Những ngày qua, Hoa hậu Khánh Vân và dư luận bức xúc trước vụ việc phát ngôn của cô bị cắt xén, tạo nên những hiểu lầm không đáng có. Luật sư Nguyễn Văn Hậu (Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM) chia sẻ cùng VTC News những quan điểm xoay quanh câu chuyện này.
Hoa hậu Khánh Vân có quyền khởi kiện
- Phát ngôn 3 năm trước của Hoa hậu Khánh Vân bị một người có tiếng trên mạng xã hội cắt cụp lại, biến thành một nghĩa rất phản cảm. Xét trên khía cạnh pháp luật, hành vi này được đánh giá như thế nào, thưa ông?
Việc xuyên tạc, cắt ghép, rút gọn phát ngôn của những người nổi tiếng trong showbiz nhằm gây ra tranh cãi, hạ bệ thanh danh của họ từ trước đến nay vẫn luôn là vấn đề nhức nhối nan giải.
Nhiều nghệ sĩ đã gặp phải không ít những rắc rối; phiền phức khi những phát ngôn của mình bị xuyên tạc, bóp méo, cắt ghép đúng những câu từ nhạy cảm khiến nhiều người hiểu lầm. Những hành động đó đã xâm phạm nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín và hình ảnh của họ.
Hoa hậu Khánh Vân.
Hành vi bóp méo, cắt xén phát ngôn đã vi phạm Điều 34 Bộ luật Dân sự 2015 về quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín. Không những vậy, chủ thể có hành vi trên đồng thời đã vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội được quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.
Chủ thể vi phạm có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng vì cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín, danh dự, nhân phẩm của cá nhân (mức phạt tiền trên được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của tổ chức, trường hợp là cá nhân thì mức phạt tiền bằng 1/2 mức phạt quy định).
Ngoài ra, tùy theo tính chất hành vi và mức độ nghiêm trọng mà chủ thể thực hiện có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về "Tội làm nhục người khác" tại Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015 hoặc "Tội vu khống" tại Điều 156 Bộ luật Hình sự 2015.
- Theo đánh giá của ông, Hoa hậu Khánh Vân có thể khởi kiện được không?
Người bị xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm, uy tín trong trường hợp này cụ thể là Hoa hậu Khánh Vân có quyền khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu người có hành vi vi phạm chấm dứt hành vi xâm phạm; buộc xin lỗi, cải chính công khai và yêu cầu bồi thường thiệt hại (nếu có), căn cứ vào Điều 11, Điều 34 và Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015.
Nếu trong trường hợp Hoa hậu Khánh Vân nhận thấy tính chất, mức độ, hậu quả thực tế do hành vi vi phạm pháp luật trên gây ra cho mình là nghiêm trọng thì có thể làm Đơn tố giác tội phạm gửi đến Cơ quan Công an có thẩm quyền để yêu cầu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với chủ thể trên.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu
Xoá status là xong?
- Ngay sau khi Khánh Vân lên tiếng, người này đã xóa dòng trạng thái đăng tải trên Facebook? Việc làm này có ý nghĩa gì không thưa ông?
Trong thời đại mà xã hội phát triển công nghệ bùng nổ như hiện nay, với sự ra đời của các trang mạng xã hội như Facebook, TikTok, Zalo… giúp việc tiếp cận thông tin của mọi người trở nên thuận tiện và dễ dàng đã gây ra tác dụng ngược, việc có quá nhiều nguồn có quyền chia sẻ thông tin đã gây nên sự trộn lẫn giữa thông tin thất thiệt và thông tin chính thống.
Các thông tin được chia sẻ trên các nền tảng này thường được lan truyền với tốc độ chóng mặt, việc chắt lọc được đâu là thông tin thất thiệt và đâu là thông tin chính thống ngày càng trở nên khó khăn hơn.
Theo luật sư, Hoa hậu Khánh Vân có quyền kiện vụ cắt xén nội dung phát ngôn của cô từ 3 năm trước
Thường những thông tin ban đầu mà người dùng tiếp cận được sẽ chi phối, điều hướng suy nghĩ của người tiếp nhận thông tin, dẫn đến thông tin dù là lệch lạc hay không thì sẽ vẫn in hằn lên nhận thức của người tiếp nhận và khó mà thay đổi được.
Trong trường hợp người này đã xóa tin bài đăng tải trên Facebook ngay sau khi Hoa hậu Khánh Vân lên tiếng về mặt bản chất thì hậu quả để lại vẫn còn đó. Rõ ràng hành động trên đã làm ảnh hưởng ít nhiều đến danh dự, nhân phẩm, uy tín và hình ảnh của Hoa hậu Khánh Vân trong mắt của công chúng mặc dù đã có thông tin đính chính sự việc từ chính chủ.
- Hiện nay không chỉ người nổi tiếng, mà rất nhiều người khác cũng bị cắt cúp, xuyên tạc phát ngôn trên mạng. Tuy nhiên, họ ít khi nhờ tới pháp luật can thiệp. Theo ông lý do vì sao?
Hiện nay không chỉ người nổi tiếng, mà còn có rất nhiều người khác cũng bị cắt xén, xuyên tạc phát ngôn trên không gian mạng. Việc những người này ít khi nhờ tới pháp luật can thiệp có thể vì họ không lường trước được hậu quả, thiệt hại mà bản thân mình có thể gánh chịu và/hoặc không biết cách tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
Có thể nói, các hành vi xuyên tạc, cắt ghép, rút gọn phát ngôn của người khác đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, uy tín và hình ảnh của những người đó, các hành vi trên là hành vi vi phạm pháp luật. Chúng ta phải lên án và bài trừ một cách triệt để vấn nạn trên bằng cách phải biết chắt lọc các thông tin mà chúng ta tiếp nhận; tiếp cận các thông tin từ các nguồn chính thống; không tự tiện phát ngôn những nhận định chưa được xác thực; tự cập nhật, tìm hiểu, bổ sung thêm những quy định pháp luật về không gian mạng,…
Trao đổi cùng VTC News, anh Tấn Đạt - đại diện truyền thông của Hoa hậu Khánh Vân cho biết hiện tác giả bài viết kia đã xoá bài viết trên trang. "Hoa hậu Khánh Vân lên tiếng nói rõ để tránh những hiểu lầm không đáng có. Mạng là ảo nhưng hệ luỵ không hề ảo"- anh Tấn Đạt chia sẻ.