Các hình thức thanh toán hiện đại ngày càng "cắm rễ" vào đời sống người dùng, khi không chỉ thanh toán điện tử qua thẻ (nội địa, quốc tế) mà còn là thanh toán không tiếp xúc. Trong đó, các giải pháp thanh toán mới ứng dụng QR code đã được các đơn vị thanh toán nhanh chóng triển khai trên thị trường, góp phần tạo thêm những bước tiến mới trong công cuộc chuyển đổi số ngành thanh toán.
Theo thống kê của Cục Viễn thông (thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông), Việt Nam có 93,5 triệu thuê bao di động sử dụng smartphone, trong đó 73,5% là người trưởng thành. Tính đến tháng 9/2022, Việt Nam có hơn 81,8 triệu thuê bao Internet di động. Đây là cơ sở để thanh toán QR có tiềm năng phát triển mạnh mẽ.
Thật vậy, theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, trong 6 tháng đầu năm 2022, thanh toán không dùng tiền mặt bằng quét mã QR đã tăng 86% so với cùng kỳ năm trước. Số liệu qua nền tảng thanh toán Payoo cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng của hình thức này, với mức tăng của quý III/2022 là 62% về số lượng và 53% về giá trị so với quý II/2022, bao gồm cả giao dịch qua cổng thanh toán Payoo và thanh toán tại quầy qua Payoo POS.
Cụ thể trong từng lĩnh vực, các nhóm có tỉ lệ tăng trưởng thanh toán bằng QR mạnh nhất là nhóm siêu thị, cửa hàng tiện lợi, nhóm thực phẩm, đồ uống (F&B) và nhóm công nghệ. Siêu thị tăng 68% về số lượng và 45% về giá trị so với quý trước. Riêng nhóm F&B tăng đến 79% về số lượng và 90% về giá trị. Thanh toán QR mảng Công nghệ thì bứt phá với giá trị giao dịch tăng gấp đôi ở các các phẩm điện thoại, laptop và tăng 50% với các sản phẩm liên quan điện máy.
Trong lĩnh vực thời trang, phụ kiện, hình thức thanh toán này cũng ghi nhận mức tăng trưởng trung bình gần 50% cả về số lượng lẫn giá trị. Sự tăng trưởng của nhóm ngành thời trang do nhiều đối tác thuộc ngành này tích cực tổ chức các chương trình khuyến mãi kích thích người dùng trải nghiệm quét mã QR.
Thanh toán bằng mã QR có sự khác biệt về giá trị đơn hàng trung bình giữa các ngành hàng. Cụ thể, giá trị đơn hàng trung bình của ngành siêu thị là từ 600.000 đồng - hơn 1 triệu đồng; cửa hàng tiện lợi là từ 100.000 đồng - 200.000 đồng; ngành thời trang là từ 1,5 triệu - 2 triệu đồng; trang sức, phụ kiện là 5 - 6 triệu đồng; điện thoại và điện máy có giá trị đơn hàng cao, từ 5 triệu đồng hoặc có những đơn hàng lên tới hơn 20 triệu đồng.
Nói về lợi thế của thanh toán QR, ông Ngô Trung Lĩnh - Tổng Giám đốc VietUnion cho rằng, trong đường đua thanh toán điện tử, thanh toán QR đang bứt tốc rất nhanh. Một trong những nguyên nhân giúp QR ngày càng phổ biến là chi phí đầu tư cho hình thức thanh toán này rất rẻ và triển khai nhanh chóng.
Theo ông, so với thanh toán bằng thẻ ngân hàng cần đầu tư thiết bị, cấu hình kỹ thuật và phải được các tổ chức tài chính kiểm định, thanh toán QR không cần máy móc chuyên biệt do giao tiếp thanh toán bằng hình ảnh. Chỉ cần đầu quét của máy bán hàng, một chiếc điện thoại hay thậm chí một mã QR được đặt cố định tại quầy là người dùng có thể thanh toán xong một đơn hàng.
"Vì đầu tư rẻ, triển khai nhanh, QR đã nhanh chóng chiếm lĩnh vị trí nhất định. Chúng ta có thể thấy rõ nhất sự thành công của hình thức thanh toán này ở Trung Quốc, nơi QR dần thay thế hầu hết các phương thức truyền thống", ông Lĩnh nói.
“Ở Việt Nam, thanh toán QR đang nhận được sự ủng hộ của toàn xã hội. Các ngân hàng, tổ chức fintech trên thị trường đều là những đơn vị có tiềm lực, năng động và tham gia một cách tích cực vào công tác mở rộng thị trường, gia tăng điểm chấp nhận thanh toán. Khách hàng sử dụng dịch vụ đa phần là lớp người dùng hiện đại, dễ thích nghi và chấp nhận cái mới”, ông Lĩnh nói thêm.