". Nhiều người dùng đã nhận được những lời mời gọi tham gia vào các dự án ảo, cuối cùng mất trắng số tiền tích lũy. Song song đó, các đối tượng còn mạo danh cơ quan chức năng như công an, tòa án, ngân hàng để đe dọa hoặc ép buộc nạn nhân chuyển tiền. Kịch bản giả mạo “trúng thưởng lớn” hay khuyến mãi hấp dẫn cũng vẫn là cái bẫy quen thuộc khiến nhiều người nhẹ dạ gặp bẫy.
Hình thức lừa đảo phổ biến nhất hiện nay là đầu tư tài chính. Ảnh minh họa
Điều đáng lo ngại là các hình thức lừa đảo ngày nay đã được nâng cấp với sự hỗ trợ của công nghệ cao. Deepfake – công nghệ sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo video và giọng nói giả mạo – đang trở thành công cụ lợi hại để lừa đảo người dùng. Kẻ gian có thể tạo ra những đoạn video giống hệt người thân, bạn bè hoặc cơ quan chức năng để chiếm đoạt lòng tin của nạn nhân.
Không dừng lại ở đó, các chatbot tự động và phần mềm độc hại còn giúp các cuộc tấn công lừa đảo lan truyền nhanh chóng. Chỉ với một tin nhắn hoặc một cú click chuột, thông tin cá nhân và tài khoản ngân hàng của người dùng có thể bị chiếm đoạt trong tích tắc.
Các đối tượng lừa đảo đang áp dụng nhiều công nghệ hiện đại. Ảnh minh họa
Một trong những nguyên nhân khiến lừa đảo trực tuyến gia tăng chính là sự thiếu cảnh giác và phản ứng chậm trễ của nạn nhân. Nhiều người, sau khi nhận ra bị lừa, thường chọn cách im lặng hoặc chia sẻ với người quen thay vì báo cáo với cơ quan chức năng. Sự chậm trễ này khiến các đối tượng lừa đảo có thêm thời gian để tẩu tán tài sản và tiếp tục mở rộng hoạt động.
Trong khi đó, các biện pháp tự bảo vệ của người dùng vẫn còn hạn chế. Không ít trường hợp nạn nhân chia sẻ thông tin cá nhân nhạy cảm như mã OTP, số thẻ ngân hàng hoặc đường link đăng nhập vào các trang web giả mạo. Điều này vô tình tạo cơ hội cho kẻ gian dễ dàng chiếm đoạt tài sản và thực hiện thêm nhiều hành vi vi phạm pháp luật khác.
Người dùng vẫn còn chưa cảnh giác trước các trang web giả mạo. Ảnh minh họa
Để đối phó với tình trạng lừa đảo trực tuyến ngày càng phức tạp, việc nâng cao ý thức và kiến thức bảo mật của người dùng là vô cùng cấp thiết. Người dùng cần thận trọng trước các lời mời đầu tư không rõ ràng, cảnh giác với các cuộc gọi hoặc tin nhắn mạo danh cơ quan chức năng và tuyệt đối không cung cấp thông tin nhạy cảm cho người lạ.
Đồng thời, khi phát hiện các dấu hiệu lừa đảo, nạn nhân cần nhanh chóng thông báo cho cơ quan chức năng để kịp thời xử lý. Việc báo cáo không chỉ giúp hạn chế thiệt hại cho bản thân mà còn góp phần bảo vệ cộng đồng khỏi các chiêu trò tinh vi đang ngày càng lan rộng.
Trong bối cảnh không gian mạng phát triển mạnh mẽ, lừa đảo trực tuyến là mối đe dọa không thể xem nhẹ. Chỉ khi mỗi người dùng nâng cao cảnh giác, tăng cường hiểu biết về an ninh mạng và chủ động bảo vệ mình, tình trạng này mới có thể được đẩy lùi và tránh được những thiệt hại đáng tiếc trong tương lai.
CÙNG CHUYÊN MỤC
