Thảm kịch chấn động Hàn Quốc
The Echoes of Survivors: Inside Korea’s Tragedies, phần tiếp theo của In the Name of God: A Holy Betrayal (2023) - phim tài liệu vạch trần dị giáo xứ sở kim chi, phát hành vào ngày 15/8.
Loạt phim tài liệu được dán nhãn phim 18+, với thời lượng 8 tập, đề cập đến 4 thảm kịch gây chấn động trong lịch sử Hàn Quốc hiện đại thông qua lời kể của những người sống sót.
Hai tập đầu đào sâu về Brothers’ Home (Mái ấm Huynh đệ), trại tập trung hoạt động như cơ sở phúc lợi trong giai đoạn 1975-1987 ở thành phố Busan.
Trong thời gian này, chính phủ Hàn Quốc trợ cấp cho các trung tâm phúc lợi như Brothers’ Home dựa trên số lượng người mà họ tiếp nhận. Chính sách này dẫn đến hệ lụy là cơ sở này bắt cóc "những người lang thang" trên đường phố để trục lợi.
Hình ảnh hiếm hoi về những đứa trẻ bị giam giữ tại Brothers’ Home.
Theo Ủy ban Sự thật và Hòa giải Hàn Quốc, bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị giam giữ bất hợp pháp, bao gồm "nhân viên văn phòng ngủ quên bên ngoài sau khi uống quá nhiều rượu, trẻ em chờ tàu đi thăm người thân, thanh thiếu niên trên đường về nhà, người khuyết tật và bệnh nhân trong bệnh viện”.
Đằng sau danh nghĩa nhân đạo, Brothers’ Home được mô tả không khác gì địa ngục trần gian. 40.000 người bị giam giữ tại đây phải trải qua những ngày tháng kinh hoàng. Họ bị chiếm dụng sức lao động, lạm dụng thể xác lẫn tình dục, bỏ đói và giết hại. Ít nhất 657 người thiệt mạng cho đến khi sự thật bị phanh phui.
Quản giáo Park In Geun chỉ bị kết tội tham ô, thụ án nhẹ, rồi trốn sang Australia với khối tài sản tích lũy lên tới hàng triệu USD. Đến nay, nạn nhân vẫn đấu tranh yêu cầu bồi thường từ gia đình người này.
Tiếp theo là câu chuyện về JMS Cult (giáo phái Jesus Morning Star) - dị giáo được nhắc đến trong ba tập đầu của In the Name of God: A Holy Betrayal , với người lãnh đạo là Jung Myeong Seok bị kết án tội hiếp dâm và xâm hại tình dục tín đồ.
Hai tập phim theo chân những người sống sót như Maple và Amy, hé lộ cách tổ chức, cơ chế bảo vệ trong hệ thống dị giáo và thế lực tiếp tay cho tội ác hoành hành.
Thủ lĩnh dị giáo JMS Jung Myeong Seok.
Thảm kịch thứ ba là về gia đình Chijon (chữ “chijon” trong tiếng Hàn có nghĩa là ăn thịt người), xoay quanh nhóm tội phạm hoạt động năm 1993-1994 do Kim Ki Hwan dẫn đầu. Họ tập hợp khoảng 7-8 thành viên, phần lớn là đàn ông thất nghiệp, từng có tiền án và mang tư tưởng cực đoan.
Nhóm tội phạm này nuôi mối thù hằn với giới nhà giàu và tin rằng xã hội phân biệt giai cấp khiến họ sống trong nghèo khổ. Những kẻ thủ ác bắt cóc nạn nhân, giam giữ ở căn hầm bí mật, tra tấn dã man, ép ký giấy tờ chuyển nhượng tài sản rồi giết hại.
Nhà làm phim khai thác vụ án thông qua lời kể của Lee Jeong Su, từng bị gia đình Chijon bắt giữ và tra tấn suốt một tuần trước khi may mắn trốn thoát. Lời khai của ông giúp cảnh sát triệt phá băng nhóm.
Cuối cùng là vụ sập tòa nhà Sampoong vào năm 1995. Đây được xem là thảm họa thời bình nghiêm trọng nhất lịch sử Hàn Quốc, khiến 502 người thiệt mạng, 937 người bị thương. Nguyên nhân do tham nhũng, xây dựng cẩu thả và tắc trách từ những người chịu trách nhiệm.
Hai tập cuối bao gồm cuộc phỏng vấn với một số người sống sót sau thảm họa, bao gồm nhân viên bán hàng Yoo Ji Hwan (lúc đó 18 tuổi), được kéo ra khỏi đống đổ nát sau gần 12 ngày xảy ra vụ sập.
Chi tiết gây phẫn nộ
Trong vụ Brothers’ Home, những người sống sót xuất hiện trong phim với tư cách nhân chứng kể lại trải nghiệm kinh hoàng của họ.
Đa số người xem đều bị sốc và đau lòng trước bi kịch mà nạn nhân phải trải qua. Khán giả còn ví von Mái ấm Huynh đệ giống như “trại Auschwitz của Hàn Quốc”. Auschwitz là mạng lưới trại tập trung và hủy diệt do Đức Quốc Xã dựng lên trong chiến tranh thế giới thứ hai, có ít nhất 1,1 triệu tù nhân bỏ mạng nơi đây (90% là người Do Thái).
Bên cạnh đó, cư dân mạng tỏ ra phẫn nộ khi phía ê-kíp làm phim bắt các nhân chứng sống mặc lại quần áo được thiết kế giống với đồng phục của Brothers’ Home. Họ thậm chí còn bị trói bằng dây thừng và được sắp xếp ngồi trong những không gian được trang trí như phòng tra tấn.
Những người sống sót xuất hiện trong phim tài liệu với bộ đồ mà họ bị ép mặc lúc nhỏ, còn tái hiện cảnh bị trói bằng dây thừng.
Theo ý kiến khán giả, đoàn phim đối xử với những người sống sót tàn ác không kém gì kẻ gây ra nỗi đau cho họ. Bằng cách tái hiện quá khứ, họ bị khơi dậy những tổn thương và nỗi ám ảnh mà cần đến hàng thập kỷ để chữa lành.
Cư dân mạng bình luận: “Tôi đang xem tập 1 và thấy ghê tởm khi đoàn phim bắt những người sống sót mặc đồng phục và dây thừng, rồi sắp xếp ngồi trong những căn phòng như nơi tra tấn. Tại sao phải làm vậy? Phỏng vấn bình thường không được sao? Ai đưa ra ý tưởng này vậy?”, “Thật không cần thiết và tàn nhẫn khi bắt nhân chứng mặc bộ đồ thể thao giống như khi họ bị giam giữ. Nhà sản xuất và đạo diễn bộ phim tài liệu này không có sự đồng cảm hay tầm nhìn xa để biết điều này trông thật kinh khủng và vô cảm”, “Tái hiện lại trại tập trung và trói những người sống sót bằng dây thừng để phỏng vấn - vì sao phải làm vậy? Có vẻ như đây là chiêu trò thu hút người xem. Bản thân câu chuyện cùng những cảnh quay thực tế vào thời điểm đó và vài cảnh tái hiện đã quá đủ để truyền tải sự kinh hoàng của thảm kịch rồi”, “Tôi đang xem và cảm thấy tàn nhẫn. Họ như bị khứa thêm một dao vào vết thương chưa lành hẳn”...
Trong bài đánh giá, tạp chí Time ghi nhận việc đội ngũ làm phim mang đến cho thế giới cái nhìn sâu sắc về những vụ án có thể quen thuộc với khán giả Hàn Quốc, nhưng xa lạ với hầu hết người xem toàn cầu.
Tuy nhiên, cây viết Kayti Burt cho rằng đôi khi, loạt phim khai thác nỗi đau một cách không cần thiết, chẳng hạn như cho những người bước ra từ Brothers' Home mặc lại bộ đồ thể thao mà họ bị ép mặc khi còn nhỏ.
"Hoặc trong những tập phim thuật lại các vụ giết người của băng nhóm Chijon, khi mà công lý đã được thực thi, không rõ việc buộc nhân chứng sống duy nhất của tội ác này phải sống lại ký ức đau thương nhất đời mình nhằm mục đích gì. Với loạt phim vốn dĩ được cho là nhằm phân tích những hiểm họa bắt nguồn từ các hệ thống đặt lợi nhuận lên trên sinh mạng con người, những khoảnh khắc này lại giống như một bước lạc nhịp”, Burt nhận định.
Theo tạp chí Time, xoáy sâu vào nỗi đau của nạn nhân là không cần thiết.
CÙNG CHUYÊN MỤC
