
Trong vài năm trở lại đây, TikTok đã trở thành một trong những nền tảng mạng xã hội phát triển với tốc độ ấn tượng. Với định dạng video ngắn, độ lan truyền nhanh và thuật toán phân phối nội dung, TikTok là nơi bất kỳ ai cũng có thể trở thành người nổi tiếng chỉ sau một đêm. Tuy nhiên, điều đáng nói là không phải những video truyền cảm hứng, giáo dục hay nghệ thuật cao mới thu hút sự chú ý. Trái lại, không ít những video được xem là "nhảm nhí", "nội dung rỗng tuếch" lại có thể dễ dàng đạt hàng triệu lượt xem, hàng trăm nghìn lượt thích và chia sẻ.
Không khó để tìm ra một ví dụ.


Lướt nhanh một tài khoản có tên viết tắt là Đ.T.P, anh này sở hữu 168,1 nghìn người theo dõi và có tới 5.9 triệu tổng số lượt thích. Với chiếc bảng fooc trắng, bút dạ, anh thường xuất hiện bên cạnh như hình ảnh một thầy giáo. Anh chàng viết nội dung "bài học" lên bảng và đọc to từng chữ. Nhiều người xem không ít lần thắc mắc: "Là sao?"; "Ổng đang làm gì vậy?"; "Xem không hiểu gì!" Thậm chí, có lần nam TikToker xuất hiện với trang phục khó coi khiến người xem còn nghi ngại mức độ tỉnh táo của "nhà sáng tạo nội dung này".




Thay vì làm một video đơn lẻ, TikToker này thường tạo ra chuỗi nội dung để giữ chân người xem lâu hơn, tăng lượt follow. Dù không có chiều sâu, nhưng anh chia nhỏ thành nhiều phần có nội dung tựa nhau.

Đáng nói là nhiều video của Đ.T.P thậm chí còn được đề xuất, lên xu hướng, thu về triệu view, những video trăm nghìn mắt xem nhiều không đếm xuể. Tại đây, các video thường có thời lượng ngắn để tối ưu tỷ lệ xem hết – một chỉ số TikTok coi trọng để phân phối nội dung. (Cụ thể, nền tảng hoạt động dựa trên thuật toán đề xuất nội dung, trong đó ưu tiên hiển thị các video có tỷ lệ giữ chân người xem, số lượt tương tác và tần suất chia sẻ cao).

Có thể thấy, TikTok ra đời như một "món ăn nhanh" cho nhu cầu giải trí tức thì: mỗi video chỉ từ 15 giây đến 1 phút, dễ xem, dễ cười, dễ lướt tiếp. Nền tảng này cũng trở thành mảnh đất màu mỡ để những nội dung "rác" phát triển. Điều đáng lo ngại là nhiều người trẻ bắt đầu xem TikTok như nguồn thông tin chính, nơi học hỏi kỹ năng sống, giao tiếp, ứng xử... trong khi không phải nội dung nào trên đó cũng chính xác hay lành mạnh. Các nội dung sâu sắc, cần suy ngẫm đôi khi lại bị "đánh chìm" bởi sự dễ dãi trong tâm lý tiêu dùng nội dung hiện nay.

Tuy nhiên, không thể đổ hết lỗi cho nền tảng hay khán giả. Người làm nội dung vẫn là người có quyền quyết định mình muốn làm gì, muốn ảnh hưởng đến khán giả như thế nào. Có những nhà sáng tạo chọn hướng đi hài hước nhưng thông minh, dùng sự vui nhộn để truyền tải thông điệp nhân văn. Nhưng cũng có không ít người chạy theo xu hướng vì mục tiêu duy nhất: tăng lượt xem.
Không ít người tạo nội dung "nhảm" vì họ biết đó là cách nhanh nhất để nổi tiếng, kiếm tiền. Và thật trớ trêu, điều đó hiệu quả đến mức nhiều người không còn động lực để đầu tư làm nội dung chất lượng cao, vì công sức họ bỏ ra không được thuật toán ghi nhận nhiều bằng những video nhảm, nội dung rỗng tuếch.

Chắc chắn, "video nhảm triệu view" không kéo dài mãi. Người xem có người này, người kia, người dễ dãi nhưng cũng có người chọn lọc khắt khe. Nhu cầu tìm kiếm nội dung chất lượng, học hỏi và truyền cảm hứng không ít. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là video "rỗng tuếch" sẽ biến mất. Chúng vẫn tồn tại như một phần không thể thiếu của hệ sinh thái nội dung số, là "gia vị" trong bữa tiệc truyền thông hiện đại. Vấn đề nằm ở chỗ: khán giả sẽ chọn ăn gì trong bữa tiệc đó mà thôi!