Suy thoái rõ rệt: Từ thời hoàng kim đến hiện tại ảm đạm
Trong vòng chưa đầy một thập kỷ, light novel thể loại tiểu thuyết minh họa gắn liền với văn hóa otaku tại Nhật Bản đang chứng kiến một sự sụt giảm chưa từng có.
Theo số liệu tổng hợp từ hệ thống thống kê Oricon, tổng doanh thu thị trường light novel đã giảm từ 351,4 tỷ yên (năm 2015) xuống chỉ còn 184,1 tỷ yên (năm 2024), tương đương mức giảm gần 50%.
Sự tụt dốc này không chỉ là con số trên giấy, mà còn phản ánh rõ nét trong từng định dạng xuất bản:
- Dòng bunkobon (sách bỏ túi truyền thống), vốn là trụ cột của thị trường, đã giảm mạnh từ 218 tỷ yên xuống còn 83,2 tỷ yên.
- Dòng book, chủ yếu xuất thân từ các nền tảng trực tuyến như Shōsetsuka ni Narō, tuy cũng giảm nhưng vẫn giữ mức doanh thu ổn định hơn, nhờ vào lượng độc giả quen thuộc với các tác phẩm có sẵn tên tuổi.
Thị trường light novel Nhật Bản đang chứng kiến sự sụt giảm nghiêm trọng về doanh số.
Đọc miễn phí: Lý do khiến người mua quay lưng
Một trong những nguyên nhân lớn dẫn đến đà suy thoái là sự bùng nổ của các nền tảng đọc truyện miễn phí. Rất nhiều độc giả tại Nhật đã thẳng thắn chia sẻ:
“Giờ lên mạng đọc được miễn phí, mắc gì phải mua bản in?”
Với sự phổ biến của điện thoại thông minh và dịch vụ trực tuyến, người đọc ngày càng ít động lực chi tiền cho sách in, đặc biệt khi nội dung có thể được cập nhật liên tục trên nền tảng mạng.
Không còn cái tên nào đủ sức "gánh team"
Thời kỳ hoàng kim của light novel gắn liền với những tượng đài như:
- Haruhi Suzumiya
- Monogatari Series
- Sword Art Online
- Oregairu
Ngày nay, thị trường gần như vắng bóng các tên tuổi mới đủ sức tạo bùng nổ, kéo theo hệ lụy giảm doanh số và sự thờ ơ từ phía độc giả.
Nhiều ý kiến cũng cho rằng thời kỳ hoàng kim của light novel đã qua từ lâu, gắn liền với các tượng đài như Haruhi Suzumiya, Monogatari, Sword Art Online, hay Oregairu. Ngày nay, không còn mấy cái tên đủ sức "gánh team" thị trường như xưa.
Mô-típ nhàm chán – "thế giới khác" không còn hấp dẫn
Thêm vào đó, sự bão hòa của thể loại isekai (chuyển sinh sang thế giới khác) khiến độc giả dần cảm thấy ngán ngẩm:
- “Nam chính đánh bại quý tộc”
- “Trường học phép thuật với hệ thống cấp bậc cũ kỹ”
- “Nữ chính yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên”
Các mô-típ lặp lại, thiếu sáng tạo khiến light novel bị chê là thiếu đột phá và mất đi sự hấp dẫn vốn có.
Sự thay đổi của thói quen giải trí trong giới trẻ
Không thể không nhắc đến yếu tố quan trọng nhất: sự thay đổi trong cách giải trí của giới trẻ Nhật Bản. Ngày nay, họ dành thời gian cho VTuber, lướt manga online, xem TikTok, YouTube hoặc video game thay vì ngồi đọc từng trang tiểu thuyết giấy như trước.
Nhiều nhà sách tại Nhật Bản hiện đã thu hẹp không gian trưng bày light novel chỉ còn một góc nhỏ, minh chứng rõ ràng cho sự thoái trào của thể loại từng làm mưa làm gió trong cộng đồng otaku.
Sự thay đổi trong cách giải trí của giới trẻ Nhật Bản là một trong những nguyên nhân khiến light novel đang dần thoái trào.
Hồi chuông cảnh tỉnh cho một biểu tượng văn hóa
Sự sụt giảm gần một nửa doanh thu chỉ trong chưa đầy 10 năm là hồi chuông cảnh báo rõ ràng cho ngành xuất bản light novel Nhật Bản. Nếu không có sự thay đổi trong nội dung, cách tiếp cận độc giả, và nhất là trong việc kết nối với thế hệ độc giả trẻ hiện nay, light novel có nguy cơ bị lùi vào hậu trường, nhường chỗ cho những hình thức giải trí mới hơn, nhanh hơn và dễ tiếp cận hơn.
Khi đổi mới là sống còn, liệu light novel sẽ tìm lại được vị thế từng có, hay dần biến thành một “hồi ức đẹp” của thế hệ otaku đầu tiên? Thời gian sẽ là câu trả lời rõ ràng nhất.
CÙNG CHUYÊN MỤC
