Đẩy mạnh XKLĐ để giải quyết việc làm, đang là hướng đi đúng ở nhiều địa phương và trên thực tế, nhiều vùng quê đang khởi sắc nhờ XKLĐ. Tuy nhiên, để giải quyết được một phần kinh phí hỗ trợ XKLĐ cho các lao động nghèo đang là bài toán khó.
Vận dụng nhiều chính sách
Xã Văn Lợi (Quỳ Hợp) là vùng đất bán sơn địa đất cằn sỏi đá, cách nay vài năm tỷ lệ hộ nghèo của xã lên tới 35%. Trước thực trạng tỷ lệ lao động không có việc làm cao, kéo theo cái đói cái nghèo quanh năm đeo bám, xã đã liên kết với nhiều trung tâm môi giới việc làm và XKLĐ tìm hướng giải quyết việc làm.
Bắt đầu là liên kết để có được nguồn vốn cho các hộ nghèo vay, thế nhưng chỉ với số tiền tối đa 50 triệu đồng cho mỗi hộ từ chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế cho hộ nghèo thì không thể đủ kinh phí tham gia vào các thị trường XKLĐ có thu nhập cao như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, vì thế xã đã hướng dẫn cho các hộ tiếp cận nhiều nguồn vốn khác.
“Ngoài nguồn vay phát triển kinh tế cho hộ nghèo, mỗi hộ nghèo có con là sinh viên nay muốn XKLĐ theo chương trình du học sinh sẽ được vay thêm 30 triệu đồng từ NHCS, cộng với số tiền mà NHCS có thể cho hộ nghèo có nhu cầu XKLĐ thông qua đơn vị môi giới khoảng từ 30 triệu đồng nữa, thì tối đa một lao động muốn đi làm việc ở nước ngoài có thể vay tới 110 triệu đồng”
Ông Hoàng Văn Thái - Phó Chủ tịch xã Văn Lợi
Tương tự, Diễn Bích (Diễn Châu) là xã có tỷ lệ lao động tham gia XKLĐ cao nhất huyện. Hiện cả xã có 370 người đang làm việc ở nước ngoài chủ yếu từ các thị trường có thu nhập cao như Nhật Bản, Đài Loan. Nhiều gia đình từ nguồn XKLĐ đã có thể mở các dịch vụ thương mại giải quyết việc làm cho nhiều lao động.
“Từ khi có nguồn ngoại hối, bộ mặt thôn xóm cũng có nhiều thay đổi, điển hình như hệ thống giao thông liên thôn liên xã được củng cố và xây mới, toàn xã có 8/9 nhà văn hóa được xây mới từ nguồn xã hội hóa trong nhân dân. Nhiều người đang tham gia XKLĐ cũng gửi tiền về đóng góp xây dựng NTM”
ông Nguyễn Viết Mãn - Chủ tịch UBND xã Diễn Bích
“Hiện tại xã có 18 lao động đã thi đỗ ngoại ngữ nhưng mới chỉ 3 lao động được xuất cảnh, mỗi lao động phải chi tới 100 - 150 triệu đồng thì mới xuất cảnh được. Sau khi các lao động được nhận khoản hỗ trợ XKLĐ cho hộ nghèo tầm 30 - 100 triệu đồng thì họ vẫn không vận dụng được thêm khoản chi phí nào để có thể nộp đủ cho bên môi giới”.
ông Vi Văn Nghệ - Phó Chủ tịch UBND xã Cắm Muộn
“Trung tâm cũng muốn vận dụng bằng hết chính sách cho các lao động nghèo nhưng ngặt nỗi quá nhiều điều khoản ràng buộc phía ngân hàng nên số tiền mà các lao động nghèo có thể được vay cũng chỉ đủ phí học định hướng, chi phí khám bệnh, ký quỹ những thị trường thấp, còn các khoản phí khác lao động phải tự bỏ ra. Thế nên, đào tạo định hướng được 20 người thì chỉ có 3 người đi được trong năm”.
Chị Trịnh Thị Huyên - trưởng một chi nhánh công ty môi giới việc làm và XKLĐ tại Nghệ An
Có một thực tế diễn ra ở nhiều địa phương, lao động muốn sang các thị trường lớn có thu nhập ổn định thường phải mất khoản chi phí lớn hơn chi phí thực tế từ các chương trình hỗ trợ giữa hai chính phủ. Ví như một lao động muốn tiếp cận chương trình EPS đi Hàn Quốc trên thực tế chỉ cần mất tầm 100 - 150 triệu đồng thì qua môi giới họ phải mất tầm 200 triệu đồng.