‘Teru teru bozu’ là tên gọi của loại búp bê vải truyền thống được nhiều người Nhật tin rằng có thể giúp cầu mưa hoặc gọi nắng. Ngày nay, loại búp bê này vẫn rất phổ biến, thậm chí xuất hiện nhiều trong các bộ manga, anime với hình dạng dễ thương, đáng yêu. Tuy nhiên, ít ai biết được rằng phía sau loại búp bê này là cả một lịch sử dài với nhiều truyền thuyết rùng rợn.
Búp bê Teru Teru Bozu là gì?
Ở Nhật Bản, từ nhỏ trẻ em đã được nghe kể về những sức mạnh của búp bê ‘Tezu Tezu Bozu’ (có nghĩa là đầu trọc sáng bóng). Để làm búp bê cũng rất đơn giản, chỉ cần hai chiếc khăn tay hoặc vải vuông và đôi chút khéo tay.
Loại búp bê này thường được làm khi thời tiết đẹp trời, vì như vậy sẽ giúp đầu búp bê ‘sáng bóng’ cũng như mang lời cầu nguyện về thời tiết cho những ngày hôm sau. Dù rất nổi tiếng cũng như phổ biến, nhưng nhiều người Nhật cũng không dám chắc chắn về nguồn gốc của teru teru bozu. Họ chỉ đơn giản nhớ rằng búp bê sẽ giúp thời tiết đẹp, phù hợp cho những sự kiện thể thao hoặc lễ kỷ niệm đặc biệt.
Theo truyền thống, nếu điều ước trời quang mây tạnh thành hiện thực, búp bê sẽ nhắm mắt và đổ rượu sake thần thành dòng sông để dọn sạch bầu trời.
Teru teru bozu thường được treo dưới hiên nhà, thậm chí còn có một bài hát đi kèm. Trẻ em thường hát bài hát này khi làm búp bê và nó được xem như một thần chú để cầu cho ngày nắng.
Lịch sử và nguồn gốc rùng rợn của búp bê cầu mưa
Cho đến nay, nguồn gốc của búp bê teru teru bozu còn khá mơ hồ. Người Nhật có rất nhiều giả thuyết để lý giải cho nó.
Giả thuyết kinh dị nhất về teru teru bozu bắt nguồn từ một bài hát xuất hiện từ năm 1921 về búp bê gọi nắng. Ở giả thuyết này, người ta kể lại câu chuyện về một phủ thủy đã hứa với lãnh chúa sẽ làm phép gọi nắng, thế nhưng phù thủy đã không thành công. Qúa tức giận, lãnh chúa liền chặt đầu phù thủy rồi cho bọc trong tấm vải trắng và treo lên để gọi nắng. Từ đó có câu hát ‘một là trời nắng, hai là mất đầu.’
Một giả thuyết ít kinh dị hơn về teru teru bozu đó là búp bê đóng vai trò như tấm bùa đại diện cho Hiyoribo – một linh hồn núi, tinh linh đem lại thời tiết tốt lành.
Ngoài ra, khi nghiên cứu ghi chép lịch sử, Hiệp hội khí tượng Nhật Bản cũng đưa ra một truyền thuyết khá thuyết phục về nguồn gốc lẫn ý nghĩa của búp bê. Theo đó, vào thời Heian của Nhật Bản (794-1185) các đoàn sứ giả Phù Tang đã kể một câu chuyện từ Trung Hoa có nội dung như sau: Khi trời mưa không ngớt, thiên giới liền truyền lệnh xuống trần gian, yêu cầu phải hiến tế một cô gái xinh đẹp.
Để cứu lấy mọi người khỏi cảnh bị nhấn chìm, cô gái làm nghề quét dọn bằng chổi rẽ đã tình nguyện bị hiến tế. Sau đó, người dân nhìn thấy những đám mây mù được một linh hồn cầm chổi quét đi.
Để tưởng nhớ đến cô gái dung cảm, người ta đã làm búp bê vải mang hình ảnh của cô gái để treo trước nhà thay cho lời cám ơn cũng như mong muốn mưa gió thuận hòa. Tục lệ này sinh ra búp bê ‘Sousejiou’ – búp bê cô bé cầm chổi, và dần dà nó được biến đổi thành teru teru bozu như ngày nay.