Sử thi Beowulf kể lại những sự kiện ở vùng Scandinavia, được sáng tác vào khoảng thời gian giữa thế kỷ VII đến cuối thế kỷ X sau công nguyên. Tác phẩm cổ này đã được nhiều thế hệ học giả nghiên cứu nhằm khảo sát ngôn ngữ và phong cách tác phẩm, chưa có bằng chứng chắc chắn chứng minh độ chính xác về mặt lịch sử của câu chuyện.
Câu chuyện về Beowulf
Sử thi Beowulf chia làm hai phần. Mở đầu câu chuyện diễn ra ở Đan Mạch, kể về việc sảnh đường lộng lẫy Heorot của vua Hrothgar bị tàn phá bởi những chuyến ghé thăm hàng đêm từ quái vật độc ác Grendel. Quái vật này bắt cóc binh lính của nhà vua và ăn thịt họ. Bất ngờ là Beowulf trẻ tuổi, hoàng tử của người Geat ở phía nam Thụy Điển, đã đi cùng một nhóm nhỏ thuộc hạ và đến đề nghị dẹp yên con quái vật đang quấy nhiễu Heorot. Vua Hrothgar không biết người hùng vô danh này là ai mà dám nhận nhiệm vụ khó khăn này, nhưng ông vẫn chào đón chàng ta bằng một bữa tiệc trọng thể. Sau đó, khi màn đêm buông xuống, nhà vua giao lại công việc cho Beowulf.
Đúng theo thói quen đi kiếm ăn trong 12 năm qua, Grendel rời đầm lầy và mò đến sảnh Heorot, mở cửa rồi ăn ngấu nghiến một người trong nhóm những người Geat đang ngủ say. Sau đó, nó vật lộn với Beowulf, người có sức mạnh kinh người và bị khóa chặt. Grendel vùng vẫy, cuối cùng nó chịu mất một cánh tay để chạy thoát. Nhưng sau đó, Grendel đã chết ở nhà vì vết thương này.
Ngày hôm sau, các chiến binh đến Heorot, họ nhìn thấy người Geat vẫn còn sống cùng cánh tay của con quái vật. Vua Hrothgar rất mừng, ông bèn cho mở tiệc ăn mừng cũng như ban thưởng hậu hĩnh cho Beowulf. Nhưng đến đêm, khi binh lính đang ngủ, mẹ của Grendel tìm đến báo thù, mụ bắt đi một cận vệ của vua Hrothgar là Aschere. Buổi sáng hôm sau nữa, nhà vua triệu tập Beowulf đến, ông ra lệnh cho chàng lên đường truy tìm mẹ của Grendel để báo thù cho người bạn kiêm cố vấn trung thành. Beowulf đã tìm được hang động mà mụ quái vật trú thân, chàng dùng gươm hạ gục mụ. Khi nhìn thấy thi thể của Grendel, chàng chặt đầu hắn rồi đem về Heorot. Những người Danes lại lần nữa vui mừng, nhà vua ban tặng vô số châu báu, quà cáp giá trị cho người hùng khi tiễn chàng về Thụy Điển.
Beowulf đã trở về Thụy Điển, dâng tặng châu báu cho vua Hygelac cũng như kể lại câu chuyện về hành trình nguy hiểm của mình.
Beowulf diệt rồng
Phần hai của sử thi lấy bối cảnh 50 năm sau trận chiến với mẹ con quái vật Grendel của Beowulf. Lúc này chàng hoàng tử đã già và đang cai trị một vương quốc hùng mạnh. Một nô lệ trong vương quốc đã ăn cắp chiếc cốc vàng từ hang rồng ở Earnaness. Khi con rồng phát hiện ra vụ mất cắp, nó đang nổi giận, khè lửa đốt cháy mọi thứ trong tầm nhìn. Beowulf và các chiến binh phải thân chinh ra trận.
Beowulf già nua đã nói với quân lính rằng ông sẽ chiến đấu một mình và họ nên nấp vào đau đó chờ đợi. Tuy nhiên, Beowulf nhanh chóng bị con rồng áp đảo, những người lính thấy tình thế nguy hiểm nên bỏ chạy, chỉ còn sót lại một thanh niên quả cảm có tên Wiglaf. Người lính trẻ này đã giúp Beowulf tiêu diệt con rồng, nhưng chính Beowulf cũng bị thương nặng. Sau đó người hùng qua đời. Thiên sử thi khép lại với tang lễ cùng lời than khóc cho Beowulf.