Tần Thủy Hoàng là vị hoàng đế đầu tiên của đất nước Trung Hoa thống nhất. Cuộc đời của ông hoàng này ẩn chứa nhiều điều bí mật khiến hậu thế tò mò. Trong số này, mũ rồng có 12 chuỗi ngọc của ông gây nhiều bất ngờ.
Hoàng đế gây nhiều tranh cãi trên màn ảnh
Tần Thuỷ Hoàng gắn liền với hai di tích là Vạn Lý Trường Thành và khu lăng mộ được bảo vệ bởi đội quân đất nung có kích thước thật. Sử sách miêu tả ông như một vị vua tàn bạo, các nhà sử học Khổng giáo lên án việc ông cho đốt sách và chôn sống Nho sĩ.
Trong từng thời kỳ lịch sử khác nhau, hậu thế đã có những nhận định riêng về lối sống cũng như những cống hiến của Tần Thủy Hoàng đối với lịch sử. Do đó, những bộ phim tái dựng cuộc đời vị hoàng đế này luôn mang yếu tố gây tranh cãi. Điều này được thể hiện rõ nét trong bộ phim điện ảnh "Kinh Kha hành thích Tần vương" của đạo diễn Trần Khải Ca.
Bộ phim xoay quanh bốn nhân vật Tần vương (Lý Tuyết Kiện), Triệu Cơ (Củng Lợi), Kinh Kha (Trương Phong Nghị) và Yến thái tử Đan (Tôn Châu). Đạo diễn Trần Khải Ca chỉ đưa những nhân vật lịch sử đời nhà Tần lên màn ảnh, còn tình tiết phim đều được hý kịch hóa. Bộ phim tập trung dựa trên danh tính của cha Tần Thủy Hoàng, sự đối xử nhẫn tâm của ông với các quan và sự phản bội bởi người yêu thời thơ ấu của ông, mở đường cho nỗ lực ám sát của Kinh Kha. Chủ đề chính trong bộ phim này là cuộc xung đột giữa sự cống hiến của Tần Thủy Hoàng với sự thề ước của ông và người yêu, Triệu phu nhân (Củng Lợi)
Tạo hình Tần Thuỷ Hoàng của Trần Đạo Minh trong bộ phim "Anh hùng".
Tuy nhiên, đến bộ phim "Anh hùng" của đạo diễn Trương Nghệ Mưu, Tần Thủy Hoàng được nâng cấp thành một người đại trí đại dũng xứng đáng nhận được sự khâm phục và tôn kính. Thậm chí, các đối thủ của vị hoàng đế này cũng đồng tình với lý tưởng chính trị của ông và cuối cùng đã buông đao đầu hàng, xả thân cùng Tần Thuỷ Hoàng mưu cầu thiên hạ. Nam diễn viên Trần Đạo Minh đã thể hiện xuất sắc hình ảnh một vị vua uy nghi, đầy khí chất, oai phong, sắc sảo và được nhiều người ngưỡng mộ.
So với những bộ phim điện ảnh thì phim truyền hình "Tần Thủy Hoàng" do Đài ATV Hong Kong sản xuất, đã khai thác về cuộc đời vị hoàng đế đầu tiên Trung Quốc một cách trọn vẹn nhất, dù kịch bản truyền hình đã "tình cảm hóa" mối quan hệ tình cảm của Tần Thủy Hoàng và Mạnh Khương Nữ.
Lý giải về 12 chuỗi ngọc trước mũ của vua Tần Thuỷ Hoàng
Khi thiết triều, Tần Thuỷ Hoàng mặc áo long bào đen và đeo mũ có 12 chuỗi ngọc dài trước mặt.
Ở thời nhà Chu, Hán, các bậc quân vương thường đội mũ Bình Thiên. Đó là những chiếc mũ miện có 12 chuỗi hạt ngọc đính trên tơ vàng treo ở trước mặt. Mặc dù có tính thẩm mỹ cao nhưng phải thừa nhận những chuỗi ngọc này thực sự bất tiện bởi chúng che khuất tầm nhìn, vướng víu khi di chuyển liên tục. Tuy nhiên, thiết kế này lại có ý nghĩa riêng. Mũ Bình thiên được thêu bằng chỉ vàng, bên trên gắn 99 viên ngọc minh châu cực phẩm, sợi lụa vắt thân mũ được thêu rồng thể hiện quyền lực. 12 chuỗi ngọc trên mũ Bình Thiên của vua Tần đều là ngọc trai trắng. Mỗi viên ngọc trong chuỗi dây cách nhau 1 cm.
Theo các chuyên gia lịch sử, 12 chuỗi ngọc trên mũ Bình Thiên của Tần Thủy Hoàng có lịch sử ra đời từ thời nhà Chu và được nhiều triều đại sử dụng. Vào thời này, các quần thần đều có thể đội mũ Bình Thiên. Tuy nhiên, đến thời nhà Hán, mũ gắn mành ngọc của thường dân được phát triển thành mão vua, chỉ hoàng đế mới có thể đội.
Các vị hoàng tử chuẩn bị kế ngôi phải học cách làm quen và điều chỉnh 12 chuỗi ngọc để tránh va vào mặt.
Do 12 chuỗi ngọc khá dài nên khi đội trên đầu có thể gây ảnh hưởng đến tầm nhìn của nhà vua. Thêm nữa, nếu hoàng đế di chuyển nhanh thì các chuỗi ngọc có thể va vào nhau, thậm chí là đập vào mặt. Trước khi là bậc đế vương, các vị hoàng tử chuẩn bị kế ngôi phải học cách làm quen và điều chỉnh 12 chuỗi ngọc này.
Vua là thiên tử nên phàm là quần thần, dân thường sẽ không được nhìn thẳng vào mặt của vua, không được đọc suy nghĩ và hiểu những điều vua đang nghĩ. Bởi vậy, 12 chuỗi ngọc có tác dụng ngăn cho mọi người nhìn trực diện vào ánh mắt của hoàng đế, giúp làm tăng sự uy nghiêm của bậc thiên tử.
12 chuỗi ngọc trên mũ làm tăng sự uy nghiêm của bậc thiên tử.
Ngoài ra, 12 chuỗi ngọc trước mặt còn giúp vua khắc ghi một chân lý. Đó là kể cả người đứng đầu một đất nước khi có vật cản trở cũng không thể nhìn thấu đáo hết mọi sự tình. Việc đội mũ Bình Thiên với 12 chuỗi ngọc ở trước mặt thể hiện dụng ý sâu xa rằng dù tầm nhìn có bị ảnh hưởng nhưng vẫn không tác động lớn đến việc hoàng đế đưa ra những quyết sách sáng suốt.
Khán giả có thể dễ dàng nhận thấy trong các bộ phim về Tần Thủy Hoàng, vị vua này đều đội chiếc mũ Bình Thiên. Trong hầu hết các tác phẩm về vua Tần, các viên ngọc trai trên mũ đều có màu đen. Còn trong "Cỗ máy thời gian", Tần Thuỷ Hoàng (Lâm Phong) đội chiếc mũ có 12 chuỗi ngọc trai màu trắng và hồng đan xen nhau. Ở tác phẩm "Lệ Cơ truyện" cũng có chi tiết khác xa với các phiên bản khác bởi chiếc mũ đội đầu của Tần thủy Hoàng (Trương Bân Bân) chỉ có 9 chuỗi ngọc màu đen ở phía trước.