Phim võ thuật Hong Kong từng có chỗ đứng độc tôn trong lịch sử điện ảnh Trung Quốc. Từ ngôi sao quá cố Lý Tiểu Long đến Thành Long, Lý Liên Kiệt, Chân Tử Đan, Ngô Kinh...đều khẳng định được tài năng và vị thế của mình nhờ dòng phim này. Có một điều trùng hợp ít ai biết, cả ba siêu sao võ thuật là Lý Tiểu Long, Lý Liên Kiệt và Thành Long đều đóng phim dưới sự chỉ đạo của đạo diễn kiêm nhà sản xuất phim nổi tiếng La Duy (Lo Wei).
Theo thông tin trên Baidu, La Duy sinh năm 1918 ở Giang Tô, Trung Quốc. Năm 1948, ông chuyển đến Hong Kong đóng phim. Thời gian đầu, La Duy tham gia nhiều bộ phim như Thanh Cung bí sử (vai Viên Thế Khải), Giam cầm tình yêu,...Năm 1957, La Duy tự mình đứng ra thành lập công ty Tứ Duy và làm đạo diễn phim Đa tình hà. Năm 1961, ông tham gia phim Vô ngữ vấn thương thiên.
Tới năm 1965, La Duy bất ngờ gia nhập hãng phim Thiệu Thị huynh đệ (Shaw Brothers Studido). Đây là nơi tập hợp làm nên tên tuổi của nhiều đạo diễn nổi tiếng. Vừa gia nhập Thiệu Thị, La Duy đã làm đạo diễn các bộ phim Ngạc Ngư hà, Ngũ hổ đồ long, Ảnh tử thần tiên, Băng Thiên hiệp nữ.
Đạo diễn, nhà sản xuất phim La Duy.
Tuy nhiên, năm 1970, ông bất ngờ chuyển sang Gia Hòa điện ảnh (Golden Harvest Film Company). Đây là một trong những công ty phân phối phim có ảnh hưởng nhất trong thời kỳ hoàng kim của điện ảnh Hong Kong. Chính Lý Tiểu Long, Thành Long, Trương Mạn Ngọc và hàng loạt siêu sao nổi tiếng có tầm ảnh hưởng quốc tế đã làm nên thành công cho Gia Hòa điện ảnh.
Năm 1971, La Duy mời Lý Tiểu Long đóng vai chính trong Tinh vũ môn và giành được giải bộ phim xuất sắc nhất tại Lễ trao giải Kim Mã Đài Loan lần thứ 10. Đây cũng là bộ phim tạo nên làn gió mới cho phim kungfu Trung Quốc. Thừa thắng xông lên, La Duy và Lý Tiểu Long tiếp tục kết hợp với nhau đóng thêm 5 bộ phim hành động võ thuật khác. Cả 5 tác phẩm đều thành công ngoài mong đợi đồng thời giúp tên tuổi Lý Tiểu Long nổi danh trên thế giới, tạo ra cơn sốt phim kungfu Trung Quốc.
La Duy và Lý Tiểu Long thời còn hợp tác vui vẻ.
Theo tờ Setn, hai bộ phim là Đường Sơn đại huynh và Tinh vũ môn còn đạt doanh thu khủng với hơn 1 triệu HKD (tương đương 3 tỷ VND hiện tại) tại phòng vé lúc bấy giờ. Thành công ngoài sức mong đợi vô tình khiến La Duy coi bản thân như ân sư đối với Lý Tiểu Long. Ông cho rằng, nếu không có ông, sẽ không có siêu sao võ thuật Lý Tiểu Long nổi danh khắp thế giới.
Chính vì thế, La Duy nhiều lần "khống chế", kiểm soát Lý Tiểu Long khiến ngôi sao võ thuật cảm thấy khó chịu. Chính điều này đã dẫn đến mối quan hệ của hai người dần xa cách và Lý Tiểu Long từ chối hợp tác với La Duy.
Theo HK01, mối quan hệ giữa La Duy và Lý Tiểu Long dần xấu đi. Thậm chí, truyền thông Hong Kong từng đồn chính Lý Tiểu Long từng ẩu đả với La Duy trên phim trường thậm chí còn đe dọa tìm người giết La Duy khiến nhà sản xuất phim nổi tiếng phải gọi cảnh sát.
Tháng 7.1973, Lý Tiểu Long đột ngột qua đời khiến cả thế giới bị sốc. Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với TVB sau này, La Duy rất xúc động khi nói về Lý Tiểu Long và bật khóc dù hai người trước đó từng xích mích. Ông cho biết, sau này mối quan hệ hai người không còn tốt đẹp như xưa nhưng ông là người giúp Lý Tiểu Long có nhiều tác phẩm để đời với nhân loại.
Sau này cả hai nảy sinh xung đột và quyết không nhìn mặt nhau.
Năm 1975, La Duy tự mình đứng ra thành lập công ty La Duy ảnh nghiệp. Vào thời điểm đó, Thành Long vẫn chưa được mài dũa để trở thành một ngôi sao. Ông được biết đến với cái tên Trần Cảng Sinh và là con trai của một bếp trưởng ở Úc. Nhận thấy Thành Long có tiềm năng, La Duy đã lên kế hoạch biến anh thành Lý Tiểu Long thứ hai với tác phẩm Tân Tinh vũ môn. La Duy cũng là người giúp anh đổi nghệ danh thành "Thành Long" như hiện nay.
Trong giai đoạn này, Thành Long đóng nhiều phim của La Duy như Tân tinh vũ môn, Thiếu Lâm mộc nhân hạng, Kiếm hoa yên vũ giang nam nhưng đều không thành công. Mãi cho tới năm 1978, khi Ngô Tư Viễn mời Thành Long đóng phim của đạo diễn Viên Hòa Bình, anh mới được thỏa sức sáng tạo võ thuật. Nhờ Xà hình điêu thủ và Túy Quyền, tên tuổi Thành Long nổi tiếng, không bị coi là bản sao của Lý Tiểu Long.
Từ biết ơn, Thành Long dần bất mãn với La Duy và đơn phương chấm dứt hợp đồng.
Thấy phong cách hài võ thuật của Viên Hòa Bình giúp Thành Long nổi tiếng, La Duy cũng tiếp cận cách làm phim này và sản xuất thêm nhiều bộ phim mang phong cách tương tự. Tờ Setn cho biết thêm, trong cuốn tự truyện của Thành Long, anh từng chia sẻ khi làm việc dưới trướng của La Duy, anh chỉ được trả 3000 HKD (tương đương 9 triệu VND hiện nay) với tư cách là diễn viên chính. Một đạo diễn hành động được trả 12.000 HKD (tương đương 36 triệu VND hiện nay)...
Sự bóc lột của La Duy đã khơi dậy sự bất mãn và phản kháng của Thành Long. Lúc này, anh đơn phương chấm dứt hợp đồng với công ty của La Duy để gia nhập hãng phim Gia Hòa nổi tiếng. Tuy nhiên, việc này khiến La Duy vô cùng tức giận và kiện đến Hội Tam Hoàng. Sự tranh chấp giữa hai bên chỉ được giải quyết khi có sự can thiệp của đạo diễn Vương Vũ. Sau khi rời công ty La Duy, Thành Long chính thức gia nhập Gia Hòa và trở thành ngôi sao võ thuật nổi tiếng quốc tế.
Sau khi đánh mất Thành Long, năm 1989, La Duy quyết định mở ra chương cuối trong sự nghiệp của mình. Anh thuyết phục Lý Liên Kiệt trở về Hong Kong đóng phim. Tờ Setn nhận định, La Duy rất có mắt nhìn người nhưng lại không biết cách mài giũa họ trở thành ngôi sao. Sau khi Long tại thiên nhai ra mắt, phản ứng của khán giả khá thờ ơ khiến danh tiếng Lý Liên Kiệt vẫn dậm chân tại chỗ.
Lý Liên Kiệt cũng được La Duy nhìn trúng nhưng lại bị con trai ông "nẫng tay trên".
Lúc này, con trai của La Duy là La Đại Vệ nhìn ra điểm thiếu sót của cha mình. Chính La Đại Vệ đã khuyên Lý Liên Kiệt nên ký hợp đồng với một công ty lớn khác để sự nghiệp được phát triển. Vào thời điểm trên ở Hong Kong, ngoại trừ Thiệu Thị chỉ có Gia Hòa là công ty làm phim lớn. Con trai của La Duy đã thuyết phục Lý Liên Kiệt ký hợp đồng với Gia Hòa và giúp ngôi sao họ Lý thành danh.
Đầu những năm 90, sự nghiệp của La Duy rất ảm đạm. Với vai trò là nhà sản xuất kiêm đạo diễn, anh từng bỏ ra 18 triệu HKD (tương đương 53 tỷ VND hiện nay) chỉ để làm phim Nhất đao khuynh thành. Đáng tiếc, bộ phim ra mắt và thất bại thảm hại.
Đạo diễn nổi tiếng qua đời năm 1996 vì một cơn đau tim.
Vào ngày 20.1.1996, La Duy qua đời ở tuổi 77 vì một cơn đau tim. Sự ra đi của ông khiến nhiều người tiếc nuối. Năm 2006, tên của đạo diễn quá cố được vinh danh tại Đại lộ Ngôi sao Hong Kong.
CÙNG CHUYÊN MỤC
