Không đẹp rực rỡ như Mặt Trăng của Trái Đất, mặt trăng Phobos của Sao Hỏa rất nhỏ bé và có hình dáng kỳ quặc, hay bị so sánh với... củ khoai tây. Giờ đây, một nghiên cứu vừa công bố trên The Planetary Science Journal chỉ ra các hấu hiệu cho thấy "của khoai tây" đó cũng sắp thành dĩ vãng.
Sử dụng dữ liệu mà các tàu trinh sát của NASA ghi lại, nhóm tác giả từ Trường Kỹ thuật hàng không vũ trụ thuộc Đại học Thanh Hoa, Trường Khoa học và kỹ thuật hàng không thuộc Đại học Beihang ở Bắc Kinh (Trung Quốc) và Phòng thí nghiệm Mặt trăng và hành tinh thuộc Trường Đại học Arizona ở Tucson (Mỹ) cho rằng Phobos sắp bị Sao Hỏa xé nát.
Dấu hiệu rõ ràng nhất là các rãnh song song kỳ lạ trên bề mặt của mặt trăng đường kính 27 km này, xuất hiện do lực hấp dẫn quá chênh lệch của hành tinh đỏ tác động.
Trước đây các rãnh được cho là vết sẹo do tác động của một tiểu hành tinh cổ đại, nhưng dữ liệu mới nhất cho thấy những hẻm núi đầy bụi này đang ngày một rộng ra.
Thực ra Phobos vốn đã là một mặt trăng thiếu may mắn do bị mắc kẹt trong một "vòng xoáy tử thần" của chính hành tinh mẹ.
Tờ Live Science trích dẫn giải thích của các tác giả: Mặt Trăng của chúng ta quay với quỹ đạo ổn định quanh Trái Đất, nhưng mặt trăng Phobos thì cứ ngày một gần lại Sao Hỏa, và cho dù nó thoát khỏi cú xé nát trên không thì trước sau gì cũng bị hành tinh mẹ kéo thẳng vào mình, ước tính khoảng 40 triệu năm nữa sẽ xảy ra va chạm.
Cú va chạm của Phobos sẽ gây cho Sao Hỏa một vết sẹo khổng lồ, nhưng chắc chắn cũng làm nó vỡ nát và hoàn toàn bị xóa sổ khỏi danh sách các mặt trăng của hệ Mặt Trời.
Tuy nhiên các nhà khoa học nghiêng về khả năng nó bị xé trước khi lao xuống bề mặt Sao Hỏa, bởi khi càng tiến gần hành tinh mẹ, lực thủy triều càng trở nên lớn hơn lực hấp dẫn của chính bản thân Phobos, thứ đang giữ cho nó không bị xé đôi.
Có thể sau khi tan vỡ Phobos sẽ tạo nên một vành đai nhỏ xung quanh hành tinh giống vành đai của Sao Thổ.
Nhóm tác giả hy vọng điều này có thể được minh chứng cụ thể hơn thông qua nhiệm vụ Thám hiểm mặt trăng Sao Hỏa (MMX) mà Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) sẽ khởi động vào năm 2024.