Theo thông tin trên CNBC, Hannah Maruyama (29 tuổi) tham gia lớp học đại học đầu tiên vào năm 16 tuổi, sau đó cô nhanh chóng nhận ra bản thân không muốn đến trường nữa.
Trước đó, cô đăng ký theo học Đại học Georgia Southern ở Savannah (bang Georgia, Mỹ) từ khi còn là học sinh trung học, dưới sự khuyến khích của một giáo viên. Tuy nhiên, Maruyama đa nghỉ chỉ sau một vài học kỳ.
“Ông ấy có thể nói rằng tôi cảm thấy nhàm chán ở trường trung học nhưng tôi cũng không thấy việc học đại học thú vị hơn bao nhiêu. Tôi còn nhớ lúc đó tôi đã nghĩ ‘Liệu có phải tôi sắp mắc nợ vì việc này đúng không?’”, Maruyama kể.
Trong một thời gian, cô cho rằng việc không có bằng đại học khiến lựa chọn nghề nghiệp của cô bị giới hạn ở những công việc lương thấp hoặc tự mình kinh doanh. Cô làm đủ nghề từ nhân viên cứu hộ, nhân viên pha chế, thậm chí là nhân viên phục vụ trên một chiếc thuyền ngắm cá heo trong những năm tháng tuổi 20.
Maruyama chưa bao giờ kiếm được hơn 30.000 USD (hơn 760 triệu đồng) một năm. Thế nhưng, ở độ tuổi 29, cô đang thu về hơn 100.000 USD (hơn 2,5 tỷ đồng) khi làm việc trong lĩnh vực AI mà không cần bằng cử nhân, đồng thời huấn luyện những người từ 16 - 20 tuổi về cách lên kế hoạch cho sự nghiệp của riêng mình mà không cần bằng cấp.
Từ thợ xăm đến công việc công nghệ
Năm 2018, Maruyama cùng chồng là anh Ryan chuyển từ Sanvannah đến Honolulu (Hawaii, Mỹ) để theo đuổi công việc mơ ước thời thơ ấu của họ là nghệ sĩ xăm hình thẩm mỹ và lính cứu hỏa.
“Tôi từng xem bộ phim tài liệu ở trường về một người phụ nữ tại Saudi Arabia xăm hình thẩm mỹ cho những phụ nữ bị bỏng axit. Tôi luôn nghĩ đó là điều tuyệt với nhất”, Maruyama nhớ lại.
Cô nhận được giấy phép xăm hình thẩm mỹ vào năm 2018, khi còn sống tại Savannah. Vợ chồng cô mở xưởng xăm thẩm mỹ riêng với tên gọi Yama Studios ở Honolulu vào cuối năm 2018, sau đó vừa làm công việc thường ngày vừa thay phiên nhau quản lý cửa hàng này.
Được biết, Ryan làm việc tại Sở cứu hỏa Honolulu, trong khi Maruyama làm việc toàn thời gian tại một công ty du lịch. Cô thức dậy lúc 4h30 trong hầu hết các buổi sáng và có mặt tại nơi làm việc lúc 6h. Sau khi tan làm vào 15h, cô trở về nhà và làm việc tại Yama Studios từ 17h đến 22h.
Maruyama kể: “Tôi thích điều đó nhưng nó thật khó chịu. Tôi sẽ cuộn tròn dưới bàn làm việc của mình tại công ty nếu có thời gian trước ca làm việc và chợp mắt một lát vì quá mệt.”
Khi dịch COVID-19 bùng phát, cô buộc phải đóng cửa Yama Studios, đồng thời phải tạm nghỉ ở công ty du lịch mà không biết chắc chắn khi nào có thể trở lại làm việc. Lúc này, cô nhận ra đã đến lúc phải tìm một công việc mới, khi họ phải trả 2 khoản tiền thuê nhà và studio mà chi phí ở Hawaii không hề rẻ.
Tuy nhiên, hầu hết các công việc đang tuyển dụng mà Maruyama thấy trên mạng đều thuộc lĩnh vực công nghệ và yêu cầu kỹ năng mà cô chưa từng nghe đến.
“Comp TIA, AWS, CISSP, tất cả những từ viết tắt khác nhau này đều xa lạ với tôi. Tôi đã dành hàng giờ tìm hiểu trên các diễn đàn khác nhau để xem những chứng chỉ công nghệ nào đang phổ biến và giúp tôi tìm được công việc”, cô nói.
Sau khi tìm hiểu, cô quyết định trở thành quản trị viên được chứng nhận của Salesforce. Khóa học của Salesforce có giá khoảng 300 USD (khoảng 7,6 triệu đồng) và Maruyama mất cả tháng 4/2020 để hoàn thành.
3 tháng sau đó, cô nhận được công việc công nghệ đầu tiên với tư cách là nhà phát triển từ xa của Salesforce tại một công ty tư vấn quản lý kinh doanh ở Honolulu, với thù là 70.000 USD (khoảng 1,7 tỷ đồng).
Đa số các công việc mà Maruyama ứng tuyển đều không yêu cầu bằng cử nhân mà nhấn mạnh các kỹ năng mềm, kỹ thuật cần thiết để hoàn thành công việc.
“Ngay cả khi không đáp ứng các yêu cầu về trình độ học vấn, tôi vẫn nộp đơn xin việc và ghi chú trong đơn hoặc khẳng định trong buổi phỏng vấn rằng mình sẽ học bất cứ điều gì cần thiết nhanh nhất có thể”, cô gái 29 tuổi kể.
Sau khi có được công việc như ý, Maruyama bắt đầu chia sẻ kinh nghiệm tìm kiếm việc làm không cần bằng đại học trên TikTok dưới tài khoản @degreefree. Mỗi video thu hút hơn 500.000 lượt xem, cùng rất nhiều bình luận mong cô cho lời khuyên về cách tìm ra con đường sự nghiệp của riêng mình mà không cần học đại học.
Cô bộc bạch: “Mọi người yêu thích nội dung này và nó đã thành công. Tôi còn nhớ bản thân đã nhìn chằm chằm vào điện thoại, xem số lượt thích và bình luận tăng lên”.
Giúp người khác tìm công việc không cần bằng cấp
Maruyamas đóng cửa Yama Studios vĩnh viễn vào tháng 10/2021 và chỉ 1 tháng sau đã ra mắt Degree Free. Đây là nền tảng trực tuyến chuyên cung cấp tài nguyên giáo dục, huấn luyện nghề nghiệp miễn phí cho những người trẻ quan tâm đến các công việc không yêu cầu bằng đại học.
Cũng trong tháng 11/2021, cô nghỉ việc tại công ty tư vấn kinh doanh và gia nhập Neo License - công ty khởi nghiệp chuyên về xây dựng phần mềm AI, với tư cách quản lý điều hành, mức lương 100.000 USD.
“Tôi nghĩ mình sẽ có nhiều kinh nghiệm thực tế hơn, cũng như có ảnh hưởng lớn hơn khi làm việc cho một công ty khởi nghiệp”, Maruyama cho biết.
Cô gái chia sẻ kinh nghiệm tìm kiếm việc làm không cần bằng đại học trên TikTok. Ảnh minh họa
Cũng theo Maruyama, việc nâng cao kỹ năng một cách nhất quán là “lợi thế lớn nhất” giúp cô thăng tiến trong sự nghiệp công nghệ. Được biết, hiện tại Maruyama đã có chứng chỉ về phân tích dữ liệu và quản lý dự án, cùng nhiều chứng chỉ khác.
Gia đình cô chuyển từ Honolulu đến Houston (Texas, Mỹ) vào năm 2022 do thuế và chi phí sinh hoạt thấp hơn. Maruyama làm việc toàn thời gian từ xa tại Neo License, còn Ryan điều hành nền tảng Degree Free.
Những nỗ lực của hai vợ chồng đã được đền đáp, khi Degree Free tạo ra khoảng 128.000 USD (hơn 3,2 tỷ đồng) lợi nhuận từ các dịch vụ huấn luyện và quan hệ đối tác thương hiệu vào năm 2023. Theo cô gái 29 tuổi, thành công này khác xa so với những gì cô tưởng tượng cách đây 10 năm.
“Khi lớn lên, tôi thường được dạy rằng đại học là mục tiêu cuối cùng, bạn không thể thành công nếu không có bằng đại học. Tuy nhiên, điều đó đã không còn đúng trong thế giới chúng ta đang sống.
Có hàng triệu con đường không cần bằng cấp khác nhau mà bạn có thể khám phá. Tôi thấy mình thật may mắn khi tìm ra con đường khiến tôi thực sự hạnh phúc”, Maruyama bày tỏ suy nghĩ.
Theo kết quả thống kê năm 2022 do công ty nghiên cứu Wealth-X công bố trong bản Điều tra tỷ phú hàng năm, gần 30% tỷ phú trên thế giới hiện nay không có bằng cử nhân, gồm cả những người chưa từng đi học đại học và những người bỏ dở việc học như Bill Gates.
Có thể nhận thấy, đại học không phải là con đường duy nhất dẫn đến thành công nhưng là con đường ngắn nhất để tới được cái đích này. Steve Jobs từng nói: “Có những người không bằng cấp vẫn thành công, nhưng chưa từng có ai không học mà thành công cả”.
Dù lựa chọn con đường nào, có theo học đại học hay không thì mỗi người đều nên nỗ lực học hỏi, trau dồi bản thân mỗi ngày. Như trường hợp của Maruyama, tuy cô không có bằng đại học nhưng đã liên tục tìm tòi kiến thức, học các kỹ năng và chứng chỉ cần thiết để hoàn thành tốt công việc.