“Câu Chuyện Cuộc Sống” tuần này mang đến những câu chuyện thực tế cùng lời khuyên từ chuyên gia, giúp mỗi người học cách quản lý căng thẳng, ứng xử lành mạnh và xây dựng mối quan hệ bền chặt.
Tổn thương khi bị người khác trút cảm xúc tiêu cực
Trong cuộc sống, ai cũng có lúc mệt mỏi, căng thẳng hay thất vọng, nhưng không phải ai cũng biết cách kiểm soát cảm xúc. Đôi khi, những năng lượng tiêu cực ấy lại bị trút lên người khác một cách vô tình hoặc cố ý gây tổn thương khó hàn gắn trong các mối quan hệ.
Chị N.T.P (TP.HCM) chia sẻ: “Nhiều hôm đi làm, chỉ vì công việc của họ gặp chút vấn đề mà tôi lại bị mang ra để xả hết bực dọc. Không cần biết lỗi thuộc về ai, họ cứ trút giận hết lên tôi. Lâu dần, tôi thấy rất mệt mỏi, thậm chí không còn hứng thú với công việc nữa.”
Tương tự, chị H.Q.M (TP.HCM) cũng trải qua: “Có những lúc người thân của tôi gặp nhiều vấn đề trong công ty, khi về nhà họ trở nên bực bội, khó chịu và trút hết những điều đó lên đầu tôi. Tôi cảm thấy bản thân không làm gì sai mà vẫn phải chịu những lời mắng nhiếc, trách cứ. Lâu dần, tôi mệt mỏi, nhiều khi chỉ muốn tránh mặt để được yên tĩnh.”
Giải thích hiện tượng này, chuyên gia tâm lý Đỗ Thị Tuyết Mai (Trung tâm Tâm lý và Phát triển Con người NHC Việt Nam) cho biết: “Có nhiều yếu tố dẫn đến việc một người trút giận lên người khác. Thứ nhất là năng lực giải quyết vấn đề: khi gặp thử thách, họ thường không nhận thức được rằng mình phải chịu trách nhiệm, nên có xu hướng đổ lỗi. Thứ hai là khả năng tự ý thức về hậu quả: nhiều người không đủ nhận thức để hiểu hành vi của mình gây ra điều gì. Thứ ba là năng lực kiểm soát cảm xúc. Ngoài ra, yếu tố môi trường cũng ảnh hưởng lớn đến hành vi này.”
Việc trút giận lên người khác không chỉ làm tổn hại mối quan hệ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tinh thần. (Ảnh minh họa)
Ở góc nhìn khác, ThS Nguyễn Thị Mỹ Linh (Học viện Mettasoul) khuyến nghị: “Điều đầu tiên là giữ trạng thái bình tĩnh, hiểu rằng khó khăn của đối phương đôi khi xuất phát từ thói quen hoặc khả năng kiểm soát cảm xúc chưa tốt. Khi đã hiểu, chúng ta có thể chọn cách phản ứng bình tĩnh, thẳng thắn trao đổi. Nếu họ vẫn tiếp tục, hãy giữ ranh giới an toàn cho bản thân hoặc chọn cách rời đi. Hãy chuyển hóa cảm xúc lành mạnh qua việc viết nhật ký, trò chuyện với người tin cậy, nhờ chuyên gia hỗ trợ, rèn luyện thể thao và duy trì lối sống lành mạnh.”
Như vậy, việc trút giận lên người khác không chỉ làm tổn hại mối quan hệ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tinh thần. Nhận diện cảm xúc và giữ bình tĩnh chính là chìa khóa để bảo vệ bản thân.
Quản lý căng thẳng trong cuộc sống
Áp lực từ công việc, gia đình, xã hội khiến căng thẳng trở thành một phần không thể tránh khỏi. Nhưng nếu không biết cách quản lý, nó có thể gây ra những hệ quả nghiêm trọng cả về thể chất lẫn tinh thần.
Bà Bảo Trân (Vĩnh Long) tâm sự: “Thời gian gần đây, tôi thường cảm thấy căng thẳng và áp lực từ công việc đến đời sống. Đến hiện tại, tôi vẫn đang tìm cách thoát ra vì biết kéo dài sẽ không tốt.”
Áp lực từ công việc, gia đình, xã hội khiến căng thẳng trở thành một phần không thể tránh khỏi (Ảnh minh họa)
Trải qua nhiều biến cố, anh Khang Phúc (TP.HCM) cho biết: “Trước đây, tôi bị áp lực công việc, deadline liên tục, nên thường xuyên cáu gắt với mọi người xung quanh, kể cả gia đình. Ban đầu, tôi nghĩ phải tự chịu đựng, nhưng tình trạng càng tệ hơn. Sau đó, tôi tham gia khóa học về thiền và quản lý công việc. Nhờ vậy, tôi biết cách cân bằng cuộc sống, thở điều độ hơn và đến nay đã cải thiện rất nhiều.”
Theo TS Trịnh Viết Then (Trưởng Bộ môn Tâm lý học, Trường ĐH Quốc tế Hồng Bàng): “Căng thẳng là phản ứng tiêu cực của cơ thể về thể chất, nhận thức, cảm xúc và hành vi trước áp lực. Nếu kéo dài, có thể gây ảnh hưởng như tim đập nhanh, huyết áp cao hoặc các vấn đề sức khỏe khác.”
Đưa ra lời khuyên thực tế, ThS Trần Hải Nguyên (Chuyên gia Kỹ năng sống) nhấn mạnh: “Để quản lý căng thẳng, bạn cần lắng nghe cơ thể. Nếu mệt mỏi, hãy tạm nghỉ thay vì cố gắng ép bản thân. Đồng thời, hãy giao tiếp cởi mở với người thân, bạn bè. Một cuộc trò chuyện chân thành giúp giải tỏa áp lực và mang đến góc nhìn mới về vấn đề.”
TS Trịnh Viết Then bổ sung: “Ngoài những phương pháp tức thời như nghe nhạc, xem phim, thể thao, chúng ta cần tập trung vào nguyên nhân gốc rễ gây căng thẳng, thay đổi nhận thức, cảm xúc và hành vi theo hướng tích cực. Nếu khó tự giải quyết, hãy tìm sự trợ giúp từ người thân hoặc chuyên gia.”
Có thể nói, quản lý căng thẳng là hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn và rèn luyện. Việc duy trì lối sống lành mạnh, cân bằng công việc – cuộc sống và xây dựng kết nối cởi mở sẽ giúp giảm áp lực, tận hưởng cuộc sống ý nghĩa hơn.
Học cách đối thoại để thấu hiểu
Mâu thuẫn và hiểu lầm có thể xảy ra ở bất kỳ đâu. Nhiều người chọn im lặng để né tránh hoặc tranh cãi để bảo vệ quan điểm, nhưng đối thoại mới chính là chìa khóa giúp thấu hiểu và gắn kết.
Thực tế, nhiều người đã thay đổi nhờ học cách đối thoại. (Ảnh minh họa)
ThS tâm lý Trần Hương Thảo (Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG TP.HCM) lý giải: “Ngôn ngữ là công cụ để kết nối tư duy. Nếu không giao tiếp, tư duy của hai người không thể gặp nhau. Không ai có thể hiểu bạn nếu bạn im lặng, và bạn cũng không thể hiểu người khác nếu họ không trao đổi. Ngoài ra, chúng ta cần luyện kỹ năng lắng nghe: hãy để người khác nói hết rồi mới bày tỏ ý kiến, tránh phản bác ngay lập tức.”
Thực tế, nhiều người đã thay đổi nhờ học cách đối thoại. Anh Nguyễn Hữu Đức (TP.HCM) kể: “Trước đây, tôi thường im lặng khi bất đồng với vợ. Giờ tôi học cách lắng nghe và bày tỏ cảm xúc, nên vợ chồng hiểu nhau hơn.”
Còn chị Đỗ Hồng Loan (TP.HCM) cho biết: “Tôi bán hàng ở chợ, gặp đủ kiểu người. Trước kia, có chuyện gì tôi hay phản ứng ngay, nhưng giờ tôi hỏi và giải thích để mọi việc tốt hơn.”
TS Lại Thế Luyện (Chuyên gia Kỹ năng mềm) đưa ra lời khuyên: “Không ai có thể giỏi giao tiếp suốt đời mà không học hỏi. Cuộc sống đa dạng, nên chúng ta phải liên tục rèn luyện, gắn kỹ năng với tình huống thực tế. Giao tiếp đòi hỏi sự linh hoạt, chú ý những điều tinh tế. Nếu cải thiện những điều nhỏ, chúng ta sẽ nâng cao chất lượng giao tiếp và làm cuộc sống tốt đẹp hơn.”
Bạn cần có tinh thần cởi mở, sẵn sàng tiếp nhận ý kiến người khác. (Ảnh minh họa)
ThS Trần Hương Thảo nhấn mạnh thêm: “Để giao tiếp thành công, bạn cần có tinh thần cởi mở, sẵn sàng tiếp nhận ý kiến người khác. Khi sự chân thành gặp sự chân thành, bất kỳ cuộc đối thoại nào cũng trở nên hiệu quả. Đây không phải kỹ năng có trong ngày một ngày hai mà cần rèn luyện liên tục.”
Mỗi cuộc trò chuyện là một cơ hội rèn luyện sự kiên nhẫn, khả năng kiểm soát cảm xúc và sự tôn trọng. Biết lắng nghe, nói chậm rãi và phản hồi tích cực không chỉ giúp tránh mâu thuẫn mà còn xây dựng mối quan hệ bền chặt dựa trên niềm tin và gắn kết.
CÙNG CHUYÊN MỤC
