Giữa lúc drama Trạng Tí căng đỉnh điểm, người trong ngành lên tiếng: "Thời điểm này cần sự chia sẻ nhiều hơn là cãi vã"

Trước những tranh cãi và phong trào tẩy chay của bộ phim Trạng Tí, chúng tôi đã liên hệ với những gương mặt trong ngành để có cái nhìn rõ ràng hơn về sự việc.

Trước những chia sẻ bất bình của họa sĩ Lê Linh - tác giả của bộ truyện tranh Thần Đồng Đất Việt, bộ phim chuyển thể là Trạng Tí Phiêu Lưu Kýhiện đang đứng trước làn sóng phản đối và tẩy chay của khán giả. Theo tác giả Lê Linh, việc công ty của Ngô Thanh Vân và công ty Phan Thị (chủ sở hữu 4 hình tượng) kết hợp với nhau sản xuất phim điện ảnh Trạng Tí mà không thông qua ông khiến ông thất vọng nhiều. Bài viết thu hút sự chú ý lớn của cộng đồng mạng khi sở hữu gần 8000 lượt share chỉ sau 1 ngày đăng tải.

Chúng tôi đã kết nối với nhiều nhân vật trong ngành sản xuất phim, nhà báo cũng như luật sư để khai thác rõ hơn quan điểm của từng người về vụ việc này.

Câu chuyện tác giả và quyền sở hữu cũng tương tự Taylor Swift và những bài hát cũ

Anh Phúc Du - một Content Creator đã thẳng thắn chia sẻ trên trang cá nhân của mình quan điểm xoay quanh chuyện bản quyền của phim: “Các bạn nhớ vụ Taylor Swift và các bài hát cũ chứ? Taylor giờ cũng phải thu âm lại những bài cũ thôi vì cô chỉ có quyền tác giả chứ không có quyền sở hữu những bản thu cũ. Chuyện đó y chang chuyện này thôi.

Lê Linh cho ra đời Thần Đồng Đất Việt dưới danh nghĩa Phan Thị, Phan Thị là bên sở hữu bản quyền giấy tờ pháp lý đã rất rõ ràng nên chắc chắn việc khai thác bản quyền phái sinh tác phẩm phải thuộc về Phan Thị không thể thay đổi được. Vụ kiện kia chỉ là để công nhận sự sáng tạo nhân vật, khi nguyên tác là của Lê Linh 100% mà bà Hạnh (giám đốc Phan Thị) cũng muốn nhận mình thuộc nhóm sáng tạo.”

Biên kịch Trịnh Quang Minh - người từng chắp bút bộ phim Tháng 5 Để Dành cho hay: “Nói về mặt pháp lý, Studio68 không hề sai. Bên Studio68 đã tiếp cận anh Linh để thương lượng về lợi nhuận, credit cho bộ phim nhưng anh Linh từ chối gặp và không muốn nói chuyện. Quan trọng nhất là không biết hiện tại anh Linh đang muốn gì. Đương nhiên là tôi ủng hộ anh ấy trong vụ kiện với Phan Thị, nhưng Trạng Tí được thực hiện bởi một bên thứ 3, và họ đã làm tất cả những gì có thể trong khả năng của họ rồi.”

Liệu tác giả Lê Linh có thể kiện công ty của Ngô Thanh Vân nếu phim có sự thay đổi với truyện tranh?

Một nhà sản xuất giấu tên đặt ra quan điểm của mình về câu chuyện “phim chuyển thể” như sau: “Tôi nghĩ nên quay lại vấn đề cốt lõi: Nhà làm phim có quyền thay đổi nguyên tác cho phù hợp với câu chuyện phim mà họ muốn kể. Như Nguyễn Nhật Ánh chẳng hạn, chú không bao giờ góp ý vào bản phim. Phải xem bản phim là 1 tác phẩm phái sinh từ tác phẩm gốc. Đạo diễn và NSX phải sáng tạo thêm trên phần đó, chứ không thể đòi hỏi nhà làm phim làm giống như tác giả.

Về luật thì trong thời điểm phim sản xuất, nhà làm phim đã làm đúng luật khi làm việc với người nắm giữ bản quyền. Tác giả trách nhà làm phim là chưa đúng vì thời điểm đó, tranh cãi chưa rõ, phán quyết chưa có. Nhà làm phim muốn làm đúng luật thì chỉ có thể thương lượng với 1 bên mà thôi.

Nếu chú Linh nói rằng mình muốn tác phẩm được làm phim, chú phải hiểu nguyên tắc số 1. Còn nếu chú không chịu thì đảm bảo tác phẩm của chú sẽ rất khó có người nào đó đứng ra làm. Chưa nói đến việc, thời điểm phim bắt đầu được làm, chú còn không có quyền đối với tác phẩm của mình. Ở đây về lý thì phim không sai, và về tình thì tôi thấy chú cũng không đúng nếu nói là muốn đặt tác phẩm lên đầu, muốn tác phẩm được làm phim.”

“Lúc này chúng ta cần sự chia sẻ nhiều hơn là cãi vã để xem ai đúng ai sai”

Đối với nhà báo Nguyễn Phong Việt, Trạng Tí không đáng bị tẩy chay nặng nề, nhất là với tình hình điện ảnh Việt nhiều biến động hiện nay. Thêm vào đó, các bên liên quan nên tìm đến giải pháp có lợi cho tất cả. Chia sẻ của anh như sau:

“Ở góc độ cá nhân, tôi thấy áp lực Vân đang chịu là không đáng. Có hai vấn đề, thứ nhất chuyện bên Studio68 làm việc với ekip liên quan đến bản quyền Trạng Tí, nó xảy ra trước vụ kiện đó, thành ra không thể nói là Vân biết chuyện nhưng không liên hệ đúng người. Thứ hai, bản thân Vân là người khá cầu thị nên khi vụ kiện xảy ra, mọi việc ngã ngũ, bên phía Vân đã liên hệ tuy nhiên, vấn đề là bên anh Linh có thoải mái với câu chuyện đó hay không. Đứng ở góc độ của tôi, Vân và ekip đã làm hết sức mình rồi. Nếu vì lý do này, mọi người tẩy chay phim thì rất thiệt thòi. Thứ nhất là thiệt thòi cho nhà sản xuất, nhà phát hành. Thứ hai, dù chưa xem phim nhưng trong bối cảnh 2020 rất nhiều biến động, một bộ phim nói về văn hóa Việt Nam như vậy ít nhiều cũng đáng được ủng hộ. Tôi không biết chắc về làn sóng tẩy chay nhưng tôi nghĩ nó không đáng xảy ra như vậy khi mà ekip đã có thái độ rất cầu thị.

Vấn đề quan trọng nhất là sự mở lòng, cởi mở từ họa sĩ Lê Linh. Theo tôi, giả sử phía anh Linh muốn một yêu cầu nào đó về câu chuyện tác quyền trong sản phẩm này, chắc bên ekip của Vân cũng thoải mái để đáp ứng thôi. Đừng quá kích động câu chuyện để biến nó thành một mồi lửa làm cho mọi người phán xét một vấn đề mà rõ ràng lúc này chúng ta cần sự chia sẻ nhiều hơn là cãi vã để xem ai đúng ai sai.”

Anh Hồng Tú

Anh Hồng Tú - quản lý của diễn viên hài Huỳnh Lập cũng nhắc lại rằng chuyện xin bản quyền hiện tại cũng rất dễ gây lấn cấn, phân vân giữa việc ký với công ty, cá nhân hay cục tác giả. Theo anh, bộ phim không hề sai trong chuyện bản quyền, và đây là một tác phẩm được thực hiện chỉn chu, nghiêm túc rất đáng để mong chờ chứ không xứng đáng bị tẩy chay nặng nề như bây giờ. Theo anh, hướng giải quyết duy nhất cho Trạng Tí bây giờ phụ thuộc cả vào thương lượng của phía Ngô Thanh Vân và tác giả Lê Linh.

Đạo diễn Vũ Ngọc Phượng

Trao đổi với chúng tôi, Vũ Ngọc Phượng - đạo diễn của phim Anh Trai Yêu Quái chia sẻ: "Phim không đáng bị tẩy chay, vì chị Vân và ekip cũng đâu có lỗi về pháp luật. Nhưng với tình hình hiện tại, khó có thể ngăn được làn sóng tẩy chay của khán giả vì họ có quyền. Với trận chiến phim Tết đang quá mạnh, đối đầu với 3 phim khác đều lớn lại thêm tình hình khó xử này, Trạng Tí nên dời lại lịch chiếu để tìm cách có được sự ủng hộ của tác giả. Với thương hiệu lớn như vậy và với chất lượng phim đã được hứa hẹn qua trailer tuyệt đẹp như thế thì ra trễ vẫn hoàn toàn có thể rất ăn khách."