Dragon Balls là một bộ truyện tranh vô cùng nổi tiếng không chỉ với giới trẻ Việt Nam mà cả cộng đồng người yêu truyện tranh trên thế giới. Tuy nhiên, trong quá trình biên dịch ra các thứ tiếng khác nhau, một số nội dung truyện đã bị thay đổi cho phù hợp với thuần phong mỹ tục của từng quốc gia cũng như phù hợp hơn với các độc giả nhỏ tuổi.
Trong bộ truyện này tác giả Dragon Ball đã hài hước đưa vào bộ manga của mình những tình tiết "nhạy cảm" về chuyện giới tính, khiến các fan hâm mộ được nhiều phen "cười ra nước mắt". Thế nhưng với một đất nước nặng về phong tục như Việt Nam thì bộ truyện đã bị thay đổi khá nhiều.
Phiên bản năm 2002 được xuất bản khi Việt Nam chưa gia nhập Công ước Bern. Tại thời điểm đó, nhà xuất bản có thể tùy ý chỉnh sửa mọi hình ảnh, thậm chí "phóng tác" lời thoại miễn sao câu chuyện vẫn logic, hấp dẫn bạn đọc. Và thực tế khi đó bộ truyện tranh Dragon Ball đã được biên soạn lại nội dung, chỉnh sửa hình ảnh rất khác so với nguyên tác, họ đã lược bỏ đi những tình tiết "bệnh hoạn" đặc trưng của tác giả để có thể phù hợp với đất nước.
Thay vào đó đã "chế" bộ truyện theo phong cách của riêng mình với những tình tiết và chiêu thức cực kỳ "sốc" như việc Goku chết do ngộ độc thực phẩm khi ăn rau sống với bún riêu (thực tế: chết do bị nhiễm virus lạ ở tương lai) hay Gohan chết do phong đòn gánh (thực tế: chết do bị Pic và Poc giết).
Hay chế lại tên các chiêu thức gây cười như Kameyoko, Xay da da cà na bánh đa, Suzuki cà ri bút bi bút máy hay Úm ba la cà na hột gà, Tôm tép bật bồ nông, Cá sấu đớp chim câu….
Nhưng sau năm 2004 khi Việt Nam chính thức gia nhập Công ước Bern, NXB Kim Đồng phải thực hiện nghiêm túc việc ký kết bản quyền. Và một trong những nguyên tắc cần phải thực thi là đảm bảo tính nguyên vẹn của tác phẩm, tất cả những nội dung, hình ảnh cần chỉnh sửa thì phải có phương án chỉnh sửa và phải được sự đồng ý từ tác giả.
Năm 2014, khi nhận được đề nghị tái bản từ Kim Đồng, phía chủ sở hữu bản quyền đã có yêu cầu Kim Đồng phải xem xét để khôi phục lại những nội dung và hình ảnh của bộ truyện tranh Dragon Ball đã được biên tập chỉnh sửa trong các lần xuất bản trước. Nhưng có lẽ các nhà xuất bản vẫn chưa sẵn sàng để thay đổi một cách triệt để, vì thật ra họ vẫn phải tìm cách nào để có thể khiến bộ truyện của mình thu hút độc giả hơn.
Và mới đây, ấn bản Dragon Ball Super tiếp tục trở thành đề tài bàn tán của các fan khi NXB Kim Đồng nắm bản quyền dịch thuật và phát hành tại Việt Nam. Hiện bộ truyện tranh này mới chỉ xuất bản được hai tập nhưng phong cách dịch "hài bựa" vẫn chưa hề thay đổi. Vẫn những tên gọi chiêu thức đó, vẫn phong cách dịch đó mọi thứ vẫn chưa có gì đổi mới nhiều.
Mặc dù không ít ý kiến cho rằng NXB Kim Đồng nên bám sát nguyên tác để họ có thể chiêm ngưỡng trọn vẹn phong cách của tác giả, nhưng cũng có rất nhiều ý kiến tỏ ra hưởng ứng với phong cách dịch này, vì nó hợp với người Việt Nam hơn và mang lại nhiều tiếng cười hơn.
Còn bạn thì sao? Bạn thích phong cách nào hơn, "bệnh hoạn" chỉnh chu như nguyên tác hay "hài bựa" nhố nhăng như bản dịch của NSX. Hãy cho chúng tôi biết thêm ý kiến để chúng ta cùng thảo luận về vấn đề này nhé.
CÙNG CHUYÊN MỤC
