Năm 2017 qua nhanh, và Apple đã kịp để lại những dấu ấn đáng nhớ như chiếc iPhone X kỷ niệm 10 năm iPhone chào đời, phần mềm cũng được làm mới với sự ra mắt của các hệ điều hành iOS 11 và macOS 10.13 High Sierra. Liệu công ty có duy trì được nhịp độ tung sản phẩm mới ra thị trường, chất lượng sản phẩm thế nào, khả năng bảo mật ra sao? Hay, chuyển núi tiền mặt từ nước ngoài về đầu tư trong nước ra sao?
Dĩ nhiên dự đoán tương lai không hề dễ trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng như hiện nay, với một công ty đầy sáng tạo như Apple lại càng khó. Dù vậy dựa trên những tin tức rò rỉ gần đây chúng ta có thể hình dung về loạt sản phẩm mới của Apple trong năm 2018 này.
iPad lột xác
Đã tới lúc thị trường chờ đón iPad mới. Apple vẫn đang thống trị thị trường máy tính bảng ở phân khúc cao cấp, nhưng điều đó sẽ thay đổi nếu công ty không có những bước đột phá mới mà chỉ bám vào những gì đang có và đã trở nên nhàm chán. Apple Pencil là một sáng tạo tuyệt vời, nhưng ngoài ra thiết kế iPad chẳng hề có đổi mới đáng kể nào trong một thời gian dài. Chính vì thế, sự thành công của iPhone X không viền là cơ sở để tin đồn gần đây lan truyền về iPad mới sắp ra mắt sẽ có thiết kế lột xác.
Dĩ nhiên Apple vẫn tiếp tục bán iPad dòng cũ, nhưng những nguồn thạo tin cho hay sẽ có ít nhất một model iPad mới với viền mỏng hơn và không còn nút Home nữa. Phiên bản iPad mới sẽ được trang bị bộ xử lý A11X hay đại loại như “big A11”, màn hình thì tuyệt nhất cho iPad từ trước tới nay, đặc biệt là sẽ hỗ trợ thực tế tăng cường (augmented reality – AR) và khả năng của trí tuệ nhân tạo (AI).
iPad mới thường được Apple công bố vào mùa Xuân, nhưng năm ngoái công ty lại giới thiệu cùng bài phát biểu chính tại Hội nghị WWDC hồi tháng 6. Nhìn chung, iPad sẽ là cơ hội tốt để Apple phô trương những tính năng hiện đại của phiên bản hệ điều hành di động sắp tới – iOS 12.
Face ID khắp nơi
Sau thành công với iPhone X, có thể Face ID sẽ được Apple mở rộng áp dụng mọi nơi. Dĩ nhiên Touch ID chưa thể biến mất ngay, nhưng dường như Apple đã đặt trọn niềm tin vào hệ thống camera TrueDepth và Face ID của mình. Điều kỳ vọng ở đây là Apple tiếp tục cải tiến phần cứng camera và cảm biến tốt hơn, nâng cấp phần mềm để Face ID hoạt động nhanh và an toàn hơn.
iPad mới sẽ thừa hưởng những thành công Face ID đã đạt được cùng với iPhone X. Và Apple sẽ không bỏ lỡ cơ hội quảng bá cho một thế hệ máy tính bảng mới với tính năng đặc sắc này.
Với máy tính Mac thì sao? Tính năng bảo mật Windows Hello dựa trên công nghệ nhận diện khuôn mặt của Microsoft giúp bảo vệ an toàn cho PC, bao gồm cả máy bàn và xách tay, rõ ràng là một thách thức đối với Apple, đòi hỏi công ty phải nâng cấp camera cho toàn bộ dòng máy Mac của mình. Việc trang bị camera TrueDepth như iPhone X không chỉ giúp máy Mac an toàn, tiện lợi hơn (kiểu như tự động khóa máy khi nhận thấy bạn rời xa và mở khi bạn trở lại), mà còn tăng chất lượng hình ảnh cho cuộc gọi video qua dịch vụ FaceTime.
iPhone X thế hệ 2
Nhiều tin đồn iPhone 2018 sẽ rất hấp dẫn. Phiên bản tiếp theo của iPhone X chắc không mang tên iPhone XI, nhưng về hình dáng và kích thước không thay đổi, chỉ có vài cải tiến nhỏ cùng với SoC mới A12 nhanh hơn và tốt hơn.
Có thể xuất hiện thêm phiên bản Plus 6,5-inch lớn hơn, màn hình hiển thị độ phân giải cao hơn. Phiên bản lớn hơn này cũng như các phiên bản Plus trước đây sẽ dùng pin lớn hơn, và camera kép có chất lượng cao hơn.
Ngoài ra, còn có tin đồn về một phiên bản iPhone màn hình 6,1-inch có độ phân giải thấp, sử dụng LCD thay vì OLED, nhưng vẫn giữ tỷ lệ 2:1 như iPhone hiện tại, với viền mỏng và trang bị Face ID thay cho Touch ID. Giá khoảng tầm 700 USD sẽ là một chiến lược hợp lý, giúp mở rộng đối tượng người dùng vì giá iPhone X được cho là quá cao.
Như thông lệ, Apple vẫn tiếp tục bán các model cũ, gồm bộ đôi iPhone 8 & 8 Plus và iPhone 7 & 7 Plus, với giá giảm xuống. iPhone SE vẫn được duy trì ở phân khúc cấp thấp, nhưng xem ra số phận không rõ ràng lắm.
Siri cải tiến toàn diện
Siri ra đời vào năm 2011 cùng với iPhone 4S, nhưng đến nay dường như trợ lý ảo của Apple đang bị tụt lại phía sau Google Assistant và Alexa của Amazon. Nhiều người dùng chê Siri chậm hiểu, trả lời không hữu ích, và chưa được tích hợp với nhiều dịch vụ khác và các thiết bị gia dụng thông minh.
Apple những năm qua dường như không chú tâm nâng cấp Siri, có thể do đánh giá thấp các đối thủ, hậu quả thấy ngay là nhanh chóng bị mất vị thế dẫn đầu. Cũng có thể Apple chưa nhận ra xu hướng AI phát triển nhanh nên không tận dụng khai thác, để mất lợi thế cạnh tranh của kẻ đi đầu.
Nhưng Apple không dễ gì chấp nhận bị tụt hậu trước các đối thủ, và có lẽ đội ngũ kỹ sư của công ty đang nỗ lực cải tiến để Siri tiến bộ vượt bậc, trọng trách này gần đây đã chuyển từ nhóm của Eddy Cue (chịu trách nhiệm về các dịch vụ Internet như Apple Pay và Maps) sang nhóm Craig Federighi (macOS, iOS).
Tuy nhiên, chúng ta có lẽ phải chờ iOS 12, được công bố tại WWDC trong mùa hè này, mới thấy được Siri tiến bộ đến đâu. Kỳ vọng Siri sẽ bùng nổ.
Theo Business Insider, iPad 2018 sẽ có thiết kế viền mỏng, không nút Home, hỗ trợ Face ID. |
Apple đang đánh cược lớn vào thực tế tăng cường (AR - augmented reality). Khả năng AR của những chiếc iPhone mới nhất đang dẫn đầu ngành công nghiệp, và ARKit là bước tiến lớn thực sự đầu tiên hướng tới các nhà phát triển.
Apple hiếm khi nói dứt khoát về tương lai, nhưng trong cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh mới đây, CEO Tim Cook cho biết:
Tôi thấy AR có ảnh hưởng sâu rộng. Không phải hôm nay, không phải ứng dụng bạn sẽ thấy trên App Store những ngày này, nhưng AR sẽ tác động sâu sắc đến ứng dụng, và tôi nghĩ rằng Apple đang ở vị trí đặc biệt dẫn dắt trong lĩnh vực này.
Như vậy, chúng ta có thể kỳ vọng nhiều vào AR trong năm 2018. Có lẽ là quá sớm để chờ mong một chiếc tai nghe AR độc lập (Tuy nhiên nó có thể đến vào năm 2019). Nhưng AR sẽ là yếu tố bán hàng quan trọng đối với iPhone mới và iOS 12. Chúng ta cũng có thể hình dung AR được tích hợp vào Apple Maps, các công cụ biên tập hình ảnh Photos và iMovie, thậm chí cả với iMessage.
Trong khi đó, ARKit chắc chắn sẽ trở nên tiên tiến hơn cho các nhà phát triển, cho phép các tính năng mới và khơi dậy làn sóng ứng dụng mới.
Điều này sẽ được hỗ trợ một phần bởi những tiến bộ mới trong lĩnh vực máy học (machine learning - ML) và những đột phá mới trong AI. Apple đầu tư rất nhiều vào ML và dựa vào nó để phát triển mọi thứ, từ cải thiện ảnh chụp đến việc làm cho Siri nghe tự nhiên hơn, cho đến đo đếm rèn luyện cho người dùng đeo Apple Watch. Đó là một nền tảng căn bản phía dưới cho phần mềm của Apple phô trương bên trên.
Hy vọng chúng ta có thể sẽ được nghe nhiều về cách AI và ML nâng tầm phần mềm của Apple ra sao.
Mac Pro
Tháng 4 năm ngoái, Apple thừa nhận rằng thiết kế “thùng rác” của Mac Pro là một sai lầm. Kiểu dáng này khiến công ty khó cập nhật, và người dùng thì gần như không thể tự nâng cấp hay sửa chữa.“Thùng rác” Mac Pro đã tồn tại gần 5 năm, đến giờ thấy nhàm chán, khó nâng cấp.
Điều đó cho thấy Apple sắp hoàn thiện thiết kế mới cho Mac Pro. Và màn hình mới Apple Pro sẽ xuất hiện cùng chúng. Thực tế, “thùng rác” đã hiện diện hơn 5 năm (xuất hiện lần đầu vào năm 2013), và nếu trong năm nay Apple không làm mới Mac Pro thì có lẽ sẽ khiến nhiều khách hàng ruột thấy thất vọng vì chờ đợi quá lâu.
Cho đến giờ này chúng ta chưa rõ hình hài Mac Pro mới sẽ ra sao, nhưng có thể mường tượng nó có dạng thùng đứng truyền thống. Thiết kế này cho phép thoát nhiệt tốt hơn, dễ dàng nâng cấp các thành phần RAM, ổ cứng, card đồ họa. Máy có lẽ sẽ tích hợp nhiều cổng giao tiếp tốc độ cao (Apple luôn coi đó là một yêu cầu cốt lõi đối với Pro), thêm nữa chạy cực êm sẽ là yếu tố quan trọng để Apple quảng bá hình ảnh mới.
Máy sẽ có giá bán cao, sử dụng bộ xử lý máy trạm (workstation) như Xeon và card đồ họa chuyên dụng cho máy trạm. Và biết đâu AMD sẽ xuất hiện trong cấu hình với bộ xử lý Ryzen thế hệ mới – Threadripper.
macOS 10.14
Apple những năm gần đây không tập trung cải tiến macOS như với iOS. Khách hàng của công ty cũng ít quan tâm tới macOS so với iOS. Dù vậy, phiên bản mới của macOS vẫn được công ty đều đặn công bố tại mỗi kỳ WWDC vào tháng 6 hàng năm, và được phát hành vào cuối năm. MacOS High Sierra (10.13) là một phiên bản cập nhật, chỉ thêm vài tính năng mới nhưng hầu như tập trung vào tính ổn định, hiệu năng, và những nâng cấp ngầm bên dưới như hệ thống tập tin APFS (Apple File System).
Có thể năm nay người dùng máy Mac sẽ lại nâng cấp lên macOS 10.14, nhưng khó mà hy vọng phiên bản mới sẽ có những thay đổi lớn, mà chỉ thêm một số tính năng nhỏ. Cũng như High Sierra, macOS 10.14 có lẽ sẽ tập trung vào vài công nghệ cốt lõi và một ít tính năng mới không đáng kể, thay đổi lớn trong thiết kế sẽ phải đợi đến năm 2019.
Về iOS, chế độ đa nhiệm split-view trên iPad thực sự tuyệt vời, tiện dụng cho những người quen dùng chế độ toàn màn hình khi làm việc trên laptop. Nó không mấy cần thiết với iMac 27-inch, nhưng thị trường Mac chủ yếu dựa vào mảng laptop.
Control Center mới trên iOS 11, với những tùy chọn cho phép cá nhân hóa một cách dễ dàng, sẽ được chào đón trên macOS. Và trung tâm điều khiển có lẽ là gợi ý cho việc thay thế thanh trạng thái Apple dùng đã lâu tới mức nhàm chán, cũng không còn tỏ ra mấy hữu ích. Dĩ nhiên, Control Center trên Mac sẽ có một bộ điều khiển và tùy chỉnh khác với trên iOS, và một API dành cho các nhà phát triển kích hoạt các chức năng Control Center tùy chọn không phải là một ý tồi.
Cuối cùng, chúng ta thực sự hy vọng iTunes sẽ được đại tu. Loại bỏ ứng dụng trên 12.7 là bước đầu tiên, nhưng cần nâng cấp tinh tế hơn nữa. iTunes 12.7 không còn hỗ trợ đồng bộ ứng dụng giữa máy tính và thiết bị iOS, chỉ tập trung vào nhạc, phim, chương trình TV, popcasts và audiobooks. Nhưng có lẽ Apple nên tách âm nhạc riêng ra thì hợp lý hơn.
Dự án Marzipan, hợp nhất ứng dụng iOS và macOS
Bloomberg gần đây cho biết, Apple đang có kế hoạch hợp nhất một hệ phát triển ứng dụng chung cho cả iOS và macOS. Tên mã của dự án bí mật này được tiết lộ là Marzipan. Tham vọng này là nhằm giúp các nhà phát triển phần mềm xây dựng các ứng dụng hỗ trợ cả màn hình cảm ứng của iPhone/iPad và điều khiển chuột cũng như trackpad trên máy Mac. Nghĩa là ứng dụng viết một lần chạy được trên nhiều thiết bị, từ iPhone, iPad cho đến máy Mac.
Điều này nghe hấp dẫn nhưng hơi khó tin. Giấc mơ “viết một lần, chạy khắp nơi” không mới, thậm chí đã được thử nghiệm nhiều lần trong lĩnh vực khoa học máy tính, nhưng chưa bao giờ trở thành hiện thực. Trong khi đó macOS và iOS quá khác nhau. iOS không có khái niệm chuột, macOS thì luôn giả định về trỏ chuột. iOS hỗ trợ cảm ứng đa điểm như là khái niệm cốt lõi ngay từ đầu, nhưng Apple rõ ràng là không có ý định trang bị màn hình cảm ứng cho Mac.
Nếu tin vào giả thiết của Bloomberg thì chúng ta sẽ không lấy làm ngạc nhiên nếu Apple kết hợp cửa hàng ứng dụng macOS và iOS vào trong cùng một App Store, và cung cấp cho các nhà phát triển một bộ công cụ mới và bộ các API giúp tạo ra các ứng dụng đa nền tảng dễ dàng hơn.
Trong trường hợp đó, người dùng cũng sẽ tiện hơn trong việc “mua ứng dụng một lần và chạy bất kỳ đâu”. Điều này không có nghĩa là mọi ứng dụng iOS sẽ chạy được trên macOS, nhưng ít nhất khi một nhà phát triển tạo ra được một ứng dụng có khả năng chạy trên nhiều nền tảng, người dùng sẽ không phải mua nó hai lần.
Thậm chí có thể cấu hình iCloud chia sẻ, nhờ thế tiết kiệm dung lượng lưu trữ cho các ứng dụng, và mọi tham chiếu ứng dụng, lưu trữ về game, và các cấu hình của bạn sẽ được đồng bộ giữa các hệ điều hành iOS và macOS mà bạn đang dùng trên nhiều thiết bị.
Đó là một công việc lớn, nhưng là kiểu hệ sinh thái Apple cần tiến tới. Apple là công ty duy nhất có một nền tảng di động phổ biến và nền tảng PC với hàng chục triệu máy xuất ra mỗi năm cho khách hàng trên toàn thế giới. Hợp nhất được các ứng dụng iOS và macOS sẽ là một chiến thắng lớn của Apple, và tất cả các bên đều có lợi.
Những gì không kỳ vọng trong năm 2018
Apple hứa hẹn sắp có đột phá lớn trong mảng nội dung. Công ty sẽ đầu tư 1 tỷ USD để sản xuất các chương trình truyền hình của chính mình, bao gồm chi phí 5 triệu USD mỗi tập cho sự quay lại của series truyền hình Amazing Stories do Steven Spielberg đạo diễn. Chúng ta sẽ thấy những nỗ lực đầu tiên trong năm 2018, nhưng đây chưa phải là “năm TV lớn” của Apple. Phải tốn rất nhiều thời gian để xây dựng, ghi hình, và biên tập một bộ phim truyền hình TV nhiều tập. Apple sẽ rất bận rộn với phim ảnh trong năm 2018, nhưng phần lớn chương trình sẽ được phát trong năm 2019.
Apple cũng có thể tung ra một số dịch vụ video mới vào năm 2018, cạnh tranh với Netflix hay Hulu, nhưng mọi thứ còn ở phía trước, chưa có gì chắc chắn. Những năm qua, Apple đã nhiều lần đề cập tới dịch vụ TV OTT (over-the-top), nhưng có lẽ đã đến lúc câu chuyện sắp thành hiện thực.
“Rốt cuộc sẽ tới nhưng không phải trong năm 2018” còn có kính AR. Apple đang đánh cược lớn vào lĩnh vực thực tế tăng cường, và có vị thế tốt hơn bất kỳ công ty nào trong việc sản xuất sản phẩm đeo AR. Đó là một nhiệm vụ cực khó bởi công nghệ chưa thể hoàn hảo trước năm 2019.
Apple cũng sẽ không tung ra được xe hơi trong năm 2018 này. Công ty có lẽ đang phát triển một vài phần mềm điều khiển ô tô cho chế độ tự lái, an toàn, lập bản đồ, và có lẽ thậm chí một vài thứ độc đáo kiểu như màn hiển thị choàng trên đầu. Nhưng vai trò của Apple ở đây là hợp tác cùng các nhà sản xuất ô tô để trở thành nền tảng phần mềm cho người sử dụng xe hơi của họ, chứ không tự sản xuất xe.
PC WORLD VN, 02/2018