Cách đây 13 năm, bom tấn Avatar lần đầu ra mắt và nhanh chóng chinh phục khán giả toàn cầu. Với kinh phí xấp xỉ 237 triệu USD, dự án được đầu tư công phu từ nội dung đến hình ảnh. Cốt truyện đơn giản nhưng ý nghĩa, kỹ xảo vi tính được xử lý kỹ lưỡng, góp phần tạo nên thế giới giả tưởng rộng lớn, mới mẻ. Đặc biệt, đến nay nhiều khán giả vẫn còn ấn tượng với vai phản diện chính: Đại tá Miles Quaritch do Stephen Lang đảm nhận.
Lấy bối cảnh năm 2154, nội dung Avatar – do James Cameron đạo diễn, biên kịch – kể về cuộc xâm lăng của con người tại một hành tinh giả tưởng tên Pandora. Tại đây, chàng lính khuyết tật Jake Sully (Sam Worthing) nhận nhiệm vụ tiếp cận dân bản địa Na’vi. Thông qua cỗ máy điều khiển từ xa, anh sống dưới hình hài người Na’vi và tìm cách thuyết phục họ rời bỏ quê hương. Từ đó, con người mới có thể dễ dàng chiếm đóng và khai quật khoáng sản ở hành tinh xa lạ.
Trong phim, Stephen Lang vào vai Miles Quaritch, một Đại tá Thủy quân lục chiến dày dặn kinh nghiệm, dẫn đầu đoàn lính trong nhiệm vụ tại Pandora. Nhân vật được mô tả như kẻ máu lạnh, sẵn sàng loại bỏ mạng sống bất cứ ai hòng đạt được mục đích. Sự độc ác của Quaritch thể hiện rõ nét từ lời nói cho đến hành động. Mỗi khi xuất hiện, gã luôn tỏ ra coi thường người dân bản địa Na’vi, xem họ chỉ như cỏ rác.
Thậm chí, Quaritch cũng không ngần ngại ra tay sát hại đồng đội Jake Sully, bất chấp việc anh là người tàn tật và khó thể phản kháng.
Qua hóa thân của Stephen Lang, Miles Quaritch hiện lên với hình ảnh người lính già đời, sành sỏi. Kinh nghiệm chiến trường được chứng minh qua từng vết sẹo để lại trên khuôn mặt. Dù lớn tuổi, gã vẫn giữ được hình thể khỏe khoắn, rắn rỏi. Đặc biệt, Stephen Lang thực sự tỏa sáng trong phân đoạn cuối khi Miles Quaritch đối đầu nam chính Jake Sully. Máu hiếu chiến và độ tàn bào của nhân vật đều được lột tả trong phân đoạn hành động gay cấn, bất chấp sự thật rằng Lang chưa từng phục vụ quân đội dù chỉ một lần.
Sinh năm 1952 tại New York, Stephen Lang bắt đầu diễn xuất giữa thập niên 1970 bằng những vai nhỏ trên sân khấu Broadway. Sự nghiệp của ông gắn với kịch nghệ nhiều hơn điện ảnh, với các vở diễn nổi tiếng như Death of a Salesman (1984), A Few Good Men (1989), Hamlet (1992)… Trong đó, Lang từng nhận đề cử giải Tony cho vai diễn trong vở The Speed of Darkness sản xuất năm 1992.
Suốt giai đoạn 1985-2009, ngôi sao cũng tham gia nhiều dự án điện ảnh nhưng không được chú ý vì chỉ đóng vai phụ. Trước Avatar, ông suýt có cơ hội được làm việc với James Cameron khi còn trẻ. Theo Variety, Lang từng tham gia thử vai trong dự án Aliens (1986) nhưng thất bại. May mắn là đạo diễn không lựa chọn nhưng vẫn luôn nhớ ông suốt hơn 20 năm. Ban đầu, James Cameron định cân nhắc vai phản diện Miles Quaritch cho Michael Biehn – cộng sự từng hợp tác trong Aliens (1986), The Terminator (1984) và Terminator 2: Judgment Day (1991). Tuy nhiên, duyên số đưa đẩy khiến đạo diễn quyết định nhượng vai cho Lang, một gương mặt ông chưa từng làm việc chung.
Thành công của Avatar giúp tên tuổi Stephen Lang đến gần với khán giả hơn. Sau vai Miles Quaritch, ông tiếp tục đóng vai phản diện trong Conan the Barbarian (2011). Song, vai diễn thuộc hàng để đời của Lang phải là ác nhân trong phim kinh dị Don’t Breathe (2016). Lần này, ngôi sao hóa thân Norman Nordstrom, một cựu binh chiến tranh bị mù nhưng còn rất khỏe khoắn và hung ác. Một lần, có nhóm bạn trẻ đột nhập vào nhà lão để trộm đồ. Phát hiện điều đó, Nordstrom quyết tâm đoạt mạng những vị khách không mời mà đến.
Với kinh phí chưa đầy 10 triệu USD, Don’t Breathe thắng lớn khi ra mắt, thu về hơn 157 triệu USD phòng vé. Diễn xuất của Stephen Lang được giới phê bình đánh giá cao, là yếu tố tạo nên nỗi sợ xuyên suốt phim. Vai diễn thuyết phục đến mức khi thực hiện phần tiếp theo Don’t Breathe 2 (2021), các nhà sản xuất quyết định đẩy nhân vật của Lang lên tuyến chính diện. Nhờ đó, diễn viên cũng có nhiều đất thể hiện bản lĩnh và kỹ năng diễn xuất hơn.
Có thể nói sự xuất hiện của Stephen Lang là một trong những yếu tố quan trọng, góp phần tạo nên thành công của Avatar. Dù 13 năm trôi qua, ấn tượng khán giả đối với vai diễn vẫn sâu đậm. Chân dung gã phản diện do Stephen Lang thể hiện không hề lỗi thời mà vẫn sống động, hệt những thước phim 3D James Cameron dựng bằng kỹ xảo vi tính. Nếu không, chẳng có lý do gì đạo diễn phải mời ông trở lại trong các dự án hậu truyện tiếp theo, trong đó gần nhất là phần hai Avatar: The Way of Water sẽ phát hành cuối năm nay.
Những ai từng xem Avatar hẳn đều biết số phận Miles Quaritch gần như đã chấm hết ở hồi kết. Thế nhưng, James Cameron quyết định “hồi sinh” nhân vật bằng cách nào đó. Thay vì tạo ra một ác nhân mới, đạo diễn tiếp tục để tên phản diện tác oai tác quái ở hành tinh Pandora ít nhất trong 4 phần nữa. Nhờ đó, khán giả cũng có cơ hội tiếp tục được xem Stephen Lang trổ tài biến hóa, thay đổi gã Đại tá gian ác ra sao trong tương lai.