"Phim Việt Nam mà..."
Mùa hè năm 2023 chứng kiến một loạt những tác phẩm đi theo dòng phim kịch tính, hồi hộp được phát hành. Live: Phát Trực Tiếp và Fanti là hai trong số đó. Điểm chung của cặp phim này là việc bị giới truyền thông đánh giá thấp nội dung, chỉ ra nhiều lỗi trong cả kịch bản lẫn cách xây dựng nhân vật. Nhiều tờ báo, fanpage chuyên về phim thậm chí còn gọi đây là những “thảm họa phim Việt” với chất lượng tệ hại.
Fanti và Live: Phát Trực Tiếp sau đó phải rời rạp sớm khi người xem phản ánh kịch bản phim "càng về cuối càng đuối". Một bộ phim thất bại không chỉ vì phần kịch bản, mà còn nhiều yếu tố khác nhau. Tuy vậy, đây là khâu then chốt.
Các bộ phim này bị nhận định là có cấu trúc lộn xộn, cốt truyện đơn giản nhưng quá nhiều sạn, thiếu logic và lỏng lẻo ở nhiều chi tiết. Một fanpage lớn về phim ảnh cũng nhận định chua chát: "Phim Việt mà, kỳ vọng gì nhiều nữa?".
Sau phần 1 bị đánh giá "thảm họa" năm 2022, đạo diễn Nguyễn Thành Nam và nhà sản xuất Nhất Trung tiếp tục cho ra mắt phần 2 của bộ phim Cù Lao Xác Sống với cái tên Bến Phà Xác Sống. Ekip mong muốn học hỏi và rút kinh nghiệm những sai lầm. Bên cạnh nội dung, phần hình ảnh cũng là yếu tố khiến phim mất điểm.
Tạo hình xác sống và khâu hóa trang của phim được thực hiện sơ sài, trông không thật.
Cùng với những trái chiều với những dòng phim mới mẻ với khán giả Việt, nhiều người còn bức xúc khi các phim quá lạm dụng việc truyền thông cảnh "nóng". Chiếm Đoạt là phim rơi vào trường hợp này. Tác phẩm điện ảnh vừa được ra rạp thuộc thể loại tâm lý - giật gân, với sự tham gia diễn xuất của Miu Lê, Phương Anh Đào, Lãnh Thanh, Karik, Phương Thanh, Lương Thùy Linh, Trọng Hải… Phim khởi chiếu từ ngày 24/11.
Dự án đánh dấu sự trở lại màn ảnh của Miu Lê. Khác với hình tượng ngây thơ và trong sáng vốn quen thuộc trước đây, cô đã phá lệ, không ngần ngại thực hiện loạt cảnh nóng táo bạo với cả Lãnh Thanh và Karik. Đây được xem là những thước phim gợi cảm nhất của cô từ trước đến nay trong sự nghiệp diễn xuất.
Ekip liên tục sử dụng góc độ này để lôi kéo khán giả đến với rạp, dù thực tế tần suất "cảnh nóng" xuất hiện trong phim là không nhiều. Điều tương tự cũng xảy đến với Người Vợ Cuối Cùng của đạo diễn Victor Vũ.
Những "trái ngọt" của phim Việt
Sau gần nửa năm “nhường đất” cho các sản phẩm điện ảnh nước ngoài, thời điểm cuối năm là dịp các đoàn làm phim Việt Nam "bung" ra những thứ đã chuẩn bị. Khởi đầu cho chuỗi phim Việt trong giai đoạn này là Đất Rừng Phương Nam của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng.
Đất Rừng Phương Nam là phim tiếp theo của Việt Nam đạt mốc trăm tỷ trong năm 2023.
Hiện tại, sau hơn 1 tháng công chiếu, bộ phim có sự góp mặt của Trấn Thành có doanh số cán mốc 140 tỷ đồng (số liệu từ Box Office Việt Nam). Đất Rừng Phương Nam lấy cảm hứng từ tiểu thuyết của cố nhà văn Đoàn Giỏi, có kinh phí đầu tư lên tới 40 tỷ đồng. Ra rạp vào giai đoạn thấp điểm, doanh thu của phim do đạo diễn Nguyễn Quang Dũng thực hiện có thể coi là khả quan.
Bộ phim này tạo nhiều tranh cãi về cách gọi tên các hội nhóm, đồng thời liên tục bị đặt lên bàn cân cùng bản điện ảnh Đất Phương Nam do đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn thực hiện cách đây 27 năm. Bên cạnh đó, tạo hình của những nhân vật như bác Ba Phi (Trấn Thành) hay Võ Tòng (Mai Tài Phến) cũng khiến nhiều khán giả khó chịu.
Bỏ qua những lùm xùm, Đất Rừng Phương Nam xứng đáng là bộ phim nổi bật nhất, đóng vai trò tiên phong cho phim Việt trong giai đoạn cuối năm trước sự đổ bộ của hàng loạt những bộ phim quốc tế đình đám như Biệt Đội Marvel, Đấu Trường Sinh Tử: Khúc Hát Của Chim Ca Và Rắn Độc hay phim tài liệu của Taylor Swift.
Siêu Anh Hùng vẫn là dòng phim được yêu thích tại Việt Nam.
Đạo diễn Victor Vũ cũng góp mặt vào đường đua phim Việt với tác phẩm Người Vợ Cuối Cùng quy tụ dàn diễn viên NSƯT Kim Oanh, NSƯT Quang Thắng, Kaity Nguyễn,... Một trong những thành công nổi bật trước khi công bố những thước phim đầu tiên với khán giả là sự quy tụ của dàn diễn viên gạo cội.
Trong đó phải kể đến NSƯT Kim Oanh - người hóa thân thành bà cả, nữ chủ quản nội sự của Quan tri Huyện. Ra rạp từ 3/11, tác phẩm đánh dấu sự trở lại dòng phim cổ trang của Victor Vũ sau 11 năm kể từ Thiên Mệnh Anh Hùng (2012).
Hiện tại, phim cán mốc 90 tỷ đồng, có nhiều tiềm năng để gia nhập "câu lạc bộ trăm tỷ" của điện ảnh Việt. Dù không cao như Đất Rừng Phương Nam, đây vẫn là con số ấn tượng dành cho Người Vợ Cuối Cùng - phim vốn dĩ được gắn mác 18+ và tương đối hạn chế người xem.
Phim thắng giải liên hoan phim lại thất thu khi công chiếu
Điện ảnh Việt nửa đầu năm 2023 đã thu hơn 1.096 tỉ đồng. Đây là con số vượt trội so với nhiều năm trước. Lý do nằm ở việc năm 2023 chứng kiến nhiều phim Việt "ăn khách", có doanh thu cùng đạt "trăm tỉ" chứ không chỉ một, hai phim đạt con số này.
Những bộ phim như Lật Mặt 6, Nhà Bà Nữ, Siêu Lừa Gặp Siêu Lầy hay Con Nhót Mót Chồng,.. đều có những thành công nhất định ở các phòng vé, chứng tỏ sức hút phim Việt đã tăng lên nhiều trong mắt khán giả.
Đạo diễn Victor Vũ nói trong một bài phỏng vấn: "Thay vì nghĩ tới những cụm từ như cạnh tranh, đối thủ, hãy nhìn vào khoảng thời gian này, khi cứ cách 2 tuần lại có một phim Việt ra rạp, với những nhà làm phim như tôi đây là một tín hiệu đáng mừng. Mong rằng khán giả sẽ ủng hộ phim Việt”.
Tuy nhiên, vẫn còn đó những điểm yếu cố hữu về kịch bản, cách sản xuất và quy trình phục dựng các yếu tố văn hóa trong những bộ phim điện ảnh Việt. Doanh thu chủ yếu dồn về các tên tuổi lớn, khiến nhiều nhà làm phim trẻ gặp khó khi tung ra những sản phẩm của mình.
Ví dụ tiêu biểu nhất là Bên Trong Vỏ Kén Vàng - bộ phim vừa thắng giải tại Liên hoan phim Cannes 2023. Sau khi được công chiếu tại Việt Nam, phim chỉ đạt hơn 1,4 tỷ đồng - một con số "muối bỏ bể" nếu so với những phim khác.
Hai phim nghệ thuật Việt đạt nhiều giải thưởng lại "thất thu" khi ra rạp.
Hay như phim Tro Tàn Rực Rỡ giành giải thưởng cao nhất tại Liên hoan phim Ba Châu Lục 2022 diễn ra tại Nantes, Pháp hay "Phim truyện điện ảnh hay nhất" tại Cánh Diều Vàng 2023 nhưng cũng chỉ thu về hơn 4,1 tỷ đồng.
Đạo diễn Nguyễn Vinh Sơn - người làm nên phim truyền hình Đất Phương Nam năm 1997 - thẳng thắn nêu vấn đề của điện ảnh Việt: "Có những bộ phim thắng ở những giải thưởng nhưng thất thu tại phòng vé. Ví dụ một bộ phim được giải Caméra d'Or ở Cannes, nhưng về bán vé lại không được bao nhiêu.
Một bộ phim mới đây là Tro Tàn Rực Rỡ của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đạt được nhiều giải thưởng, nhưng doanh thu cũng không khả quan. Các nhà làm phim không biết làm sao để lấy lại được vốn và tiếp tục sản xuất phim. Sự khác biệt của khán giả phim thương mại và khán giả phim nghệ thuật thì ở đất nước nào cũng khác. Nhưng ở Việt Nam, khoảng cách này quá lớn".