Một người Mỹ tình nguyện đầu tiên sẽ được tiêm vắc-xin thử nghiệm chống lại virus corona vào thứ Hai, nghĩa là khoảng tối nay cho đến sáng mai giờ Việt Nam. Thông tin chính thức được Associated Press dẫn nguồn từ một quan chức chính phủ.
Thử nghiệm được tài trợ bởi Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) sẽ diễn ra tại Viện Nghiên cứu Y tế Kaiser Permanente Washington ở Seattle. Nguồn tin của AP cho biết mục tiêu của thử nghiệm đầu tiên này chỉ là để đánh giá độ an toàn và tác dụng phụ tiềm năng của vắc-xin. Vì vậy, tình nguyện viên được giấu tên sẽ không bị cho phơi nhiễm với virus SARS-CoV-2.
Trước đây, việc phát triển vắc-xin cho một căn bệnh thường mất nhiều năm cho tới hàng chục năm. Tuy nhiên, trong tình huống có dịch bệnh diễn biến phức tạp, các nhà khoa học sẽ đẩy nhanh quá trình nghiên cứu và thử nghiệm của mình.
Loại vắc-xin của NIH từng được lên lịch thử nghiệm vào tháng 4 nhưng giờ đã vượt tiến độ nửa tháng. Và họ cũng đã quyết định bỏ qua các thử nghiệm trên động vật để tiến hành ngay thử nghiệm trên người.
Theo Associated Press, thử nghiệm vắc-xin đầu tiên chống lại chủng virus SARS-CoV-2 đang gây ra dịch Covid-19 tại Mỹ sẽ được tiến hành với 45 tình nguyện viên trẻ tuổi, có sức khỏe tốt. Họ sẽ được tiêm vào người một loại vắc-xin được phát triển dưới sự hợp tác của NIH và công ty công nghệ sinh học Moderna Inc.
Mỗi nhóm tình nguyện viên sẽ nhận được các liều vắc-xin khác nhau để đánh giá tác dụng phụ tiềm năng của nó. Sẽ không có ai được cho tiêm, hít, hoặc phơi nhiễm với virus thật. Thử nghiệm bước đầu này chỉ đánh giá độ an toàn và tạo tiền đề cho các thử nghiệm độ hiệu quả của vắc-xin sau này.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đã lây nhiễm cho hơn 169.000 người, ở hơn 100 quốc gia và vùng lãnh thổ, giết chết hơn 6.000 người trong số họ, hàng chục nhóm nghiên cứu trên khắp thế giới đang chạy đua để sản xuất được một loại vắc-xin ngăn chặn nó.
Tháng trước, một nhóm nghiên cứu tại Đại học Queensland ở Úc tuyên bố họ đã phát triển một loại vắc-xin tiềm năng cho Covid-19 và đã bắt đầu thử nghiệm nó trên động vật.
Giáo sư Paul Young, hiệu trưởng Trường Hóa học và Sinh học Phân tử thuộc Đại học Queensland cho biết nhóm nghiên cứu của ông có tổng cộng 20 người. Tất cả đã làm việc không ngừng nghỉ để tăng tốc quá trình nghiên cứu, xác định và sao chép một loại protein quan trọng của virus SARS-CoV-2 để sử dụng làm vắc-xin chống lại nó.
Hiện có nhiều loại vắc-xin nhắm tới virus corona, với các chiến lược khác nhau. Một số nhóm nghiên cứu đang hướng tới việc sản xuất một loại vắc-xin tạm thời, nghĩa là nó sẽ chỉ giúp người tiêm bảo vệ sức khỏe của mình trong vòng một hoặc hai tháng trước Covid-19. Trong khi đó, những nhóm nghiên cứu khác hướng đến một vắc-xin mạnh hơn, có thể cho hiệu quả lâu dài.
Ngoài vắc-xin của Moderna sẽ bắt đầu được thử nghiệm vào hôm nay, Inovio, một công ty dược phẩm của Mỹ cho biết họ cũng sẽ khởi động thử nghiệm trên người loại vắc-xin chống lại virus SARS-CoV-2 của mình vào tháng tư tới.
Sẽ có khoảng vài chục tình nguyện viên tại Đại học Pennsylvania và một trung tâm thử nghiệm ở Thành phố Kansas, Missouri được tiêm vắc-xin này. Sau đó, các thử nghiệm tương tự sẽ được tiến hành ở Trung Quốc và Hàn Quốc.
"Ngay cả khi các thử nghiệm an toàn ban đầu này diễn ra tốt đẹp, thì bạn vẫn cần từ một năm đến một năm rưỡi trước khi bất kỳ loại vắc-xin nào có thể sẵn sàng để sử dụng rộng rãi", Tiến sĩ Anthony Fauci, Viện trưởng Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia Hoa Kỳ, một đơn vị trực thuộc NIH cho biết.
Nhưng đó vẫn sẽ là một tốc độ kỷ lục. Trước đây, để phát triển các loại vắc-xin, ví dụ cho Ebola, chúng ta đã phải mất tới hàng chục năm. Các nhà sản xuất cần đảm bảo 2 yếu tố cho loại vắc-xin của mình: Một là nó phải hiệu quả và không thể bỏ qua tính an toàn.
Các thử nghiệm an toàn là thử nghiệm đầu tiên được thực hiện trong giai đoạn I của thử nghiệm lâm sàng, nhằm theo dõi các tác dụng phụ có thể có của vắc-xin tiềm năng. Sau khi thử nghiệm độ an toàn cho kết quả tốt, thử nghiệm độ hiệu quả của vắc-xin mới được tiến hành trên các nhóm nhỏ.
Thử nghiệm độ hiệu quả giai đoạn tiếp theo thường nhắm đến việc tiêm vắc-xin cho vài trăm cho đến vài ngàn tình nguyện viên khỏe mạnh ở vùng dịch, nơi có mầm bệnh lưu hành cao để xem vắc-xin có thể bảo vệ bao nhiêu phần trăm người trong số họ.
Nếu kết quả của thử nghiệm này tốt, nhà sản xuất mới được nộp đơn xin cấp phép để cung cấp vắc-xin của mình ra ngoài thị trường. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết trong trường hợp đại dịch khẩn cấp, các thủ tục hành chính cấp phép cho vắc-xin có thể được đẩy nhanh tiến độ, nhưng bản thân vắc-xin vẫn phải trải qua đủ các bước thử nghiệm để đảm bảo độ an toàn của nó.
Vì vậy, khoảng thời gian từ khi các nhà nghiên cứu phát hiện ra một vắc-xin tiềm năng cho đến khi nó hoàn thành mọi giai đoạn thử nghiệm sẽ kéo dài ít nhất một năm. Với tỷ lệ tử vong do Covid-19 gây ra hiện nay chỉ ở khoảng 3%, chúng ta không thể bỏ qua các thử nghiệm độ an toàn để mạo hiểm tiêm ngay một loại vắc-xin trên diện rộng.
Thực tế vào lúc này, Covid-19 vẫn được coi là một căn bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Ở Trung Quốc, các nhà khoa học đã thử nghiệm kết hợp một số loại thuốc chống HIV với hi vọng nó cũng có thể ức chế và chống lại chủng virus corona mới.
Một loại thuốc có tên là remdesivir cũng đang được thử nghiệm để chống lại SARS-CoV-2. Trước đây, nó đã từng thành công trong việc ức chế và ngăn chặn dịch Ebola tái bùng phát ở Tây Phi. Các nhà khoa học đang thử nghiệm xem remdesivir có thể làm điêu tương tự với Covid-19 hay không.
Thuốc remdesivir hiện đã đang được thử nghiệm trên người ở Trung tâm Y tế Đại học Nebraska. Một số công dân Mỹ nhiễm virus corona trên tàu Diamond Princess ở Nhật Bản cũng đã được cho thử nghiệm loại thuốc này.
Đối với hầu hết mọi người, virus corona mới chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ hoặc trung bình, chẳng hạn như sốt và ho.
Nhưng đối với một số người khác, đặc biệt là người lớn tuổi và những người mắc sẵn các bệnh nền như tiểu đường, ung thư, bệnh tim mạch, Covid-19 có thể là một căn bệnh nguy hiểm thực sự, vì virus sẽ tấn công phổi của họ, những người có hệ miễn dịch kém, gây suy hô hấp, thậm chí tử vong.
Tỷ lệ tử vong của Covid-19 cao gấp 10 lần cúm mùa, ở khoảng 1-3% tùy khu vực. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết đại đa số bệnh nhân mắc Covid-19 sẽ hồi phục. Những người mắc bệnh nhẹ sẽ hồi phục trong khoảng hai tuần, trong khi những người mắc bệnh nặng hơn có thể mất ba tuần đến sáu tuần để khỏi bệnh.
*Để hiểu hơn về virus corona mới đang gây ra đại dịch Covid-19, hãy cùng làm bài trắc nghiệm dưới đây:
Tham khảo AP, Independent