Cô gái 25 tuổi ở quận Thanh Xuân, Hà Nội bắt đầu ghi hình người vi phạm giao thông từ ngày 2/1 khi biết Cục Cảnh sát giao thông sẽ trả tiền cho người cung cấp thông tin vi phạm, theo Nghị định 176.
"Vừa thể hiện trách nhiệm với xã hội, vừa có cơ hội kiếm tiền thì tội gì không làm", Tiên nói.
Từ người thường xuyên vượt đèn đỏ và leo lên vỉa hè để đi cho nhanh, Tiên đã nghiêm chỉnh chấp hành luật kể từ khi nghị định 168 có hiệu lực. Tại các nút giao có đèn tín hiệu cô đều dừng lại trước 5-10 giây để "săn" người vi phạm. Phạm vi hoạt động của cô là tuyến đường đi làm từ Lê Văn Lương (quận Thanh Xuân) đến Nguyễn Phong Sắc (quận Cầu Giấy). Đôi khi đi cà phê với bạn bè, cô cũng dựng chân máy quay cho rõ nét.
Sau 7 ngày làm "thợ săn", Tiên đã chụp hơn 20 trường hợp vi phạm, đa phần là lỗi vượt đèn đỏ, đi lấn làn hoặc đứng đè vạch. Cô tải sẵn ứng dụng VNeTraffic đợi khi Cục Cảnh sát giao thông có cơ chế trả tiền sẽ đồng loạt gửi ảnh vi phạm.
Không đặt mục tiêu kiếm tiền nhưng anh Hải Nam, 32 tuổi, thợ ảnh tự do ở quận Ba Đình, Hà Nội vẫn hào hứng tìm cá nhân vi phạm giao thông để ghi hình. Có thời điểm chỉ trong hai lần dừng đèn đỏ anh chụp được 10 lượt cố tình vượt, không đội mũ bảo hiểm hoặc đi lên vỉa hè.
"Cảm giác phấn khích như đang trong trò chơi săn mồi", Nam nói.
Người đàn ông 32 tuổi thừa nhận không ít lần bị chửi mắng là "kẻ vô lương tâm, kiếm tiền trên nỗi đau của người khác". Nhưng anh nói sẽ tiếp tục làm để giúp người tham gia giao thông có ý thức tốt hơn. "Nếu ai cũng chấp hành luật thì sợ gì tôi chụp hình hay tố giác vi phạm", anh nói.
Khảo sát của VnExpress từ ngày 2/1, trên các nền tảng mạng xã hội liên tục chia sẻ ảnh chụp người dân dựng chân máy quay tại ngã ba, ngã tư hay cầu vượt đi bộ để ghi hình người vi phạm luật giao thông. Nhiều hội nhóm trên Facebook được lập để chia sẻ kinh nghiệm "săn" người phạm luật hoặc hướng dẫn cách khai báo với cơ quan chức năng. Nhóm đông nhất với gần 20.000 thành viên.
Tính hết ngày 10/1, ứng dụng VNeTraffic có hơn 100.000 lượt tải xuống trên hệ điều hành Android, chưa kể iOS.
PGS.TS Phạm Ngọc Trung, nguyên trưởng khoa Văn hóa và Phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cho biết Nghị định 176 và 168 được triển khai từ ngày 1/1 đã giúp trật tự an toàn giao thông đi vào nề nếp nhanh chóng bởi mức phạt nặng, khiến người dân quan tâm, nâng cao ý thức. Đặc biệt, quy định mới với nội dung các cá nhân được tố giác các hành vi vi phạm cũng khiến người tham gia giao thông phải chấp hành nghiêm chỉnh.
"Người dân giám sát nhau cũng khiến quá trình tham gia giao thông tích cực hơn, bởi cảnh sát giao thông không đủ nhân lực và thời gian bao quát toàn bộ", ông Trung nói.
Thực tế cho thấy, trong năm 2024 Phòng Cảnh sát giao thông, Công an TP Hà Nội đã xử lý 2.609 trường hợp vi phạm, xử phạt 2,7 tỷ đồng từ tin báo của người dân.
Một số người dừng đèn đỏ trên vạch kẻ đường ở phố Xã Đàn, quận Đống Đa đầu tháng 1/2025 được anh Hải Nam chụp lại. Ảnh: Hải Nam
Từ ngày biết có nhóm chuyên tìm người vi phạm luật giao thông để báo cáo phạt nguội, chị Hồng Lan ở TP HCM ra đường dè chừng hơn. Đèn xanh còn 5 giây chị không dám cố vượt, tuyệt đối không đi ẩu vì sợ bị người khác chụp lén.
"Chỉ cần thấy ai đó giơ máy điện thoại tôi cũng thót tim, chỉ sợ mình mắc lỗi. Giờ ra đường sơ sểnh chút là bị tố giác nên cứ đi chậm, quan sát kỹ", người phụ nữ 40 tuổi nói.
Tuy nhiên PGS.TS Phạm Ngọc Trung cảnh báo việc góp phần giám sát xã hội là tốt nhưng việc người dân tụ tập ở ngã ba, ngã tư để "săn" trường hợp vi phạm sẽ tạo ra hình ảnh không tốt giữa người với người, có thể gia tăng sự nghi kỵ lẫn nhau, gây mất niềm tin và sự đoàn kết trong xã hội.
"Việc giám sát giao thông, tố giác người vi phạm chỉ được thực hiện khi bắt gặp các hành vi ngẫu nhiên, có khả năng gây hại đến người đi đường thay vì làm một cách có chủ đích", ông Trung nói.
Hải Nam nói vẫn "đi săn" người vi phạm những lúc rảnh rỗi. Khi có cơ chế cho người tố giác sẽ gửi thông tin thu thập được đến cơ quan công an.
Ngoài tìm kiếm trong nội đô, người đàn ông 32 tuổi dự định mở rộng phạm vi ra ngoại thành để tăng khả năng bắt người phạm luật.
CÙNG CHUYÊN MỤC
