TIN LIÊN QUAN
Vào tháng 9 năm 1986, 2 anh em nhà Jorge bỏ mạng vì căn hộ của họ ở Tây Nam Chicago đột nhiên bốc cháy. Một người em của họ đã may mắn chạy thoát và khai với cảnh sát rằng anh ta nghi ngờ thủ phạm chính là bà hàng xóm. Trước đó 2 nhà đã có xích mích với nhau liên quan đến các băng đảng đường phố và bà hàng xóm đốt nhà họ để trả thù.
Tuy nhiên khi lấy lời khai, bà hàng xóm phủ nhận mọi cáo buộc liên quan và tố cáo một người khác mới là thủ phạm, đó là John Galvan, 18 tuổi sống ở gần đó. John cũng liên quan đến xích mích băng đảng như đã nói ở trên, nhiều lời khai của hàng xóm và các nhân chứng cũng cho thấy khả năng John là thủ phạm rất cao.
Những bức ảnh của John Galvan trước khi vào tù. Ảnh: ATI
Mặc dù John đã ngủ ở nhà bà nội vào đêm xảy ra vụ cháy, đồng thời cũng không có bằng chứng nào cho thấy anh liên quan cả, nhưng để kết thúc nhanh vụ án, cảnh sát vẫn bắt giữ John.
Thanh niên 18 tuổi này đã bị cảnh sát tra khảo bằng vũ lực và cưỡng ép nhận tội, hứa sẽ giảm nhẹ án để anh có thể gặp lại được gia đình nếu John đồng ý. Ngược lại nếu từ chối, cái kết của anh sẽ là tử hình.
John vốn cũng không còn sự lựa chọn nào khác, anh đành phải kí vào lời thú tội đã được soạn sẵn, thừa nhận mình chính là thủ phạm gây ra cái chết của 2 người kia. Cụ thể hành động của John đó là cùng đồng phạm của mình ném một chai xăng vào nhà nạn nhân, sau đó vứt điếu thuốc đang cháy dở vào chỗ xăng đó để phóng hỏa.
Chính vì tội danh này, John cùng 2 đồng phạm của anh lần lượt là 20 và 22 tuổi bị tuyên án chung thân không ân xá, khác hoàn toàn so với lời hứa ban đầu. John biết mình đã bị lừa, anh liên tục kêu bị ép cung và bắt buộc phải nhận tội nhưng không ai nghe cả.
Được minh oan nhờ xem phim khoa học
Hơn 20 năm sau, John lúc này đã gần 40 tuổi. Anh tình cờ bật kênh Discovery trong phòng giam và xem được chương trình MythBusters – một chương trình khoa học giải trí chuyên làm thí nghiệm để chứng minh những điều bất khả thi nhất.
Trong tập phát sóng mà John vô tình xem được, người dẫn chương trình đang làm thí nghiệm: “Liệu rằng có thể đốt cháy một vũng xăng bằng điếu thuốc đang cháy dở được không”. Và kết quả là, điều đó là bất khả thi thực sự.
Jamie Hyneman (trái) và Adam Savage, hai chuyên gia kiêm người dân chương trình “huyền thoại” của loạt phim tài liệu giải trí khoa học MythBusters. Ảnh: TV Guide
Người dẫn chương trình bắt đầu nói rằng, trong phim thường có cảnh các nhân vật ném điếu thuốc đang cháy dở vào một vũng xăng hoặc dầu để phóng hỏa. Tuy nhiên, sau nhiều nỗ lực thử nghiệm, cùng hàng loạt các tác động như dí chặt điếu thuốc vẫn còn đóm lửa vào xăng, châm thuốc sau đó dí ngay lập tức vào xăng,… nhưng vẫn không thể làm ngọn lửa bùng lên được.
Vì vậy, người dẫn chương trình kết luận: dùng điếu thuốc đang cháy để phóng hỏa bằng xăng là điều bất khả thi. Sau đó lời giải thích khoa học được đưa ra đó là nhiệt độ cháy của xăng và nhiệt độ của điếu thuốc chênh lệch nhau quá lớn.
John như tìm thấy tia hy vọng cho cuộc đời của mình, anh ngay lập tức gọi luật sư và kể lại sự việc:
“Tôi như bừng tỉnh, không biết liệu đây có phải là phép màu không”.
Tara Thompson, luật sư của John kể lại:
“Chính tôi cũng hoài nghi về câu chuyện của John, hầu như ai cũng từng xem một bộ phim mà nhân vật ném một điếu thuốc còn đốm đỏ vào xăng để làm lửa bùng lên, sau đó tất cả sẽ nổ tung”.
Sau khi được John cho xem tập phát sóng chương trình Mythbusters, nữ luật sư nhận ra vụ án này khá thú vị và quyết tâm đi theo đến cùng với anh.
Tara đã đích thân thí nghiệm lại vài lần để kiểm chứng, cuối cùng cô cũng phải đồng ý với John về vấn đề này. Nữ luật sư đã đến tòa án và xin hồ sơ để lật lại vụ án.
Tòa án đã liên lạc và phối hợp cùng Cục Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ (ATF), một đơn vị chuyên nghiệp để thực hiện hơn 2.000 phép thử cho giả thuyết của John.
Có những lần thí nghiệm, các chuyên gia đã dùng máy hút chân không để tăng nhiệt độ của điếu thuốc đang cháy lên cực đại, sau đó phun xăng mịn như sương trực tiếp vào để tăng khả năng bốc cháy. Nhưng tất cả đều không thành công.
Richard Tontarski, chuyên gia pháp y và trưởng nhóm nghiên cứu hỏa hoạn của ATF xác nhận:
“Những gì các bạn nhìn thấy trong phim đều là bất khả thi, việc phóng hỏa bằng cách ném điếu thuốc đang cháy vào xăng là không thể xảy ra được, ngay cả trong những điều kiện lý tưởng nhất như chúng tôi đã thí nghiệm”.
Năm 2017, John đã được điều trần để lật lại vụ án, anh được luật sư Tara Thompson chứng mình rằng bị ép cung phải nhận tội. Đồng thời, cô tìm thêm được 7 nhân chứng, cũng là nạn nhân của việc bị ép cung bởi những cảnh sát đã tra tấn John.
Tara tố cáo các cảnh sát địa phương đã tra tấn dã man thân chủ mình và ép anh ấy nhận tội. Chuyên gia của ATF cũng có mặt tại tòa án để chứng minh lời thú tội John kí vào là phi thực tế, không thể xảy ra được.
Tuy nhiên John chỉ được giảm nhẹ án vì trước đó anh đã kí vào biên bản nhận tội, nhưng giờ lại được chứng minh là “thực sự vô tội”, một tình huống cực kì hiếm gặp ở Mỹ. Tòa án cho biết:
“Kể cả chứng minh được lời buộc tội John kí vào là sai sự thật, nhưng về bản chất John đã kí giấy tờ và nhận tội, nên không thể xem như vụ án này không tồn tại được”.
Vào năm 2022, sau khi kháng cáo thêm 2 lần nữa, cuối cùng John cùng 2 người bị xem là đồng phạm của anh năm đó đã được hủy bỏ án tù.
John Galvan (phải) và luật sư Tara Thompson, trong ngày John được ân xá, 21/7/2022. Ảnh: Innocence Project
Sau tổng cộng 107 năm ngồi tù vì những tội mà mình không phạm phải, cả 3 đã được trả tự do. Văn phòng Biện lý Quận Cook tuyên bố chính thức khép lại vụ án.
3 tháng sau khi tự do, John chia sẻ anh không giấu nổi niềm vui sướng, mặc dù việc thích nghi với cuộc sống hiện đại có nhiều khó khăn nhưng anh cảm thấy như được giải thoát khỏi 4 bức tường nhà giam thật tuyệt vời.
John nói:
“35 năm ngồi tù, thế giới bên ngoài thực sự đã thay đổi quá nhiều, tôi mất liên lạc với hầu hết người thân trong gia đình, một số người thậm chí đã qua đời”.
Cuối cùng, John vẫn không giấu nổi nỗi buồn khi năm tháng tuổi trẻ của mình bị phí phạm trong nhà tù
“Tôi cô đơn, tôi lạc lõng, tôi thực sự không biết phải bắt đầu từ đâu”.
CÙNG CHUYÊN MỤC
