Từ xưa đến nay, thần dân vương quốc PC và những đứa con của PlayStation thường không có nhiều điểm chung để trò chuyện, ngoại trừ các cuộc tranh cãi bất tận xem cỗ máy nào mới là thứ tối ưu nhất dành cho game thủ. Cái đề tài này thì tốt nhất là không nên nhắc tới bởi sau ngần ấy năm, cùng hàng trăm ngàn những trận cãi vã, phe này vẫn không cách nào thuyết phục bên kia hoàn toàn. Thậm chí có những người vừa có PC lại sở hữu PlayStation cảm giác vụ tranh luận này thật sự rất vô vị, Mọt tui tán đồng với họ về chuyện này. Hôm nay thứ tui muốn nói đến chính là phần mềm giả lập PlayStation, phương tiện đã cứu giúp cuộc đời của không biết bao nhiêu game thủ PC. Khi giúp đỡ họ có thể trải nghiệm nhưng tựa game độc quyền hay ho mà NSX vì nhiều lý do đã không thể mang nó đến với đại chúng game thủ được.
Ngược dòng thời gian khoảng 10 năm về trước, khi mà mạng internet tốc độ thấp vẫn còn là một khái niệm quá xa xỉ với người dùng cá nhân hay thậm chí là nguyên hộ gia đình. Đó là thời điểm vàng son để các quán game vi tính kết nối mạng LAN cùng máy console phát triển rực rỡ. Tuy nhiên điểm đáng buồn với dân thích chơi game PC là không có cơ hội trải nghiệm những tựa game hay trên PS1. Thời đó không như bây giờ, ngày nay dân chơi tay trái Dell Alienware tay phải PS4 Pro không hiếm nhưng hồi xửa hồi xưa chỉ cần có một trong hai đã là ông nội người ta rồi. Phần mềm giả lập PS1 là một phương tiện tuyệt vời để khoảng cách này có thể được vô hạn thu nhỏ, để những game ngày đó chỉ độc quyền cho console trở nên đại chúng và ai cũng có thể thưởng thức được.
Khởi đầu tốt đẹp của ePSXe vẫn còn dư âm đến ngày nay
ePSXe là phần mềm giả lập máy PlayStation 1 dành cho hệ điều hành Windows. Với ePSXe trên PC bạn có thể chơi được hầu hết các game PS1. Có thể nói đây là trình giả lập PS1 trên PC tốt nhất hiện nay mà game thủ 8x, 9x đời đầu cần phải có trên máy tính của mình. Dù vẫn bị cạnh tranh khốc liệt ngay từ khi ra mắt bởi các người bạn đồng hành khó chịu như PCSX, PSXeven hay pSX nhưng chỉ cần nhìn qua mức độ phổ biến vào ngày nay, có thể nói ePSXe là người thắng trong cuộc đua trường kỳ này.
Về cơ bản ePSXe được lập trình hoàn toàn bằng ngôn ngữ C++ đồng thời được thừa hưởng sự ưu việt từ hệ thống tích hợp (plugins system) PCX nổi tiếng được tạo ra bởi bởi bộ ba tác giả nổi tiếng là calb, Galtor và Demo. Theo đánh giá của nhiều game thủ từ ngày xưa, ePSXe là công cụ giả lập PS1 tốt nhất mà họ từng dùng. Tuy nhiên, nhóm phát triển vẫn chưa cảm thấy hài lòng vì họ cho rằng giao diện người dùng (GUI) của phần mềm chưa xứng tầm với tiếng tăm của nó nên vẫn tiếp tục cập nhật mãi cho đến phiên bản cuối 2.0.0 ra mắt năm 2016. Có thể nói ePSXe giúp bạn chơi được hầu hết các game trên PS1 và nếu có game nào chơi không được là do ROM của bạn tải bị lỗi chớ không phải do trình giả lập.
Sẽ có người thắc mắc, thiết lập phần mềm ePSXe không đơn giản, ROM game ngon cũng chẳng dễ tìm, chưa kể cấu hình PC cũng phải tương đối nếu không cài giả lập vào đi, bạn sẽ biết máy mình có thể chậm đến cỡ nào. Vậy tại sao không mua quách một chiếc PS1 với dăm ba cái đĩa game cho khỏe? Câu trả lời như đã nói ở trên, thời đó chơi game còn ra tiệm tính tiền giờ thì làm gì có khả năng sắm nguyên một con máy về nhà chiến? Trong Mọt Team trừ đại gia lãnh đạo, còn lại đều từng trải qua một thời tuổi thơ khốn khó không kém gì ca khúc Sóng gió do Jack trình bày.
Thế nên tầm mười mấy năm về trước, chi tiêu dè dặt cho game, máy vi tính, truyện tranh là tình trạng chung mà hầu hết các game thủ phải chịu đựng. Xin tiền học, tiền ăn, xin tiền mua PC để học thêm tiếng Anh thì được nhưng xin tiền mua máy chơi game thì liệu hồn mà ăn đòn nát đít. Chính vì lẽ đó tận dụng chiếc PC sau đó cái giả lập để âm thầm chiến game là một trong vài lựa chọn thông minh để qua mặt phụ huynh.
Giả lập cho PS2 và PS3 chưa bao giờ phát triển mạnh mẽ
ePSXe thành công rực rỡ khi sống cộng sinh với hệ máy console PS1 khiến nhiều người tin tưởng rằng dù cho PS5 hay PS10 ra mắt thì emulator vẫn luôn có vị trí riêng cho bản thân, đáng tiếc họ đã nhầm to. Lần lượt nhưng anh tài như PCSX2, ePSXe, VGS… trình diễn nhưng không có phần mềm giả lập nào thật sự hoạt động trơn tru với PS2 cả. PS2 là hệ máy tiên tiến hơn, kèm theo đó là yêu cầu về tùy chỉnh khi giả lập còn phức tạp hơn người tiền nhiệm của nó. Theo như giới thiệu PCSX2 là trình giả lập game PlayStation 2 cho các hệ điều hành Microsoft Windows, Linux, OS X, giúp tạo lập một môi trường với đầy đủ các tính năng như chơi trên thiết bị Sony PS2, PCSX đã nâng cao độ ổn định và sửa chữa lỗi chơi game tốc độ nhanh hơn, là một bước cải tiến lớn, ít bị bugs khi chơi games.
Nhưng từ trải nghiệm thực tế cho thấy trình giả lập này (cùng các đồng bạn của nó) thường ít khi hiển thị hiệu ứng hình ảnh đầy đủ như như khi trải nghiệm trên PlayStation 2. Một số hình ảnh tỏ ra mờ mịt hay phần text trong game bị răng cưa. Tồi tệ hơn hiệu ứng motion blur có thể xuất hiện khi nhân vật rơi vào khu vực có quá nhiều hình ảnh bị xử lý. Ngày xưa ông nào dùng PSX2 để chơi giả lập Dynasty Warriors hay Samurai Warriors trên máy PC hay laptop có cấu hình yếu sẽ gặp vụ này rất chi là thường xuyên luôn. Cách giải quyết là nâng reshade, chỉnh internal resolution càng cao càng tốt và để chế độ render cao. Đáng tiếc giải pháp này không phải lúc nào cũng hiệu quả bởi nâng các chỉ số xử lý đồ họa đồng nghĩa với máy phải xử lý nhiều hơn và máy tầm trung thì chỉ có con đường chịu chết.
Phi vụ giả lập PS3 có vẻ khá khẩm hơn với sự xuất hiện của RPCS3 vào năm 2015. Trình giả lập PS3 này tỏ ra ổn định với khả năng chơi mượt khoảng dưới 10 trò chơi đã khiến cho cộng đồng game thủ cảm thấy rất hào hứng, đặc biệt là những người không có điều kiện sở hữu máy PS3. Tuy nhiên theo thời gian, người ta có thể nhận ra điểm yếu của RPCS3 nằm ở vấn đề cập nhật ROM quá chậm chạp. Theo thông báo từ nhà phát triển, tính đến ngày 30/1 năm nay sẽ có có 1541 trò có thể chơi được, con số này thực tế là không nhiều trong khi các tựa game mới trên PS4 đang ra mắt từng ngày từng giờ. Thậm chí cuối năm nay nếu không có gì ngoài ý muốn (e là sẽ có một đống chuyện ngoài ý muốn cho mà xem) thì console thế hệ mới nhất là PS5 sẽ chính thức hàng lâm game giới. Lúc đó chắc không còn nhiều người nghĩ đến cỗ máy cũ kỹ PS3 nữa đâu nhỉ?
Nhìn chung sự phát triển èo uột của các phần mềm giả lập khi PS2 thì nặng nề và đầy lỗi trong khi PS3 khá hơn nhưng chẳng đi đến đâu là có thể giải thích bởi đơn giản ngày nay mức sống đã cao hơn xưa rất nhiều. Như đã nói ở phần đầu của bài viết, mười lăm năm về trước, có máy PS1 hoặc có máy PC đã đủ để làm ông nội của thiên hạ khi có đám tiểu đệ bu theo chờ ban phát ơn huệ cho chơi game ké. Nếu có trắc trở chỉ vì không sở hữu máy console, người ta sẽ tìm tới cách khắc phục khó khăn để đến với tình yêu lớn nhất của đời mình thông qua phần mềm giả lập. Ngày nay mức sống đã tương đối cao rồi, tiền tỷ kiếm không có chớ mua cái PS2, PS3 hay thậm chí là chơi luôn PS4 Pro để xem hình ảnh 4K cho sướng cũng không còn là chuyện khó đến nan giải trong khi đó máy tính cá nhân chắc ai đi làm cũng thừa sức sắm một bộ để phục vụ công việc hoặc giải trí.
Vậy thì tại sao không giải quyết bài toán theo cách đơn giản hơn là chiến game cả trên PC lẫn console? Khi người ta có thể chơi kiểu cao bồi hai tay hai súng thì ai sẽ cần đến một phần mềm giả lập với đống cài đặt cầu kỳ với khả năng bị lỗi cao cùng quá trình vận hành không quá ổn định nữa đâu? Sự tàn lụi của giả lập cho hai hệ máy PS2 và PS3 dẫu có hơi buồn nhưng nhìn chung là có thể hiểu được.
Bao giờ mới có giả lập PS4 trên PC à? Cứ mơ đi rồi sẽ thấy!
Gần đây có tin GPCS4 đã có những bước tiến mới cho phép các game của PlayStation chạy thực sự trên phần cứng của PC. Liệu đây có thực sự phải là phần mềm giả lập PS4 trên máy tính? À thực tế đó là một cú lừa đấy vì cho tới thời điểm hiện tại, dù PlayStation 4 đang ở cuối vòng đời, PC vẫn chưa có bất cứ một phần mềm giả lập nào dành cho PS4 cả. Bạn có thể tìm thấy một phần mềm nào đó được quảng cáo láo rằng nó sẽ giả lập cho PS4 trên Google, nhưng để chơi được game của PlayStation 4 thì vẫn chưa có một phần mềm nào có thể làm được. Cho tới hiện tại là năm 2020, việc giả lập PS4 vẫn là điều không thể. Tạo ra một trình giả lập không hề đơn giản.
Về cơ bản, trình giả lập là kỹ thuật đảo ngược lại những gì một phần cứng đang làm khi chạy các trò chơi, sau đó viết lại chức năng cho nó trên một nền tảng hoàn toàn khác, PC Windows chẳng hạn. Quá trình này đòi hỏi phải mất rất nhiều năm để hoàn thành và yêu cầu cỗ máy PC phải có phần cứng rất mạnh, phải mạnh hơn nhiều so với hệ máy muốn giả lập. Bạn có biết về Dolphin, một trình giả lập cho GameCube và Wii, đã được phát triển trong hơn một thập kỷ, và nó vẫn đang trong quá trình cải thiện. Điều tương tự cũng xảy ra với PCSX2, một trình giả lập PS2 tuyệt vời mà PC có được.
Một số người sẽ nói cả Xbox 360 và Wii U còn giả lập được thì PS4 cũng là chuyện sớm hay muộn nhưng họ cố tình lờ đi việc các nhà phát triển phần mềm giả lập phải mất nhiều năm làm việc mới có thể giúp cho máy tính chơi được các game trên những hệ console này. Dĩ nhiên cũng không thể quên việc cả Xbox 360 lẫn Wii U là những cỗ máy yếu hơn PS4 rất nhiều. Về cơ bản, phần cứng của PlayStation 4 khá giống với PC nên có thể nhiều bạn sẽ nghĩ rằng việc giả lập PS4 là điều không quá khó khăn. PS4 sử dụng kiến trúc x86, giống như PC nhưng GPU của chiếc console này là một con quái vật hoàn toàn khác. Đồng nghĩa với việc mô phỏng cấu trúc nhân và phần mềm sử dụng của nó phức tạp hơn nhiều so phần cứng của các thế hệ trước.
Tuy nhiên điều này không có nghĩa là không bao giờ có thể giả lập PS4 được nhưng nó sẽ mất rất nhiều thời gian, thứ mà ngày nay đã trở thành hàng hóa vô cùng xa xỉ, trong khi ngày ra mắt PS5 đã gần kề vào cuối năm nay rồi!
CÙNG CHUYÊN MỤC
