Đường Lên Đỉnh Olympia là sân chơi trí tuệ hàng đầu dành cho học sinh THPT. Dù tuổi đời đã 21 năm song chương trình chưa khi nào mất phong độ trong việc làm khó thí sinh. Đôi khi từ những câu hỏi của chương trình, khán giả lại được mở mang thêm vốn kiến thức.
Trong trận thi tuần 3 - tháng 3 - Quý 3 - năm thứ 15 có xuất hiện một câu hỏi có nội dung như sau trong phần thi Về đích: "Một đoàn du lịch có 36 người qua sông bằng 1 chiếc thuyền. Con thuyền chỉ chở tối đa được 6 người kể cả người lái. Rất may trong đoàn có đúng 1 người biết điều khiển thuyền. Hỏi đoàn qua sông bằng ít nhất bao nhiêu chuyến?"
Thí sinh sau hồi lâu suy nghĩ đã đưa ra đáp án là 8 nhưng được MC thông báo đáp án này sai. Sau đó, một thí sinh khác nhanh chóng bấm chuông giành quyền trả lời và đưa ra đáp số là 7.
Thí sinh này giải thích: 36 người trừ đi 1 người lái thuyền sẽ còn 35 người, trong mỗi chuyến trừ người lái thuyền ra sẽ chở thêm được 5 người nữa. Chúng ta lấy 35 chia cho 5 sẽ ra đáp số là 7. Với những lập luận chặt chẽ này, tất nhiên MC không thể nào không cho điểm thí sinh.
Bài toán này được đánh giá ở mức độ tương đối dễ, song chỉ cần cài cắm vào một vài dữ kiện có thể đánh lừa cảm giác của thí sinh ngay và ai không chú ý vào các dữ kiện đã cho thì rất có thể sẽ đưa ra câu trả lời sai như nam sinh trên.
Một câu hỏi khác ở một trận thi tuần năm thứ 21 có nội dung lắt léo nhưng lại siêu dễ có nội dung như sau:
Chú chim A đang bay thì gặp dàn chim B theo chiều ngược lại nên cất tiếng: Chào 100 bạn ạ. Chim đầu đàn đáp: "Chào bạn, chúng tôi không đủ 100 đâu, mà tất cả chúng tôi, cộng thêm tất cả chúng tôi, cộng thêm một nửa chúng tôi rồi thêm một phần tư chúng tôi và cả bạn nữa mới đủ 100. Hỏi đàn chim B có bao nhiêu con?
Với câu hỏi trên, khán giả cho rằng dù có nhiều dữ kiện chồng chéo, dài hơn so với các câu hỏi khác song lại vô cùng dễ nếu tinh ý biết cách lập phương trình từ các dữ kiện đã cho. Theo đó, đáp án của thí sinh cho câu hỏi này là 36 con. Đây cũng là đáp án của chương trình.
Cách giải của bài toán này được giải thích như sau:
Đầu tiên lấy 100 - 1 = 99 con
Gọi x là số chim trong đàn B:
Như vậy ta có phương trình: x + x + ( 1/2)x + (1/4)x = 99
=
=
=