Mùa hè oi ả khiến máy lạnh trở thành một thiết bị cứu sinh. Nhưng bất chấp các đợt nắng nóng, hàng triệu người Mỹ đơn giản là không đủ khả năng chi trả cho nó.
Cái nóng ở New Orleans, Louisiana, dai dẳng đến mức người dân địa phương nói rằng thời tiết nơi đây chủ yếu là mùa hè, các mùa khác chỉ xen kẽ.
Jeffrey Elder, giám đốc y tế về quản lý khẩn cấp tại Trung tâm Y tế Đại học New Orleans, tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân bị sốc nhiệt. "Thật không may, chúng tôi thấy điều đó xảy ra mỗi mùa hè theo nhiều cách khác nhau," ông nói. "Có thể là một người lớn tuổi không sử dụng máy lạnh, hoặc không thể sử dụng vì nó bị hỏng, và họ ở nhà một mình rồi sau đó được người khác phát hiện trong tình trạng sốc nhiệt."
Ông nói thêm, trẻ em và người già đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao, vì cơ thể họ kém khả năng tự điều chỉnh nhiệt độ.
Một người phụ nữ tên Karen Tapia và gia đình cô sống không có điều hòa ở Nam Los Angeles
Nhiều gia đình Mỹ không đủ tiền mua điều hoà
Giữ cho không gian bên trong mát mẻ bằng máy lạnh đã được chứng minh là một biện pháp hàng đầu để ngăn ngừa tình trạng quá nhiệt trong những tháng hè. Nhưng đây là một thứ xa xỉ mà không phải tất cả người Mỹ đều có thể chi trả.
Khi các bệnh nhân đến phòng cấp cứu, thường thì đó đã trở thành một trường hợp khẩn cấp thực sự. Bệnh nhân thường ở trong trạng thái tinh thần thay đổi, một số bất tỉnh, với nhiệt độ cơ thể bên trong từ 39,4°C trở lên, Elder cho biết. Biện pháp đầu tiên là làm mát họ bằng bồn nước đá.
Khi biến đổi khí hậu dẫn đến nhiệt độ mùa hè nóng hơn, phá vỡ kỷ lục nhiệt độ toàn cầu năm này qua năm khác, các chuyên gia khí hậu cho rằng nên chuẩn bị tinh thần đón những đợt nắng nóng ấm hơn, thường xuyên hơn. Đồng thời, các nhà nghiên cứu và nhà vận động cộng đồng nói với BBC rằng sức khỏe của người Mỹ đang gặp rủi ro khi người dân phải vật lộn để chi trả cho điều hòa, thứ có thể giúp ngăn ngừa các bệnh tật và tử vong liên quan đến nhiệt.
Cách dễ nhất để tránh sốc nhiệt là tránh nắng và giữ mát, Elder nói. Giữ cho không gian bên trong mát mẻ bằng máy lạnh đã được chứng minh ở những cộng đồng như Detroit, Michigan, là một biện pháp hàng đầu để ngăn ngừa tình trạng quá nhiệt trong những tháng hè. Nhưng đây là một thứ xa xỉ mà không phải tất cả người Mỹ đều có thể chi trả.
Một đứa trẻ đang nghỉ ngơi trong phòng ngủ của một ngôi nhà di động, nơi một thiết bị điều hòa không khí được treo không cắm điện để tránh làm quá tải hệ thống điện.
Năm 2020, gần 34 triệu hộ gia đình trên khắp nước Mỹ gặp phải tình trạng mất an ninh năng lượng, nghĩa là không đủ khả năng chi trả các nhu cầu năng lượng cơ bản như máy lạnh và sưởi ấm, theo một cuộc khảo sát của Hiệp hội Thông tin Năng lượng Mỹ (US Energy Information Association), một cơ quan chính phủ. Con số này chiếm gần một phần tư tổng số hộ gia đình Mỹ vào thời điểm đó.
"Tiếp cận với máy lạnh là một điều quan trọng ở đây [New Orleans]," Elder nói. "Không chỉ có máy lạnh, mà còn phải có máy lạnh tốt, hoạt động được, không phải do xây dựng kém chất lượng."
Mark Wolfe, một nhà kinh tế năng lượng và giám đốc điều hành của Hiệp hội Giám đốc Hỗ trợ Năng lượng Quốc gia (Neada), tổ chức giúp các bang có chương trình hỗ trợ năng lượng, cho biết những lo ngại về tác động lâu dài của nhiệt độ trên khắp đất nước là tương đối mới. "Cách đây vài năm, bạn có thể có một đợt nắng nóng chỉ kéo dài một hoặc hai ngày," ông nói. "Bạn có thể ở trong một căn hộ quá nóng trong một ngày. Bạn không thể ở trong đó một tuần. Nếu bạn ở trong đó một tuần, bạn có thể chết."
Năm 2020, gần 25 triệu hộ gia đình đã báo cáo phải giảm bớt hoặc không có thức ăn hoặc thuốc men để chi trả cho năng lượng trong năm đó. Khoảng 12 triệu hộ gia đình – cứ 10 hộ thì có 1 – đã nhận được thông báo cắt điện.
Hậu quả của việc thiếu máy lạnh
Mặc dù máy lạnh đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe, nhưng bản thân nó cũng là một yếu tố thúc đẩy biến đổi khí hậu, chiếm khoảng 3% lượng khí thải nhà kính toàn cầu.
Theo một khảo sát năm 2020, gần 34 triệu hộ gia đình ở Mỹ gặp phải tình trạng mất an ninh năng lượng, tức là không đủ khả năng chi trả các nhu cầu năng lượng cơ bản. Đối với nhiều người, gánh nặng năng lượng là không cân xứng; các hộ gia đình thu nhập thấp phải chi tới 10% thu nhập cho năng lượng, trong khi mức trung bình toàn quốc là 6%.
Hậu quả của việc thiếu máy lạnh rất nghiêm trọng. Nhiệt độ cực cao gây ra nhiều ca tử vong hàng năm ở Mỹ hơn cả bão, lốc xoáy và động đất. Người già và trẻ em đặc biệt dễ bị tổn thương. Nhiệt độ cao làm trầm trọng thêm các bệnh có sẵn như bệnh tim và tiểu đường, vốn phổ biến hơn ở các cộng đồng thu nhập thấp và da màu. Những người lao động ngoài trời và người vô gia cư cũng đối mặt với rủi ro sức khỏe cao hơn.
Dù có điều hoà thì việc chi trả tiền điện cũng là một vấn đề với các gia đình thu nhập thấp
Tuy nhiên, việc theo dõi và thống kê các ca tử vong liên quan đến nhiệt rất khó khăn vì không có tiêu chuẩn chung cho việc chẩn đoán. Một bệnh nhân có thể được chẩn đoán với nhiều bệnh khác nhau, khiến việc theo dõi chính xác trở nên bất khả thi.
Chính phủ Mỹ đã thiết lập Chương trình Hỗ trợ Năng lượng Gia đình Thu nhập Thấp (Liheap) từ năm 1981. Chương trình này cung cấp 4,1 tỷ đô la mỗi năm để giúp gần sáu triệu hộ gia đình có thu nhập dưới 20.000 đô la chi trả hóa đơn tiền điện, giúp họ duy trì nhiệt độ ổn định trong nhà.
Sherita Hamlin, một bà mẹ năm con ở Chicago, chia sẻ kinh nghiệm của mình khi phải vật lộn để trả hóa đơn tiền điện. Cô từng phải hy sinh việc mua thực phẩm và tìm kiếm sự giúp đỡ từ các ngân hàng thực phẩm để có tiền trả điện. Cô đã từng nhận được trợ cấp khẩn cấp từ Liheap và lo sợ cho tương lai của các gia đình khác nếu chương trình này bị cắt.
Diana Hernández, một nhà xã hội học, nhấn mạnh rằng những điều kiện sống không thoải mái do thiếu máy lạnh, như một đứa trẻ bị bệnh chàm bùng phát do nóng, là "những sự bất tiện nhỏ nhưng không hề tầm thường."
Nguồn: BBC
CÙNG CHUYÊN MỤC
