Trong thời gian gần đây, nồi chiên không dầu đã trở thành một thiết bị không thể thiếu trong nhiều gia đình nhờ vào khả năng chế biến món ăn với ít dầu mỡ hơn so với phương pháp chiên truyền thống. Mặc dù được quảng cáo là lựa chọn lành mạnh nhưng người dùng cần lưu ý đến một nguy cơ tiềm ẩn khi sử dụng nồi chiên không dầu, đó là sự hình thành acrylamide khi nấu các thực phẩm giàu tinh bột như khoai tây.
Acrylamide là một hợp chất hóa học có khả năng gây hại cho sức khỏe được các tổ chức bảo vệ người tiêu dùng cảnh báo về tính độc hại và nguy cơ gây ung thư. Chất này xuất hiện tự nhiên trong thực phẩm chứa tinh bột khi được nấu ở nhiệt độ cao, đặc biệt là trên 120°C. Các phương pháp chế biến như chiên, rang và nướng đều có thể dẫn đến sự hình thành acrylamide, với mức độ hình thành sẽ tăng lên khi nhiệt độ càng cao.
Các chuyên gia an toàn đã chỉ ra rằng acrylamide chủ yếu được tạo ra từ phản ứng giữa đường và axit amin, đặc biệt là asparagine, có trong nhiều loại thực phẩm. Khi acrylamide được tiêu thụ, nó sẽ được hấp thụ qua đường tiêu hóa và phân phối đến các cơ quan trong cơ thể. Tại đây, acrylamide sẽ được chuyển hóa thành glycidamide, một chất có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe.
Dùng nồi chiên không dầu để làm những món như khoai tây chiên nên cẩn thận.
Các nghiên cứu hiện tại chỉ ra rằng có “bằng chứng hạn chế và không nhất quán” về nguy cơ ung thư liên quan đến acrylamide trong chế độ ăn uống, đặc biệt là các loại ung thư như thận, nội mạc tử cung và buồng trứng. Thử nghiệm trên động vật chứng minh rằng acrylamide và chất chuyển hóa của nó là glycidamide có khả năng gây độc gen và gây ung thư.
Về việc xác định một lượng acrylamide an toàn, các chuyên gia từ Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu (EFSA) cho biết cần có thêm nghiên cứu để làm rõ các kết quả từ các nghiên cứu trên người. Họ cũng không thể xác định được lượng tiêu thụ hàng ngày có thể chấp nhận được (TDI) cho acrylamide trong thực phẩm. Tuy nhiên, họ đã đưa ra ước tính về liều lượng có khả năng gây ra khối u, với giới hạn tin cậy tối thiểu cho liều tham chiếu (BMDL10) là 0,17 mg/kg thể trọng/ngày.
Các chuyên gia khuyến cáo nhiệt độ các món chiên không nên để quá 175°C.
Để giảm thiểu rủi ro khi chế biến thực phẩm tại nhà, người tiêu dùng nên hạn chế việc nấu các món ăn giàu tinh bột ở nhiệt độ cao. Việc kiểm soát nhiệt độ của các thiết bị nấu ăn như nồi chiên không dầu, lò nướng và bếp nấu là rất quan trọng. Các chuyên gia khuyến cáo rằng nhiệt độ không nên vượt quá 175°C. Điều này cũng áp dụng cho các loại bánh ngọt và bánh quy mà nhiều người đang làm với nồi chiên không dầu. Ngoài ra, các thực phẩm khác như bánh mì, cơm và mì ống cũng cần được chế biến ở nhiệt độ an toàn để giảm thiểu nguy cơ.
Vì vậy, mặc dù nồi chiên không dầu mang lại nhiều lợi ích trong việc chế biến thực phẩm nhưng người dùng cần thận trọng và cân nhắc kỹ lưỡng về nhiệt độ và thời gian nấu để giảm thiểu nguy cơ hình thành acrylamide, từ đó bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Việc chế biến các món ăn đúng cách sẽ giúp bảo vệ sức khỏe người dùng.
Tốt nhất, người dùng nên tìm hiểu thêm về các phương pháp nấu ăn an toàn và lựa chọn các sản phẩm thực phẩm có chứng nhận an toàn. Việc tham gia các khóa học nấu ăn hoặc tìm kiếm thông tin từ các nguồn uy tín cũng có thể giúp mọi người nắm bắt được cách chế biến thực phẩm một cách an toàn và hiệu quả hơn, từ đó bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.