Sau khi Quách Gia qua đời, Tuân Úc trở thành mưu sĩ số một trong tay Tào Tháo. Ông được Tào Tháo so sánh với Trương Lương, một trong Hán sơ Tam Kiệt, đủ để thấy Tuân Úc là người có năng lực không hề tầm thường.
Tuy nhiên có một câu hỏi được đặt ra là Tuân Úc cả đời tận trung với nhà Hán, tại sao lại gia nhập quân đội Tào Tháo mà không đi theo cờ hiệu phục hưng Hán Thất của Lưu Bị?
Điều này trước tiên có liên quan tới xuất thân của Tuân Úc. Tuân Thị là danh môn vọng tộc ở vùng Dĩnh Xuyên, bản thân Tuân Úc rất tài năng và cần một "sân khấu" để có thể phát huy bản lĩnh của mình.
Lúc đó, Lưu Bị chỉ là một thế lực kiệt quệ, cần lính không có lính, cần địa bàn không có địa bàn, danh nghĩa Hán thất tông thân của Lưu Bị cũng chỉ là hữu danh vô thực. Nếu nói Hán thất tông thân thì Kinh Châu Lưu Biểu hay Ích Châu Lưu Chương đều có thực lực mạnh hơn Lưu bị rất nhiều.
Tuân Úc ban đầu tin rằng Tào Tháo chính là cứu tinh của Hán Thất.
Trong khi đó Tào Tháo đang là nhà chính trị nổi tiếng đương thời, xuất thân từ đại gia tộc, có binh lực có địa bàn. Hơn nữa lúc này Tào Tháo vẫn chưa đánh mất tư tưởng phò tá Hán Thất, mọi hành động của Tào Tháo bấy giờ đều khiến người khác tin tưởng ông là niềm hi vọng của nhà Hán, vì vậy mà Tuân Úc mới đi theo Tào Tháo.
Chính vì coi Tào Tháo là cứu tinh của Hán Thất mà các lực lượng ly khai trong mắt Tuân Úc đều là loạn thần tặc tử, dù cho đó có là Tứ thế tam công Viên Thiệu hay Hán Thất tông thân Lưu Biểu, đương nhiên cả Lưu Bị cũng không ngoại lệ.
Dưới cái nhìn của Tuân Úc, Lưu Bị là người có dã tâm rất lớn, dùng danh nghĩa và nhân nghĩa để hiệu triệu thiên hạ, danh tiếng ngày một tăng cao, sẽ là một trở ngại lớn nhất trong kế hoạch giúp triều đình Đông Hán bình định thiên hạ của Tào Tháo, vì vậy mà Tuân Úc mới nhiều lần khuyên Tào Tháo ra tay với Lưu Bị để diệt trừ hậu họa.
Trong mắt Tuân Úc, mọi phe ly khai đều là loạn thần tặc tử chống lại triều đình nhà Hán.
Cho đến sau này, khi dã tâm độc bá thiên hạ của Tào Tháo dần dần bộc lộ, khiến trong lòng Tuần Úc phải chịu một sự đả kích lớn thì ông vẫn không hề bỏ Tào theo Lưu. Một mặt do chịu ảnh hưởng của tư tưởng Nho giáo, Tuân Úc không thể phản bội lại chủ công của mình là Tào Tháo.
Mặt khác sự tận trung với Hán Thất không cho phép ông rời bỏ Thiên tử. Một ngày Hán Hiến Đề còn tại vị thì Tào Tháo cũng vẫn là thần tử của Đại Hán, và Lưu Bị vẫn là phe đang chống lại triều đình, chống lại Thiên Tử. Vì vậy mà Tuân Úc vẫn hiến kế sách giúp Tào Tháo loại trừ Lưu Bị.
Tuân Úc chịu sự đả kích lớn khi Tào Tháo thể hiện dã tâm chiếm lấy thiên hạ.
Mãi đến khi Tào Tháo ép Hán Hiến Đế phong mình là Ngụy Công, tự xưng làm Ngụy Vương, thành lập nước Ngụy trong lãnh thổ nhà Hán, Tuân Úc thất vọng tột cùng vì nhiều năm theo đuổi sự nghiệp, ông lại phò trợ cho một gian thần lấy việc giúp nhà Hán làm chiêu bài dần dần cướp thiên hạ. Do quá lo lắng cho tiền đồ nhà Hán, cuối cùng Tuân Úc ngã bệnh mà qua đời ở tuổi 50.
Trong tiểu thuyết Tam Quốc Diễn Nghĩa viết rằng, sau khi Tào Tháo xưng Vương, nhận thấy Tuân Úc đã không còn chung chí hướng nên đã gửi một hộp quà rỗng cho Tuân Úc. Khi thấy bên trong hộp quà không có gì, Tuân Úc hiểu rằng Tào Tháo muốn giết mình nên tự sát.
CÙNG CHUYÊN MỤC
