Ký sinh trùng amip ăn não dưới kính hiển vi (Ảnh: CCO)
Việc phát hiện "amip ăn não" trong hệ thống cung cấp nước uống tại hai thị trấn thuộc bang Queensland đã làm dấy lên lo ngại về an toàn nguồn nước sinh hoạt tại khu vực.
Theo thông tin từ cơ quan chức năng, hai địa điểm phát hiện amip bao gồm thị trấn Augathella với 300 dân và Charleville với 3.000 dân, đều cách thủ phủ Brisbane khoảng 750 km về phía Tây. Mặc dù nguyên nhân nhiễm bẩn vẫn đang được điều tra, các chuyên gia nghi ngờ nguồn lây nhiễm có thể đến từ dòng nước ngọt hoặc mạch nước ngầm đã bị nhiễm khuẩn.
"Amip ăn não" là sinh vật đơn bào microscopic, chỉ tồn tại trong môi trường nước ngọt ấm từ 25 - 40oC như ao, hồ, sông suối và suối nước nóng. Điều đáng chú ý là loại amip này có tỷ lệ tử vong lên đến 92% trong các ca nhiễm bệnh được ghi nhận. Theo thống kê toàn cầu đến năm 2018, Australia đứng thứ 5 về số ca nhiễm với 22 trường hợp, sau Mỹ, Pakistan, Mexico và Ấn Độ.
Đặc biệt nguy hiểm, vi sinh vật này xâm nhập vào cơ thể qua đường mũi và di chuyển đến não thông qua dây thần kinh khứu giác. Sau khi vào não, chúng gây phá hủy mô não và gây phù não, dẫn đến các triệu chứng như đau đầu, sốt, ảo giác, thay đổi vị giác và khứu giác. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài 3 - 7 ngày và bệnh nhân thường tử vong trong vòng 5 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng.
Các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng việc uống nước nhiễm khuẩn không gây bệnh, nhưng mọi hoạt động khiến nước tiếp xúc với mũi đều tiềm ẩn nguy cơ. Người dân được khuyến cáo thận trọng khi tắm vòi sen, tắm bồn và đặc biệt là khi rửa mũi, nên sử dụng dung dịch nước muối vô trùng.
Naegleria fowleri là một ký sinh trùng đơn bào, thuộc lớp chân giả và là loài Naegleria duy nhất gây bệnh ở người. Amip sống được ở nhiệt độ trên 30 độ C và chịu được nhiệt độ lên đến 45 độ C trong môi trường tự do, thường được tìm thấy trong các khu vực nước ngọt ấm, chẳng hạn như ao, hồ, sông, suối nước nóng, đất ẩm, chưa có bằng chứng ghi nhận ký sinh trùng có thể tồn tại trong môi trường nước biển. Amip xâm nhập vào não bộ của người thông qua niêm mạc đường mũi.
Các triệu chứng ban đầu của bệnh có thể bao gồm nhức đầu, sốt, buồn nôn và nôn, tuy nhiên sau đó bệnh tiến triển nhanh chóng và hầu hết người mắc bệnh đều dẫn đến hôn mê, tử vong trong vòng 1 đến 18 ngày sau khi các triệu chứng bắt đầu.
Tuy nhiên, những triệu chứng ban đầu của bệnh thường không đặc hiệu và giống với các triệu chứng của viêm màng não do tác nhân vi khuẩn thông thường, do đó chẩn đoán bệnh ở giai đoạn đầu thường khó khăn và chậm trễ. Chẩn đoán xác định bệnh cần dựa vào các xét nghiệm chuyên sâu như soi tươi tìm amip trong dịch não tủy, xét nghiệm PCR để xác định DNA của amip.
CÙNG CHUYÊN MỤC
