Một người đóng vai nạn nhân lúc nào cũng sống tiêu cực, và tin rằng mọi vấn đề của họ xuất phát từ người khác. Họ một mực cho rằng hành động của bản thân không giúp ích gì cho việc giải quyết các vấn đề của họ, vì vậy họ cảm thấy hoàn toàn bất lực. Chúng ta có thể phải đối mặt với kiểu người này mỗi ngày, cảm thấy thương cảm cho họ và muốn giúp đỡ, và thậm chí không nhận ra rằng họ có thể lợi dụng sự đồng cảm của chúng ta vì mục đích của họ.
Dưới đây là 10 lời khuyên hữu ích giúp bạn tìm ra kiểu người chuyên đóng vai trò nạn nhân và ngăn không cho họ làm ảnh hưởng tiêu cực tới bạn:
Họ luôn cảm thấy tiếc cho chính mình.
Thế giới thật tàn khốc và họ quá yếu đuối để thay đổi nó. Đó là những gì kiểu người ‘nạn nhân’ nghĩ về bản thân, và họ luôn cố gắng “kêu gào” điều này với phần còn lại của thế giới. Nhưng sự thật là, xã hội ngoài kia thực sự vô cảm, và để đối phó với điều này, nạn nhân liên tục cảm thấy tiếc cho bản thân và cố gắng thuyết phục người khác cảm thấy điều tương tự. Càng nhiều người đồng cảm với chiêu trò của họ, càng có nhiều nạn nhân bị mắc kẹt trong vai diễn này.
Họ thích thao túng cảm xúc của người khác
Họ thích tỏ ra bất lực khơi gợi lòng trắc ẩn của bạn, và có được sự cảm thông cũng như sự giúp đỡ của bạn. Điều này sẽ cho phép nạn nhân chơi đùa với cảm xúc của bạn và thao túng bạn. Họ cũng có thể khiến bạn cảm thấy có lỗi vì những điều bạn từng làm với họ. Cuối cùng, họ cố gắng ‘diễn’ tròn vai chỉ để thu hút ngày càng nhiều sự chú ý, và khiến mọi người lắng nghe họ.
Họ hút cạn mọi cảm xúc tích cực của bạn
Những người đóng vai nạn nhân luôn dựa dẫm và cố gắng nhờ người khác giúp họ đối phó với các vấn đề của bản thân. Họ thể hiện bản thân là một người thiếu thốn, không chịu trách nhiệm cho bất cứ điều gì về họ và họ chỉ phụ thuộc vào những người xung quanh. Sau khi ở bên họ một thời gian dài, bạn sẽ cảm thấy sự kiên nhẫn, năng lượng và cảm xúc của bạn ngày càng bị hút cạn.
Cuộc sống của các ‘nạn nhân’ ngày càng thụt lùi
Vì kiểu người này luôn cảm thấy bản thân bất lực, nên họ hầu như sẽ không nỗ lực để làm cuộc sống tốt hơn hoặc thay đổi bản thân. Về cơ bản, họ bị mắc kẹt trong một giai đoạn của cuộc đời. Và để làm cho vấn đề tồi tệ hơn, họ sẽ luôn có thêm 100 lý do tại sao điều này xảy ra với họ, và bất kỳ nỗ lực nào của bạn để giúp họ thay đổi sẽ bị chặn đứng ngay từ đầu.
Họ tự tạo ra rào cản.
Họ không thích nghe bất cứ điều gì bạn nói về hành vi hoặc thái độ của họ, và không muốn đối mặt với sự thật rằng họ là một ‘ký sinh trùng’. Nếu điều này xảy ra, họ sẽ chọn quay lưng lại với bạn, và cắt đứt liên lạc với bạn. Tâm lý quá khích và phi lý này tạo ra rất nhiều hỗn loạn trong mối quan hệ của họ với mọi người và thật đáng buồn, họ không nhìn thấy những sai lầm của chính mình.
Họ không còn muốn tin tưởng người khác
Những người thích đóng vai nạn nhân gặp một vài vấn đề nghiêm trọng về tâm lý - họ thiếu tự tin và không tin vào chính mình, chính vì vậy họ cũng không có niềm tin vào người khác. Họ phóng chiếu cảm xúc của mình lên phần còn lại của thế giới, và thực sự tin rằng những người khác cũng giống như họ: không đáng tin. Hầu như không có ai có thể thuyết phục được họ nghĩ theo cách khác.
Họ liên tục so sánh bản thân với người khác.
Bởi vì họ thiếu tự tin, họ không thể ngừng so sánh bản thân với những người xung quanh. Thông thường, họ sẽ so sánh bản thân với người khác theo cách tiêu cực và rồi chán nản về điều đó. Hành động này vừa gây hại cho bản thân họ, vừa ảnh hưởng tới những người xung quanh, vì họ sẽ cố bám víu vào họ để có được lòng trắc ẩn. Nhưng thực tế là, không ai trong chúng ta hoàn hảo và điều đó hoàn toàn bình thường.
Họ không hài lòng về cuộc sống của mình.
Bất kể điều gì tích cực xảy ra, các ‘nạn nhân’ đều cảm thấy ‘chẳng thấm vào đâu’. Họ vẫn sẽ muốn nhiều thứ hơn cho bản thân. Về cơ bản, họ sẽ tích cực phàn nàn hơn, và vai trò nạn nhân của họ cứ tiếp diễn trong một vòng luẩn quẩn. Những người như thế này thường rất bi quan, và không nhìn thấy những giá trị hay những điều tươi sáng trong cuộc sống của họ.
Họ dễ dàng lao vào những tranh cãi vô bổ
Những người có quan điểm khác, thích chỉ trích hoặc những người không đồng tình với cách sống của nạn nhân có thể sẽ bị nạn nhân phản ứng gay gắt. ‘Nạn nhân’ sẽ coi bất kỳ sự bất đồng quan điểm nào là hành vi xúc phạm cá nhân và quyết định phản pháo. Họ cảm thấy mọi người xung quanh muốn làm tổn thương tinh thần họ, vì vậy nạn nhân luôn ở tư thế sẵn sàng tham chiến.
Họ trốn tránh trách nhiệm.
Trách nhiệm luôn là vấn đề của người khác. Nạn nhân luôn có người khác để đổ lỗi cho thất bại và vấn đề của chính họ. Họ không đủ chắc chắn về bất cứ điều gì, và sợ phải chịu trách nhiệm cho hành động của mình, nên sẽ trút trách nhiệm lên vai người khác. Nhờ vậy, họ có thể chạy trốn khỏi cảm xúc và suy nghĩ của mình, người khác sẽ phải giúp họ xử lý những vấn đề của họ.