Một nghiên cứu mới đây lại cho rằng những khối nốt đa kim loại dưới đại dương có thể tạo ra dòng điện đủ mạnh để phân tách nước biển thành hydro và oxy, hay còn gọi là quá trình điện phân. Nói cách khác, không cần sự có mặt của ánh sáng Mặt trời, những khối kim loại ở những nơi sâu thẳm và tối tăm nhất của đại dương vẫn có thể tạo ra oxy.
Lâu nay, quan điểm khoa học truyền thống cho rằng sự sống được hình thành khoảng 2,7 tỉ năm trước, khi các sinh vật bắt đầu tạo ra oxy thông qua quang hợp - một quá trình cần có ánh sáng Mặt trời.
Khám phá được thực hiện tại vùng Clarion-Clipperton, một khu vực rộng lớn dưới nước ở Thái Bình Dương, giữa Mexico và Hawaii, nơi ngày càng thu hút sự quan tâm của các công ty khai thác mỏ.
Tại đây, rải rác dưới đáy biển ở độ sâu 4km dưới mặt nước, có các khối nốt đa kim loại chứa mangan, nickel và cobalt - những kim loại được sử dụng trong pin xe điện và các công nghệ carbon thấp khác.
Các khối nốt đa kim loại có thể tạo ra oxy mà không cần quá trình quang hợp? (Ảnh: AFP)
Một số nhà khoa học đồng ý với góc nhìn, nhưng một số khác lại phản bác tuyên bố cho rằng "oxy đen" được tạo ra trong vùng đáy biển tối tăm không có ánh sáng.
Nghiên cứu dẫn đến khám phá về "oxy đen" được tài trợ một phần bởi một công ty khai thác mỏ dưới biển sâu của Canada - The Metals Company, nhằm đánh giá tác động sinh thái của các hoạt động thăm dò như vậy.
Công ty này đã chỉ trích gay gắt nhà sinh thái học biển Andrew Sweetman, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu, cho rằng phát hiện mắc phải "những sai sót về phương pháp luận".
Theo Hiệp hội Khoa học biển Scotland, những khám phá dưới vùng biển sâu đã đặt dấu hỏi về nguồn gốc sự sống trên Trái đất. Các phát hiện cũng mang ý nghĩa quan trọng đối với nhiều công ty khai thác mỏ đang mong muốn khai thác các kim loại quý nằm trong các khối nốt đa kim loại này.
Theo các nhà bảo vệ môi trường, sự tồn tại của "oxy đen" cho thấy con người biết rất ít về sự sống ở những độ sâu khắc nghiệt dưới đại dương. Điều đó củng cố lập luận của họ rằng khai thác mỏ dưới biển sâu gây ra những rủi ro sinh thái không thể chấp nhận được.
CÙNG CHUYÊN MỤC
