GS. Trương Nguyện Thành bàn về quan điểm "Giáo viên không được gọi học sinh là con"

Đối với thầy, sự kính trọng nằm ở thái độ và cách cư xử của người đó chứ không phải nằm ở cách họ xưng hô với mình.

Việc xưng hô như thế nào trong trường học được đem ra đem ra bàn tán lâu nay. Chủ đề này từng được nhà nghiên cứu về Văn học, tiếng Việt, ngôn ngữ đem ra tranh luận nhiều năm nay.

Mới đây nhất nhà phê bình Lại Nguyên Ân lại đăng tải 1 bài viết liên quan tới chủ đề này, bài viết với nhan đề "YÊU CẦU GIÁO VIÊN VÀ CÁN BỘ GIÁO DỤC KHÔNG GỌI HỌC SINH LÀ "CON".

Trong bài viết của mình, ông lên tiếng yêu cầu Bộ GD&ĐT thảo sớm một quy chế về xưng hô trong nhà trường nói chung, trước hết là nhà trường phổ thông. Trong đó, ông nêu rõ 3 điều nên thay đổi sau đây:

1- Cấm giáo viên không gọi (xưng hô) học trò là "Con", "Các con"; phải gọi là "Trò", "Các trò", "Các em", "Các bạn"

2- Yêu cầu các nhà báo, các phương tiện truyền thông không gọi học trò mọi cấp (từ mẫu giáo đến đại học) là "các con", "con", khuyến khích các phương tiện truyền thông gọi học sinh là "các bạn".

Cũng yêu cầu các nhà báo, các viên chức tại các giao tiếp sự vụ và công cộng, phải gọi người dạy học là "giáo viên", "giảng viên", không gọi là "thầy", "cô"; dành riêng cho học trò, người đang đi học cách gọi "thầy giáo", "cô giáo"!

3- Khuyến khích học trò các cấp, nhất là sinh viên đại học, xưng "Tôi" trước giáo viên, ngay cả trong không gian trường học.

Trước vấn đề này, Giáo sư Trương Nguyện Thành, một thầy giáo từng nổi tiếng với biệt danh "giáo sư quần đùi" cũng đã có những chia sẻ quan điểm của mình với chúng tôi. Thầy cho rằng gọi thầy - xưng con phải tùy theo lứa tuổi và tùy theo trình độ nhận thức của người trẻ. Thầy nói cụ thể hơn: "Trình độ nhận thức của lứa tuổi tiểu học hay mầm non thì xưng con không là vấn đề gì, vì nhận thức của bé còn rất lệ thuộc vào người lớn, nhưng khi đã vào các cấp bậc như đại học thì gọi thầy xưng con, vô hình trung tạo khoảng cách cho sự trao đổi, phát triển tư duy độc lập!

1 đứa trẻ lên tới 13-14 tuổi thì đã bắt đầu hình thành nhận thức cá nhân, có suy nghĩ riêng, bắt đầu biết nhìn nhận vấn đề từ khía cạnh cá nhân, đó là lý do vì sao lứa tuổi này thường cãi lời cha mẹ mà ở Việt Nam thường gọi là tuổi khó dạy. Ở lứa tuổi này, người lớn nên cho trẻ một không gian an toàn để phát triển bản thân!"

Để lấy dẫn chứng về điều này, thầy lấy dẫn chứng về trải nghiệm của thầy khi còn là sinh viên đại học. Lúc này thầy cũng từng sốc văn hóa khi thấy các nghiên cứu sinh gọi thầy mình bằng tên và tranh luận ngang hàng.  Thời gian sau, thầy được giải thích rằng, ăn nói lễ phép chỉ là bề nổi của sự tôn trọng, mặt khác, khi nghiên cứu sinh gọi thầy bằng tên sẽ dễ dàng để người đó phản biện hơn. Giáo sư được thầy mình khi đó nói rằng: "Nếu để một người vào vị trí tôn kính thì rất khó để bảo rằng tin tưởng của người đó sai hay không còn hợp lý!"

Bên cạnh đó, thầy Thành cũng nói thêm: "Mình muốn gì trong phát triển cá nhân của thế hệ trẻ. Nếu mình muốn một thế hệ trẻ chỉ biết vâng lời không cần cãi lại, không cần suy nghĩ nữa thì không có vấn đề gì ở đây cả. Còn nếu mình muốn có thế hệ trẻ năng động, sáng tạo, có khả năng 'sóng sau xô sóng trước', để các em giỏi hơn thế hệ cha ông thì phải để cho các em có không gian phát triển cá nhân, suy nghĩ khác biệt với thế hệ trước, cho các em không gian để có cơ hội được sai!

Cha mẹ hay người lớn hay sợ con thất bại, con sai nhưng làm đúng hay thành công không dạy cho chúng ta một bài học gì cả, chỉ khi nào làm sai, thất bại nó mới dạy cho chúng ta một bài học. Té đâu ta mới nhớ tại sao ta té đau, còn ta không té ta sẽ không nhớ!"

Vị Giáo sư này nói rõ mình không đánh giá quan điểm đang gây tranh cãi trên mạng là đúng hay sai vì điều này còn phụ thuộc vào việc xã hội Việt Nam có chấp nhận thay đổi điều đó hay không và đó là quyết định của mỗi cá nhân. Song thầy cho rằng, việc thay đổi xưng hô trong nhà trường không thể bắt đầu từ 1 chính sách mà phải hình thành từ từ, bắt đầu từ văn hóa, nhận thức trong mỗi gia đình.


Ảnh minh họa.

Còn với các sinh viên đại học, thầy để cho các bạn gọi mình là Thành hoặc Pro. Thành, miễn là người đó cảm thấy thoải mái, không bị gò bó. Đối với thầy, sự kính trọng nằm ở thái độ và cách cư xử của người đó chứ không phải nằm ở cách họ xưng hô với mình.

Thế nào là một chiến binh: Là một mình ngồi cạnh 3 F0 khi đi học

Sau thời gian dài học online do ảnh hưởng của dịch Covid-19, theo kế hoạch đã được UBND Thành phố Hà Nội phê duyệt, bắt đầu từ sáng ngày 8/2 học sinh từ lớp 7 đến lớp 12 tại một số quận huyện trên địa bàn thành phố sẽ được tham gia học trực tiếp...Xem thêm tại đây 

MỤC LỤC [Hiện]