Các nhà nghiên cứu từ Viện Thiên văn học Paris (Pháp) và Đài thiên văn Chile đã theo dõi hiện tượng này suốt gần 4 năm, bằng cách kết hợp dữ liệu từ kính thiên văn rất lớn (VLT) của Đài Thiên văn Nam châu Âu và hệ thống kính thiên văn ALMA tại Chile. Họ đã phát hiện hai thiên hà đang lao về phía nhau với vận tốc hơn 1,8 triệu km/giờ.
Trong quá trình tiếp cận, một trong hai thiên hà - sở hữu quasar (chuẩn tinh) phát xạ năng lượng mạnh - liên tục phóng ra các luồng bức xạ cực mạnh, làm tan rã những đám mây khí của thiên hà còn lại. Điều này cản trở khả năng hình thành sao mới của đối phương, khiến giới khoa học ví sự kiện này như một "trận đấu kiếm giữa các thiên hà".
Hình ảnh từ kính thiên văn ALMA cho thấy khí phân tử trong hai thiên hà đang tham gia "trận đấu vũ trụ". (Ảnh: ESO)
"Chúng tôi gọi đó là 'cuộc đấu kiếm vũ trụ' vì đúng là một bên đang tấn công và làm suy yếu bên kia", ông Pasquier Noterdaeme, đồng tác giả nghiên cứu, chia sẻ.
Theo phân tích, quasar ở trung tâm thiên hà "tấn công" hoạt động nhờ một hố đen siêu khối lượng, hút vật chất xung quanh và tạo ra các luồng vật chất phát sáng cực mạnh. Những đợt bức xạ tia cực tím từ quasar này mạnh gấp hàng nghìn lần so với Dải Ngân hà, đủ sức phân tán các phân tử hydro trong những vùng có thể hình thành sao ở thiên hà đối diện.
Điều đặc biệt, đây là lần đầu tiên hiệu ứng trực tiếp của bức xạ quasar lên khí phân tử của thiên hà lân cận được quan sát rõ ràng - điều trước đó mới chỉ tồn tại trong lý thuyết.
Ngoài ra, các nhà khoa học cũng cho biết có khả năng hai thiên hà này đã hợp nhất thành một thiên hà lớn trong hàng tỷ năm qua, bởi ánh sáng từ vụ việc được ghi lại là của vũ trụ cách đây 11 tỷ năm.
Dù hiện tượng như vậy rất hiếm gặp, các nhà thiên văn tin rằng trong giai đoạn "giữa trưa của vũ trụ" - thời kỳ cách đây khoảng 10 tỷ năm khi các ngôi sao hình thành mạnh mẽ, những vụ va chạm giữa các thiên hà và sự xuất hiện của quasar có thể từng phổ biến hơn nhiều.
CÙNG CHUYÊN MỤC
