Cũng giống như tại Việt Nam, nhiều người dùng Facebook tại Mỹ vừa bị lừa tiền vì tin tưởng vào các tài khoản Facebook Mark Zuckerberg "nhái" (fake), hoặc mạo danh những người nổi tiếng khác.
Mô-típ của những vụ lừa đảo này khá đơn giản, đó là kẻ gian sử dụng tài khoản Facebook được đặt tên là Mark Zuckerberg hay Sheryl Sandberg,... rồi thông báo người dùng nào đó đã trúng xổ số và yêu cầu gửi tiền trước để "thanh toán chi phí vận chuyển".
Theo trang tin Digital Trends, hãng Facebook đang phải rất vất vả để loại bỏ những tài khoản giả mạo này, trong khi chúng vẫn liên tiếp "mọc ra như nấm sau mưa". Trong số đó, cái tên Mark Zuckerberg "fake" được nhiều kẻ gian sử dụng nhiều nhất để lừa đảo và chiếm đoạt tài sản của người dùng trên nền tảng mạng xã hội lớn nhất thế giới.
Mới đây, hàng trăm tài khoản mạo danh Mark Zuckerberg và những người nổi tiếng khác xuất hiện trên Facebook để lừa đảo tại Mỹ. |
Nguồn tin đã cung cấp cho Digital Trends cũng cho biết, họ đã tìm ra được 205 tài khoản mạo danh Mark Zuckerberg (CEO Facebook) và Sheryl Sandberg (COO cũng của Facbook), trên Facebook và Instagram, với 1/4 số tài khoản là lừa đảo. Cũng theo nguồn tin này, có tài khoản fake đã tồn tại rất lâu, thậm chí có "tuổi đời" lên tới 8 năm.
Sau khi nhận được thông tin, Facebook đã xóa bộ toàn bỏ các tài khoản này.
Về cách thức lừa đảo, trang New York Times đã mô tả như sau: Kẻ gian sẽ liên hệ với người dùng qua Facebook hoặc Instagram, tự nhận mình là CEO Mark Zuckerberg (hoặc ai đó) và thông báo rằng người dùng đó đã trúng giải xổ số của Facebook. Tuy nhiên, để nhận giải, người dùng đó sẽ phải thanh toán trước một khoản gọi là "phí vận chuyển". Nhưng sau khi số tiền vận chuyển ấy được gửi đi, kẻ gian sẽ viện lý do nào đó và tiếp tục yêu cầu người dùng gửi tiền đến. Và tất nhiên, không hề có giải xổ số Facebook hay giải thưởng nào cả.
Trên thực tế, mô-típ lừa đảo này không phải là mới. Trong kỷ nguyên của email và Yahoo chat, đây cũng là cách thức lừa đảo thường xuyên được kẻ gian áp dụng. Ngay tại Việt Nam, kiểu lừa đảo này đã làm cho không ít người dùng "sập bẫy", chẳng hạn hồi năm ngoái, không ít người dùng Facebook tại Việt Nam đã nhận được thông báo trúng xe SH từ Facebook.
Để tăng cường độ tin cậy, kẻ gian thường sử dụng các tài khoản đặt tên theo người nổi tiếng, và lần này chính là CEO Facebook Mark Zuckerberg và COO Sheryl Sandberg đã bị đem ra để thực hiện hành vi lừa đảo.
New York Times cũng nhấn mạnh, một số vụ việc đã khiến nạn nhân mất hàng nghìn USD cho kẻ gian vì quá cả tin (và cả lòng tham nữa). Ví dụ, một tài xế xe cẩu đã nghỉ hưu và là một cựu binh quân đội Mỹ đã mất hơn 1.000 USD sau khi nhận được tin nhắn từ "Mark Zuckerberg" với nội dung ông đã trúng giải xổ số 750.000 USD của Facebook. Một người khác - đề nghị được giấu danh tính, đã thực hiện nhiều giao dịch với tổng giá trị lên tới hơn 5.000 USD trước khi nhận ra mình đã bị lừa.
Hay trang Times cũng cho biết, cách thức lừa đảo này chủ yếu nhắm vào những người già, ít học hoặc có mức thu nhập thấp. Vì thế, những người này thường dễ có tâm trạng quá vui mừng trước "cơ hội đổi đời" mà quên đi những điều hiển nhiên nhất khi nhận được thông báo trúng thưởng.
Rất khó để có thể biết được có bao nhiêu người đã trở thành nạn nhân của hình thức lừa đảo này, nhất là khi họ vì... xấu hổ bởi trò lừa quá đơn giản nhưng vẫn bị mắc bẫy, nên không dám thông báo với chính quyền hay Facebook.
Điều đáng quan ngại nhất vào lúc này là ngay cả khi những tài khoản lừa đảo ấy bị xóa bỏ, vẫn sẽ có những tài khoản khác mọc lên thay thế. Cách tốt nhất để Facebook có thể giải quyết tận gốc vấn đề này là nhanh chóng cải thiện phần mềm của mình để xác định và loại bỏ những tài khoản đó, đồng thời đưa ra cảnh báo trên nền tảng mạng xã hội hàng tỷ người dùng của mình rằng những hình thức lừa đảo này thực sự tồn tại và vẫn có người trở thành nạn nhân của chúng.
Công ty Facbook mới đây cũng cho hay, họ đã khóa hàng triệu tài khoản giả mạo mỗi ngày bằng cách sử dụng công cụ máy học (machine learning) để tìm kiếm và phân loại. Tuy nhiên, chỉ xét riêng vụ lừa đảo này và việc có bao nhiêu tài khoản qua mặt được các thuật toán, có lẽ Facebook sẽ cần phải cải thiện công nghệ trí tuệ nhân tạo của mình hơn nữa mới có thể khắc phục triệt để được vấn nạn lừa đảo trên trang.