Trên một chiếc bàn phím, ngoài 2 phím F và J là hai phim được làm gai để chúng ta đặt 2 ngón tay trỏ để gõ phím chuẩn chỉ thì có lẽ WASD sẽ là tổ hợp phím được sử dụng nhiều và liên tục nhất. Đây cũng là tổ hợp phím dễ bị mờ, mòn nhất, đặc biệt đối với nhóm các game thủ của các tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất hay các tựa game FPS.
So với các tựa game MOBA thông thường như LMHT với QWER tương ứng với 4 chiêu thức cơ bản thì các phím di chuyển lên xuống trái phải lại vô cùng quan trọng đối với các tựa game FPS. Thời gian trước đó, phần lớn người chơi đều sử dụng các phím mũi tên phía bên phải, một số tuyển thủ FPS nổi tiếng sử dụng thiết lập phím này có thể kể đến streamer Bomman và một số player khác. Tuy nhiên cho tới thời điểm hiện tại. WASD đã được phần lớn người chơi sử dụng như một công cụ hiệu quả nhất. Bạn có thắc mắc về điều này?
Cách WASD trở thành tiêu chuẩn
Theo như chúng mình tìm hiểu dựa trên một số nguồn thông tin, bài đăng trên reddit cách đây cả thập kỷ đã có rất nhiều người chơi có cùng thắc mắc và bắt đầu bàn luận về WASD. Trong đó có một bình luận, lý giải cho điều này được rất nhiều người chơi thời điểm đó ủng hộ và đồng tình. Nó cũng kể lại cho chúng ta một phần lịch sử phát triển của các tựa game FPS qua từng thời kỳ.
Cụ thể trước thời điểm các tựa game FPS nói riêng và game nói chung phát triển, trước cả WASD, các tựa FPS vào thập niên đó chơi mà chỉ cần sử dụng bàn phím. Các phím bấm thông dụng thời điểm đó sẽ bao gồm các phím mũi tên, phím ctrl để bắn, đôi khi là cả các phím PgUp, PgDn cho các tựa game có hỗ trợ tùy chỉnh. Thời điểm đó có rất ít tựa game FPS yêu cầu lên xuống và người chơi chỉ cần di chuyển sang 2 bên trái, phải và bắn là đủ.
Sau đó, Quake ra đời và là game FPS nổi tiếng nhất với các chuyển động theo chiều dọc. Trong kí ức của nhiều người, thời điểm Quake ra mắt, các phím mặc định điều khiển tiêu chuẩn vẫn sử dụng các phím mũi tên. Tuy nhiên, sử dụng chuột thời điểm đó để di chuyển tâm và nhìn xung quanh đã trở thành một tùy chọn trong phần cài đặt. Các tựa game như Duke 3D, Worf3D cũng có tùy chọn cho chuột nhưng không nhiều người sử dụng nó vì phần lớn các thao tác trong game là sang trái/phải và sử dụng chuột khá cồng kềnh trong việc di chuyển.
Vì vậy với Quake, đặc biệt là Quake 2 đã bổ sung thêm các chức năng như nhảy, quan sát lên xuống… khiến game thủ có quá nhiều phím phải bấm khi thi đấu. Sau một vài thử nghiệm, người chơi bắt đầu nhận ra rằng việc sử dụng chuột để ngắm bắn thay thế cho bàn phím rất nhanh, hiệu quả và đem lại rất nhiều lợi thế. Từ thời điểm đó, nhiều người chơi đã bắt đầu tìm kiếm sự mới lạ, tối ưu hơn với những thay đổi trong phần tùy chỉnh. Và những người chơi giỏi nhất đã bắt đầu thay thế và chỉnh sửa lại việc di chuyển trên các phím mũi tên ở trên bàn phím. Đây là thời điểm và lý do WASD ra đời.
Tuyển thủ đã đưa WASD trở nên phổ biến như thời điểm hiện tại có tên là Dennis “Thresh” Fong khi vô địch giải đấu của Quake vào năm 1997 với tỷ số áp đảo 14-1 so với đối thủ. Và đương nhiên, Thresh đã sử dụng cài đặt của riêng mình là WASD để dành chiến thắng và nó đã lan truyền nhanh chóng vì rất nhiều người chơi mới, trò chơi mới cạnh tranh để tìm là lối chơi hiệu quả nhất. Phần đông người chơi đều sử dụng WASD và các nhà phát triển nhận thấy sự phổ biến này và bộ điều khiển này trở thành cài đặt mặc định.
Thông tin về việc WASD mang lại lợi thế về lối chơi đã lan truyền nhanh chóng vì rất nhiều trò chơi mới hơn được phát hành sau đó tập trung nhiều vào trò chơi nhiều người chơi cạnh tranh và các game thủ đã cố gắng tìm kiếm các gợi ý và mẹo để cải thiện trò chơi của họ. Tại thời điểm này, các nhà phát triển đã nhận thấy sự phổ biến này và chỉ bắt đầu vận chuyển các trò chơi với các điều khiển này được đặt làm mặc định cho các phím di chuyển và được giữ nguyên cho đến thời điểm hiện tại.
Tại sao chúng ta sử dụng WASD?
Đó là một phần của lịch sử và có những lý do khiến WASD thực sự tốt hơn các phím mũi tên rất nhiều. Đầu tiên chúng ta phải kể đến cách sắp xếp phim khi WASD ở gần các phím số, Shift, Ctrl hay các phím chức năng khác khiến người chơi có thể dễ dàng thao tác hơn với các tựa game ngày càng phức tạp. Hay như các tựa game FPS là chúng ta cần đổi vũ khí, ném bom, walk, chạy, nhảy và rất nhiều các tác vụ khác. Đây cũng là lý do chính khiến Thresh sử dụng WASD.
Cùng với đó, các phím mũi tên đã nằm riêng lẻ lại còn nằm ở góc bên phải của bàn phím mà phần lớn người chơi đều thuận và sử dụng tay phải để cầm chuột. Nên khi sử dụng tay trái để di chuyển, các phím mũi tên sẽ khiến chiếc bàn phím đi xa hơn khỏi tầm ấn. Điều đó gây ra sự khó chịu và cũng dễ gây chấn thương khi chúng ta chơi game trong khoảng thời gian dài.
WASD cũng là khu vực mà tay trái đảm nhiệm khi chúng ta gõ văn bản hay sử dụng các tác vụ khác trên bàn phím nên nó sẽ thuận tiện và quen thuộc hơn. Từ đó, các tổ hợp phím khác như TFGH hay IJKL cũng không phù hợp vì nó nằm phần giữa bàn phím, được tay phải phụ trách. Đó cũng là lý do phần lớn người chơi các tựa game MOBA sử dụng QWER thay vì các phím khác như YUIO để sử dụng 4 kỹ năng của tướng.
Cuối cùng, có lẽ do thiết kế của một số loại bàn phím không có các phím số và mũi tên để phù hợp với từng đối tượng nên WASD cũng là sự lựa chọn phổ biến và phù hợp hơn với tất cả người sử dụng nếu họ muốn đổi gió qua chơi game.
Đương nhiên sẽ có nhiều người trong chúng ta vẫn quen các phím mũi tên nếu đã chơi qua các tựa game FPS đời đầu với game thủ Việt như CS 1.1, CF, CS 1.6 hay cả CS:GO như Bomman nhưng WASD vẫn sẽ luôn là tổ hợp phím thuận tiện và hiệu quả nhất đối với bất kỳ game thủ đam mê bắn súng nào.