Cộng đồng streamer đang ngày càng phát triển hơn. Từ những ngày đầu, khi streamer còn là một khái niệm lạ lẫm, tới bây giờ đây đã trở thành một nghề kiếm được nguồn thu nhập tương đối trong xã hội. Số lượng người làm stream cũng như xem stream đang tăng lên chóng mặt từng ngày, từng giờ.
Nhưng ngành nghề nào cũng đều có 2 mặt tích cực cũng như tiêu cực. Chúng ta đều biết, streaming game đem lại cho người xem những giờ phút thư giãn sau khoảng thời gian học tập, làm việc. Liệu bạn có bao giờ nghĩ nghề stream cũng có những mặt ảnh hưởng xấu tới giới trẻ, đặc biệt là các bạn đang ở tầm tuổi 14 tới 18? Cái tuổi mà nhận thức về xã hội chỉ thông qua màn ảnh cũng như từ lời nói của người khác.
Lưu ý: Bài viết không hề có ý đụng chạm tới nghề stream hay những streamer. Tác giả chỉ nêu lên những mặt tiêu cực giống như tất cả các vấn đề khác trong xã hội.
Những lời nói tục, chửi thề
Việc đôi khi chúng ta nói tục hoặc chửi thề không có gì đáng phê phán. Nó như một cách nhấn mạnh tới vấn đề người nói muốn truyền tải. Dù đã thoải mái hơn nhưng xã hội Việt Nam vẫn còn những cái nhìn không mấy thiện cảm cho việc nói tục hay chửi thề, đặc biệt là ở những bạn còn đang ngồi trên ghế nhà trường.
Việc chửi bậy khi chơi game cũng không có gì đáng nói nhưng khi mang nó lên stream, nó lại thành câu chuyện khác. Có thể nói 14 tới 18 là độ tuổi xem stream nhiều nhất, cũng như dễ bị ảnh hưởng nhất từ những câu nói của người khác. Việc các streamer chửi bậy quá nhiều, liên tục trên các video của mình sẽ phần nào đó khiến người xem bị “ngấm” dần cách nói chuyện đó và đem ra ngoài đời thực.
Như tôi đã nói ở trên việc nói tục hay chửi thề nó không có gì là quá đáng nhưng nếu những bạn còn đang ngồi trên ghế nhà trường cấp 2, cấp 3 quá lạm dụng thì nó sẽ tạo hình ảnh không đẹp cho học sinh. Hay thậm chí, có những bạn còn đem ngôn ngữ, vốn chỉ nên nói với bạn bè, tới nhà trường khi giao tiếp với thầy cô hoặc về nhà xưng hô với bố mẹ, người thân. Điều này rất nguy hiểm.
Những câu chuyện mang nội dung “người lớn”
Các streamer hầu hết đều là những người đã ở độ tuổi trưởng thành nên việc đề cập tới các vấn đề nhạy cảm hết sức bình thường. Nhưng với những bạn xem stream lại khác. Việc giáo dục giới tính ở nước ta hiện nay vẫn chưa được đẩy mạnh và vẫn còn nhận phải cái nhìn e ngại từ người học cũng như người dạy.
Ở độ tuổi 14 tới 18, đây là độ tuổi tò mò nhất và dễ bị ảnh hưởng nhất bởi các vấn đề liên quan tới tình dục, tình yêu. Việc các streamer đôi lúc (hoặc thường xuyên) đem các câu chuyện 18+ lên stream để nói sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực tới những bạn xem ở tầm tuổi này. Nó sẽ càng nguy hiểm hơn khi không có ai bên cạnh hướng dẫn cho những khán giả đó đâu là giới hạn của vấn đề.
Những câu chuyện được các streamer kể sẽ khiến cho “khán giả nhỏ tuổi” dễ bị liên tưởng và càng tò mò hơn. Đến mức độ đáng báo động, nhiều bạn trẻ sẽ xem vấn đề này không ảnh hưởng được tới cuộc sống sau này của mình. Nhưng thực tế đáng buồn lại là điều ngược lại, khi các bạn còn đang ngồi trên ghế nhà trường mà không nhận thức được rõ giới hạn của vấn đề “người lớn”, nó có thể sẽ phá nát cuộc đời của chính bạn.
Và tôi thấy, câu mà hầu như streamer nào cũng nói như: “Vấn đề này các cháu chưa 18 tuổi thì tắt stream xong đi ngủ đi nhé” hoặc đại loại, nó cực kỳ vô dụng. Tâm lý tò mò của con người là càng cấm càng muốn tìm hiểu.
Nghề stream kiếm được nhiều tiền lắm
“Streamer kiếm tiền dễ lắm, chỉ việc chơi game thôi mỗi tháng cũng vài chục triệu”. Đây là một quan niệm sai lầm nhất từ trước tới nay và nó lại đang ảnh hưởng rất nhiều tới những bạn đang chưa định hình rõ về công việc mình muốn làm trong tương lai.
Có lẽ điều này các streamer cũng luôn nhấn mạnh rằng ngành nghề rất cực khổ, và nếu không có sự kiên trì mạnh mẽ sẽ không bao giờ thành công được. Nhưng rất nhiều bạn, tôi không rõ là nghe ai nói, hoặc có thể các bạn thấy streamer được donate liên tục, có khi số tiền được tặng phải lên tới vài chục triệu.
Tệ hại hơn khi những khán giả này đã có quyết định nghỉ học để làm stream dù tài năng chơi game không có, khiếu nói chuyện thiếu muối trầm trọng và khả năng nhận thức về xã hội xung quanh vẫn chỉ là con số không. Tôi thấy có những bạn còn chưa tốt nghiệp cấp 2 cũng đã quyết định bỏ học rồi. Điều này rất nguy hiểm cho chính tương lai của các bạn.
Tạm kết
Việc có ảnh hưởng tới xấu tới một bộ phận người xem có lẽ lỗi không hoàn toàn nằm ở những streamer. Cộng đồng của họ rất lớn, lên tới cả triệu người, chắc chắn họ cũng không thể kiểm soát được hết từng độ tuổi xem stream. Tôi tin chắc các streamer cũng không hề muốn mình là nguyên nhân ảnh hưởng xấu cho người xem.
Hiện này việc xem stream cũng chưa hề có biện pháp nào ngăn chặn từng độ tuổi phù hợp với những nội dung như nào. Để “khán giả nhỏ tuổi” nhận thức đúng về những gì mình đang xem hoặc đang nghe, có lẽ một phần nữa phải phụ thuộc vào việc giáo dục của gia đình và nhà trường.
Quy cho cùng, việc một học sinh bị ảnh hưởng xấu bởi xã hội xung quanh không phải lỗi của toàn xã hội mà là lỗi của người dạy và hướng dẫn.