Trong tiểu thuyết Thiên long bát bộ của cố nhà văn Kim Dung, Mộ Dung là một nhân vật đặc biệt. Y không phải kẻ ác, cũng không phải chính nhân quân tử anh hùng. Y không phải hạng kém cỏi, cũng không phải là dũng sĩ đệ nhất.
Mộ Dung Phục (Tu Hiền) trong Thiên Long bát bộ năm 2003.
“Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung” là câu truyền tụng trong giới võ lâm. Kiều Phong ở phương Bắc, Cô Tô Mộ Dung ở phương Nam trở thành biểu tượng võ công và hào khí cho tất cả hào sĩ giang hồ. Đúng là người chưa tới mà huyền thoại đã tới trước, thân chưa xuất hiện mà danh đã làm chấn động giang hồ, Mộ Dung Phục chính là người như vậy.
Cố nhà văn Kim Dung đã dày công xây dựng bối cảnh xuất hiện của Mộ Dung Phục, theo thủ pháp mà La Quán Trung đã bài trí cho sự xuất hiện của Khổng Minh trong Tam quốc diễn nghĩa. Trước khi Khổng Minh xuất hiện, người đọc phải cùng Lưu Bị gặp những người bạn hoặc người thân của Khổng Minh, để qua đó dần dần hình dung ra con người Khổng Minh.
Mộ Dung Phục cũng thế. Sự xuất hiện của Mộ Dung Phục thấp thoáng trong những lời đồn đại, trong những giai thoại được truyền tụng khắp võ lâm đã khiến Mộ Dung Phục giống như con thần long chỉ thấy đầu mà không thấy đuôi.
Khi vừa bước chân vào Trung Nguyên, Mộ Dung công tử đã danh tiếng lẫy lừng, xứng danh anh hùng trong giới tuấn kiệt. Là một công tử văn võ toàn tài, Mộ Dung Phục được nhiều người ngưỡng mộ. Biểu muội của Mộ Dung là Vương Ngữ Yên với sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành, đối với anh ta cũng trước sau ý nặng tình thâm.
Tuy nhiên, vì Mộ Dung Phục là hậu duệ của gia đình hoàng gia nước Yên (Nam Yên, Hậu Yên, Tiền Yên) thời Thập lục quốc. Đến đời Tống thì nước Đại Yên không còn nữa. Và giấc mơ phục quốc đã trở thành một nỗi ám ảnh của hậu duệ đời sau. Mộ Dung Bác đặt tên con là Phục, với ý đồ muốn con mình sẽ phục quốc xưng vương, khôi phục lại cơ nghiệp tổ tông. Ông muốn khuấy động can qua giữa Tống và Khiết Đan để Đại Yên thừa cơ quật khởi. Chỉ vì tham vọng chính trị đó mà Mộ Dung Bác đã dựng lên vụ huyết án tại Nhạn môn quan, đẩy cặp phu phụ Tiêu Viễn Sơn vào chỗ chết và khởi đầu cho cuộc đời đầy bi kịch của Kiều Phong. Mộ Dung Phục sau này cũng sử dụng đủ mọi cách để thực hiện giấc mơ khôi phục lại triều đại của mình và trở thành hoàng đế. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến việc Mộ Dung Phục không lấy Vương Ngữ Yên.
Một cặp tiên đồng ngọc nữ
Mộ Dung Phục - Vương Ngữ Yên trong Thiên Long bát bộ năm 2003.
Vương Ngữ Yên được trời phú cho một vẻ đẹp sắc nước hương trời và một trí tuệ mẫn tiệp hơn người. Cô thuộc làu hầu như mọi kinh sách võ thuật trong thiên hạ (ngoại trừ Lục mạch thần kiếm của Đoàn thị Đại Lý), đến nỗi ai đánh một chiêu một thức cô đều gọi đúng tên chiêu thức đó, đồng thời biết luôn cả cách phá giải. Vô tình cô trở thành quyển từ điển sống võ học, và do cô không hề biết võ công, nên nhiều thế lực thèm khát muốn bắt cóc cô để làm áp lực với họ Mộ Dung và để cô dạy cho mình những đòn thế võ công thất truyền.
Đoàn Dự luôn tôn thờ Vương Ngữ Yên như một nàng tiên vô cùng tinh khiết, cao vời. Trong khi “Thần tiên tỷ tỷ” của anh ta lại chỉ một lòng dành tình cảm sâu sắc, chung thủy cho Mộ Dung Phục. Nàng ngày đêm dốc sức thuộc làu mọi kinh sách, bí quyết võ công trong thiên hạ với hy vọng giúp Mộ Dung Phục hoàn thiện kỹ năng của mình.
Đoàn Dự (Lâm Chí Dĩnh) - Vương Ngữ Yên Thiên Long bát bộ năm 2003.
Đoàn Dự quan sát thấy nàng Ngữ Yên không rời mắt bởi một nam nhân tuấn tú, mình mặc áo bào, eo đeo trường kiếm, tướng người nho nhã, anh tuấn phi phàm, nhìn một lúc rồi cùng phải thốt lên rằng: “Mọi người nói Mộ Dung công tử là nhân trung long phượng, quả nhiên là danh bất hư truyền. Vương cô nương si mê anh ta như vậy cũng không có gì lấy làm lạ. Ta đời này kiếp này có lẽ trong mệnh đã định sẵn số khổ rồi”.
Theo lý mà nói, Mộ Dung Phục và Vương Ngữ Yên đúng là tiên đồng ngọc nữ, rất xứng lứa vừa đôi, là đôi uyên ương trời cao tác hợp, nhưng hai người lại chẳng thể thành đôi để viết lên chuyện tình thiên cổ ngàn năm hiếm có để rồi có lúc thậm chí còn cố ý tránh xa nhau.
Tính cách hai người
Mộ Dung Phục bản thân là một người khôi ngô tuấn tú, bản lĩnh cao cường cho nên sống kiểu tính cách gia trưởng độc đoán. Loại tính cách này mang nhiều khuyết điểm lớn. Tính cách ấy một phần là do áp lực của gia tộc Mộ Dung, một phần là bởi chính anh ta mang trong lòng quá nhiều cao vọng (luôn muốn khôi phục lại nước Đại Yên).
Mộ Dung Phục căn bản không biết cách quan tâm đến cảm xúc của một người con gái. Khi ở bên nhau, đều là Vương Ngữ Yên quan tâm chăm sóc anh. Ngược lại, Mộ Dung trước sau không hề làm được việc gì khiến Vương Ngữ Yên cảm động, thậm chí còn to tiếng, mắng chửi, làm cô nhiều phen phải buồn lòng.
Mẹ của Vương Ngữ Yên
Vương Ngữ Yên (Lưu Diệc Phi) trong Thiên Long bát bộ năm 2003.
Từ nhỏ Mộ Dung Phục đã lớn lên dưới sự trách cứ của mẫu thân, dần dần hình thành lên một kiểu tính cách tự ti. Mẫu thân của Vương Ngữ Yên cũng lại luôn luôn xem thường Mộ Dung Phục. Đối với anh ta mà nói, đây là một sự đả kích vô cùng lớn. Trong mắt Mộ Dung Phục mà nói, mẫu thân của Vương Ngữ Yên cũng giống như mẫu thân của mình, là “kẻ thù tưởng tượng” trong lòng anh, là những người luôn khiến anh cảm thấy tự ti, mặc cảm.
Mộ Dung Phục bất chấp thủ đoạn để phục quốc
Mộ Dung Phục cũng không khác gì người cha của mình, dẹp tình riêng để lo phục quốc. Dù biết nàng Vương Ngữ Yên thầm yêu mình, và trong tâm thức cũng coi nàng là hồng nhan tri kỷ nhưng với Mộ Dung sự nghiệp lớn là trên hết. Chàng sẵn sàng dẹp bỏ mọi chuyện sang một bên vì một cái ảo ảnh phù hoa ấy.
Sứ mệnh chính trị nặng nề đã khiến chàng phải ngoảnh mặt đi trước tình yêu của Vương Ngữ Yên. Trong trái tim của Mộ Dung, giấc mộng đế vương đã choán sạch chỗ, nên tình yêu không còn chỗ đứng. Trong cuộc xung đột giữa “tư tình” và “đại nghiệp”, chiến thắng nghiêng hẳn về hai chữ “đại nghiệp”.
Vì để phục quốc, Mộ Dung Phục bất chấp thủ đoạn, việc gì cũng dám làm. Để lấy lòng Đoàn Diên Khánh, Mộ Dung nhận ác nhân này làm cha nuôi, sẵn sàng ra tay sát hại gia thần trung thành của chính mình là Bao Bất Đồng. Cũng như vậy, vì để đạt được mục đích của mình, Mộ Dung Phục đem cả người phụ nữ của mình làm “món đồ” trao đổi. Khi biết Đoàn Dự là thế tử Đại Lý, Mộ Dung Phục thậm chí đã lấy Vương Ngữ Yên để lấy lòng Đoàn Dự, dùng nhan sắc của nàng làm con đường tắt để mình phục quốc.
Mộ Dung Phục luôn bị ám ảnh bởi giấc mơ phục quốc.
Không chỉ coi Ngữ Yên là món đồ trao đổi, Mộ Dung Phục còn muốn tìm cho mình một người vợ có thế, có quyền. Vậy nên khi nghe tin nước Tây Hạ kén phò mã, anh hùng Mộ Dung Phục lập tức đến tham gia, mong rằng có thể trở thành phò mã, để mượn binh lực Tây Hạ khôi phục Đại Yên.
Để đạt được điều đó, Mộ Dung nhẫn tâm phụ tình nàng Vương Ngữ Yên đã theo mình bấy lâu, từ chối tình yêu chân thành của nàng để đi tìm một ảo ảnh khác. Trên đường sang Tây Hạ cầu hôn, Mộ Dung lừa bắt Đoàn Dự ném xuống giếng vì muốn loại bỏ bớt một đối thủ.
Mộ Dung lại cũng làm ngơ khi Vương Ngữ Yên lao mình xuống giếng trong cơn tuyệt vọng khi biết y đã quyết tâm đặt đại nghiệp lên trên tư tình. Sự việc này đã khiến cho Vương Ngữ Yên tan nát cõi lòng, bi thương tột độ, cũng may nhờ đó mà thay đổi vận mệnh của mình, bước lên một con đường mới tràn đầy may mắn. Chỉ có ở bên Đoàn Dự thì nàng mới có thể hạnh phúc vuông tròn.
CÙNG CHUYÊN MỤC
