Lai Shan Sze leo lên chiếc cầu thang đầy rêu mốc, đi sâu vào hành lang tối tăm thuộc khối chung cư ở quận Mong Kok (Hong Kong, Trung Quốc). Cô nhân viên công tác xã hội này đang đi gõ cửa từng ngôi nhà để kiểm tra thông tin và khảo sát tình trạng sống trong các ‘quan tài’ - nơi hàng chục người dân thu nhập thấp chen chúc cùng nhau trong một không gian siêu nhỏ hẹp.
“Đây là lần đầu tiên tôi sống trong một ngôi nhà như thế này”, một người phụ nữ ở tầng cao nhất cho biết. Cô từng sống ở Thâm Quyến nhưng sau khi chuyển đến Hong Kong, cô và chồng quyết định ly thân.
“Gia đình, người thân và bạn bè tôi sẽ xấu hổ nếu họ nhìn thấy tôi như thế này”, cô nói, yêu cầu không nêu tên hoặc chụp ảnh.
Hong Kong nổi tiếng với những căn hộ chật chội và nhỏ xíu, hay còn gọi là “nhà hộp giày”, cái tên bằng một cách nào đó vẫn chưa truyền tải hết bản chất ngột ngạt. Chúng rộng trung bình 13 mét vuông, nhỉnh hơn chiếc giường đơn một chút và chỉ đủ cao để ngồi. Nhà lồng cũng có nhiều điểm tương tự, chỉ khác là được quấn quanh bằng dây thép.
Người hàng xóm của người phụ nữ Trung Quốc, ông Lau, đã sống ở đây trong hơn 1 thập kỷ. ‘Ngôi nhà’ gần cửa sổ nhìn ra phố Thượng Hải.
“Không có gì nhiều để phàn nàn”, ông nói và cho biết nó thuận tiện cho công việc vệ sinh đường phố của ông, công việc mà ông đã làm sau khi mất việc tại một nhà hàng trong thời kỳ đại dịch.
Hiện tại, số lượng nhà lồng đã giảm đáng kể tại Hong Kong, song ước tính vẫn còn hơn 200.000 người đang sinh sống. Họ đều là những người thu nhập thấp và không thể đủ trang trải cho một không gian sống tốt hơn.
Trong nhiều thập kỷ, Hong Kong gặp rất nhiều áp lực khi giải quyết tình trạng bất bình đẳng nhà ở. Hàng loạt biện pháp được đưa ra, chẳng hạn như quy định diện tích sàn tối thiểu 8 m2 đối với nhà cho thuê, yêu cầu có nhà vệ sinh độc lập, ít nhất 1 cửa sổ và đảm bảo an toàn cháy nổ.
Tuy nhiên thực tế, tiêu chuẩn mới chỉ rộng hơn 1 m2 so với diện tích trung bình của một phòng giam. Chúng không đủ để giúp những người thu nhập thấp có một cuộc sống tốt hơn.
Hong Kong nổi tiếng với những căn hộ chật chội và nhỏ xíu, hay còn gọi là “nhà hộp giày”, cái tên bằng một cách nào đó vẫn chưa truyền tải hết bản chất ngột ngạt.
Được biết, các chủ nhà sẽ có thời gian đến khoảng năm 2028 để nâng cấp căn hộ cho thuê lên tiêu chuẩn. Các đơn vị này sau đó sẽ được đổi tên thành “đơn vị nhà ở cơ bản”. Những người bị phát hiện vi phạm quy định sẽ phải đối mặt với án tù ít nhất là 2 năm.
Theo các chuyên gia, quy định mới chắc chắn là một bước đi đúng hướng, song chưa đủ xa và đủ nhanh để cải cách thị trường nhà ở. Quan trọng hơn, họ không giải quyết thỏa đáng một vấn đề, là chủ nhà không có động lực cải thiện tình trạng nhà ở. Họ chỉ đơn giản dùng ván ép, thạch cao và sơn dầu giá rẻ ở Hồng Kông để tạo ra những ngăn chia giống ô trong những không gian được bảo trì kém, nhằm tối đa hóa thu nhập cho thuê.
“Phóng viên suốt ngày đến đây để chụp ảnh nhà cửa của chúng tôi. Họ có thể làm gì để giúp chúng tôi không? Không có gì cả”, một ông già đeo kính bực tức nói.
Các căn hộ công siêu nhỏ, nơi đa số dân nghèo đang sinh sống chỉ là một phần của vấn đề trong bối cảnh nguồn cung nhà ở tư cũng đang vô cùng khan hiếm. Giá của chúng phần lớn đều cao ngất ngưởng đến nỗi ngay cả dân khá giả cũng khó đủ tiền mua.
“Tôi thực sự sợ rằng số tiền tiết kiệm của mình sẽ cạn kiệt. Bây giờ, ngoại trừ ra ngoài ăn uống rẻ tiền và đến bệnh viện, tôi không dám ra ngoài và phải nằm trên giường cả ngày”, người đàn ông tên Wong nói.
Trong nhiều thập kỷ, nhu cầu nhà ở cao, nguồn cung đất hạn chế…đã đẩy giá nhà ở Hồng Kông vượt quá khả năng chi trả của những cư dân nghèo nhất. Nhiều người lớn tuổi cho biết chính quyền chỉ trông chờ vào việc họ chủ động rời khỏi thị trường cho thuê để giải quyết vấn đề nhà ở nan giải.
“Tôi thậm chí không biết mình có sống đủ lâu để chứng kiến những quy định mới hay không”, một người đàn ông tên Law nói. Ông sống trong một căn hộ rộng 4 m2 với mức thuê là 3.400 đô la Hồng Kông (hơn 11 triệu đồng). Tổng nguồn thu nhập không ổn định hàng tháng chỉ khoảng 10.000 đô la Hồng Kông.
Chia sẻ với Strait Times, ông Law cảm thấy mình vẫn may mắn vì ngôi nhà - mặc dù chật chội đến mức không thể mở hết cửa - đã được trang bị một chiếc máy điều hòa cũ kỹ để dịu bớt cái nóng. Nhà vệ sinh chỉ cách giường 2 bước chân.
“Tất nhiên là tôi muốn chuyển đến một nơi lớn gấp đôi”, ông nói. “Nhưng cũng sẽ tốn kém gấp đôi. Tôi không đủ khả năng chi trả…”.
Theo: Strait Times, The Guardian
CÙNG CHUYÊN MỤC
