Khi ngành công nghiệp streaming càng ngày càng phát triển và trở thành một nghề thực sự, có rất nhiều streamer đã giàu lên một cách nhanh chóng, một vài người ở trên top thậm chí còn là các triệu phú dollar với thu nhập lên tới hàng chục ngàn USD/tháng.
Ngành công nghiệp này tồn tại nhờ vào lượng người xem đều đặn, cũng như khoản tiền donate (ủng hộ) của khán giả cho streamer yêu thích của họ, nhưng khác với việc mọi người hay nghĩ rằng streamer giàu lên nhờ vào donate, thực tế thì với các streamer nổi tiếng con số này còn chẳng đáng cho họ quan tâm.
Câu chuyện tiền donate nổi lên khi Disguised Toast – một streamer nổi tiếng chuyên về Hearthstone chia sẽ trên trang cá nhân, rằng anh ta có nhận được một email từ một fan đã từng donate 200 USD trong năm 2018. Trong email này anh chàng fan nọ đã đề nghị Toast trả lại 200 USD mình từng donate vì bản thân đang thiếu tiền, cũng như hứa sẽ vẫn xem stream và donate trở lại khi kinh tế khấm khá hơn. Toast đã ngay lập tức đưa 200 USD cho fan của mình, nhưng vì không muốn xảy ra các trường hợp như vậy trong tương lai nên anh ta đã tắt tính năng donate trên kênh của mình luôn.
Trên Twitch và các nền tảng khác như Youtube, Facebook hay Mixer… một streamer có thể kiếm tiền từ rất nhiều nguồn như quảng cáo nhãn hàng, gợi ý sử dụng sản phẩm hoặc giới thiệu thứ gì đó khi đang lên sóng. Tất nhiên donate vẫn là một thứ rất quan trọng, khi chúng ta thường thấy các streamer rất hay nhận được các loại tiền ảo hoặc tiền mặt chuyển trực tiếp vào tài khoản của họ.
Với các streamer mới hoặc nhỏ thì tiền donate sẽ giúp đỡ họ rất nhiều từ nâng cấp máy móc, mua thêm thiết bị và quan trọng nhất là có thể nó sẽ đỡ đần cho streamer đó khỏi công việc hàng ngày, nhằm tập trung thêm thời gian cho khán giả. Tuy vậy với các streamer hàng đầu như Toast, Ninja, Tyler1 hay Dr DisRespect… thì một cái hợp đồng quảng cáo có thể đem lại cho họ hàng ngàn USD, so sánh với vài trăm đồng lẻ từ donate thì đúng là nó chẳng khác gì hạt cát giữa sa mạc.
Lý do mà Toast bỏ đi phần donate của mình vì anh ta cho rằng việc này cũng giống như một người lao động thông thường đem tiền cho triệu phú vậy, lấy anh chàng fan ở trên làm ví dụ thì 200 USD đó có thể đến từ tiền lương ít ỏi còn dôi ra, nhưng người nhận được chỉ đơn giản nói “Ờ ok cảm ơn nhé” vì đối với họ nó chẳng là gì cả.
Điều này sẽ càng đúng hơn với một vài streamer tính cách hơi thô lỗ như Tyler1 đã nói các fan: “donate cho một người còn làm ra nhiều tiền hơn cả cha mẹ họ cộng lại”. Một trường hợp khác Tyler1 đã thẳng thừng gọi một fan vừa donate cho mình 100 USD là thằng kít trâu, vì người này đã lái sang chuyện có ai đó đang nói xấu sau lưng anh ta.
Tất nhiên donate đối với hầu hết streamer vẫn cực kỳ quan trọng, vì xét cho cùng công việc “làm dâu trăm họ” này thực sự rất khó khăn và mệt mỏi. Streaming là một ngành công nghiệp cực kỳ đặc thù, bạn phải làm việc liên tục bất kể ngày nghỉ để giữ tương tác, nhất là khi nếu có ai đó mất đi hứng thú với kênh của bạn, họ có thể sẽ tắt nó đi và mãi mãi không bao giờ quay trở lại nữa. Đặc thù của các streamer là tuổi thọ ngắn, vì thế hầu hết đều muốn kiếm tiền từ tất cả mọi nguồn có thể.
Cách tri ân thường thấy của streamer khi nhận được donate là sẽ cảm ơn, đôi lúc là đọc to tên và làm theo những gì mà người đó yêu cầu. Chúng ta thường thấy một vài streamer sẽ hét to còn hơn cả loa phóng thanh khi nhận được số tiền lớn, đó cũng có thể xem như một cách mà khán giả thực sự tương tác với người mà họ đang theo dõi và làm nên sự sôi động cho kênh.
Trên kênh của King Gothalion – một streamer với 1 triệu người theo dõi ở Twitch (vừa chuyển sang Mixer), một fan có nickname Alex Flores nói rằng mình đã donate hơn 6 ngàn USD suốt hơn 4 năm theo dõi. Ban đầu nó chỉ như một hành động tưởng thưởng và cảm ơn những gì mà King Gothalion đã làm, nhưng dần dần nó trở thành một thứ gây nghiện, nhất là khi bạn thấy tên của mình được hiện lên trước mặt hàng chục ngàn khán giả và thực sự trở thành động lực cho streamer (mặc dù chỉ trong vài giây ngắn ngủi).
Một vài fan trung thành thường xuyên donate có thể xây dựng mối quan hệ với streamer yêu thích, cũng như trở thành người quản lý kênh chat hay gia nhập đội ngũ phía sau. Nhưng cuối cùng thì mọi thứ thường không được bền lâu, nhất là khi bạn bỏ ra hàng ngàn USD và nhận ra rằng mức độ “tương tác” của mình tỉ lệ thuận với con số. Trường hợp của Alex Flores cũng vậy, khi anh ta nói rằng mình bị “bỏ rơi” hàng tuần lễ chẳng ai quan tâm khi không donate nữa.
Việc Disguised Toast đóng donate cũng nhận được rất nhiều ý kiến đồng tình từ những streamer khác, nhiều người cho rằng tiền donate ủng hộ streamer cũng giống như bạn bỏ ra để xem một bộ phim nào đó, nó đơn thuần chỉ để giải trí và không bao hàm ý nghĩa nào khác. Tất nhiên so sánh một chút thì một bộ phim dù thế nào đi chăng nữa vẫn sẽ phải tốn tiền đầu tư lúc đầu, trong khi đó streamer thì hoạt động trên tinh thần hoàn toàn miễn phí, do đó donate có thể coi như một khoản đầu tư nho nhỏ cho họ cũng được.
Một vấn đề nữa là đối với các streamer lớn khi đã có một lượng fan tương đối và các hợp đồng quảng cáo đều đặn, vấn đề tài chính sẽ nhẹ hơn rất nhiều so với khi khởi đầu, từ đó khiến họ không còn quá đặt nặng chuyện có donate hay không nữa vì chỉ cần lên sóng là tự động sẽ có tiền. Còn những streamer nhỏ thì donate gần như là vấn đề sống còn, chẳng ai cứ mãi ngồi trước máy tính hàng giờ đồng hồ mà không có mục đích, như vậy có thể nói nếu như các streamer lớn như Toast không nhận donate nữa thì một phần đó có thể đi tới những nơi cần nó hơn.
Cuối cùng donate cũng phản ánh một phần văn hóa ở các nước phát triển hay nói cụ thể hơn là tại Mỹ, nơi mà thanh niên đi theo văn hóa “tiêu trước trả nợ sau”. Joshua Caleb – người tự cho mình đang làm một công việc bán thời gian với mức lương tối thiểu đi kèm rất nhiều khoản nợ, nhưng vẫn quyết định dùng 100 USD tiền thưởng ít ỏi cuối năm của mình để donate cho streamer yêu thích của mình là BarryIsStreaming. Joshua thực tế còn chả dùng một đồng nào của số tiền thưởng này, vì sau khi donate xong anh ta tiếp tục chia sẻ nó cùng với bạn bè của mình. Lý do là vì Joshua thích stream của BarryIsStreaming khi nó không ồn ào và nó khiến anh ta thư giãn, tránh xa khỏi áp lực ngoài cuộc sống.
Người xem đôi khi cũng đồng cảm với streamer vì một phần nào đó công việc của họ cũng rất giống với nhiều người Mỹ khác, đó là có thể mất tất cả bất cứ lúc nào. Datto – một streamer với hơn 500 ngàn người theo dõi và vừa mua được nhà không lâu cũng đôi lúc nói về nỗi bất an của mình, khi anh ta sợ rằng một ngày nào đó tựa game mình đang chơi là Destiny sẽ lụi tàn và Datto sẽ chẳng còn ai theo dõi nữa.
Nó cũng giống với rất nhiều khán giả của Datto, bọn họ thấu hiểu điều đó và mặc dù cho rất nhiều người còn chưa thể có nhà riêng, fan sẵn sàng donate cho Datto mà không bao giờ nghĩ streamer này còn giàu có hơn cả mình. Theo một nghĩa nào đó với các streamer nổi tiếng và ổn định về người xem, cái mà bọn họ hướng tới khi fan donate hoàn toàn không phải là tiền, mà chỉ đơn giản đây là một cách tương tác ngoài stream mà thôi.
Vậy nên sau khi đóng donate thì Disguised Toast cũng đùa rằng mình không hề lo lắng vì đang có rất nhiều tiền rồi, đây hoàn toàn là thực tế vì với số lượng người theo dõi và kênh youtube đang hoạt động đi kèm rất nhiều nguồn khác, anh ta tự tin rằng kể cả không cần stream thì mình vẫn có thể kiếm ra tiền từ đâu đó mà thôi.
CÙNG CHUYÊN MỤC
