Khủng long bạo chúa (Tyrannosaurus rex) và khủng long 3 sừng (Triceratops horridus) chắc chắn là 2 trong số những loài khủng long nổi tiếng và được yêu thích nhất. Chỉ cần chút dấu vết về một trận "combat" giữa 2 loài này thôi cũng đủ trở thành phát hiện kinh điển rồi. Tuy nhiên chúng ta sẽ không nói đến những dấu vết khó hiểu như thế mà trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về hóa thạch "Dueling Dinosaurs" (tạm dịch: Khủng Long Song Đấu), nơi mà một con T-rex và một con Triceratops đã chiến đấu đến chết và giữ nguyên hiện trường trong vòng 67 triệu năm!
Mẫu vật vô giá
Câu chuyện bắt đầu vào năm 2006 khi thợ săn hóa thạch Clayton Phipps và ông anh họ Chad O’Connor tìm thấy phần xương hóa thạch của một con Triceratops nhô ra từ hệ tầng địa chất Hell Creek ở tiểu bang Montana, Mỹ. Đó đã là một hóa thạch cực kỳ đầy đủ và trong tình trạng bảo quản hoàn hảo. Tuy nhiên nó lại còn thú vị hơn nữa khi họ phát hiện thêm hóa thạch của một con T.rex nhỏ ngay cạnh bên. Thế là thay vì chỉ đục đá và tách lấy hóa thạch thì họ bê luôn cả tảng đá trầm tích về. Điều này đã giúp giữ nguyên được tư thế của 2 con khủng long và và những chi tiết quan trọng khác.
Xem xét hóa thạch, các chuyên gia nhận thấy con T.rex bị gãy ngón tay và mất răng. Hộp sọ của nó cũng bị biến dạng, nhưng chưa xác định được đó là kết quả của quá trình hóa thạch hay dấu vết của một đòn tấn công. Bên phía con Triceratops cũng rất thú vị, đó là vì răng của T.rex cắm thẳng vào cột sống của nó. Ngoài dấu vết của một trận chiến thì hóa thạch này cũng có những điểm đáng chú ý khác như phần da của con Triceratops in lại vết hằn trên đá trầm tích, da chân của T.rex thì rất giống với của đà điểu emu. Các nhà khảo cổ đã đặt nghi vấn về bữa ăn cuối cùng có còn để lại dấu vết nào trong bụng con Triceratops hay không. Họ cũng sẽ tìm bằng chứng về lông của T.rex nữa. Và bao nhiêu đó là chưa hết đâu, còn rất nhiều thứ hay ho khác khiến cho hóa thạch này trở thành bảo vật vô giá của giới khảo cổ.
Ý nghĩa khoa học
Tiến sĩ Lindsay Zanno, trưởng bộ phận cổ sinh vật học tại Bảo tàng Khoa học Tự nhiên Bắc Carolina cho biết hóa thạch đã được bảo quản một cách kỳ diệu, và họ đã có kế hoạch sử dụng những công nghệ tối tân nhất có thể để giúp tiết lộ những thông tin mới về đặc điểm sinh học của 2 loài khủng long này. Cô nhấn mạnh rằng hóa thạch này sẽ thay đổi cái nhìn của chúng ta mãi mãi về 2 loài khủng long được yêu thích nhất thế giới.
Ngoài ra thì Zanno và nhóm của cô cũng đã lên kế hoạch đến Montana để khảo sát địa điểm mà Phipps và O’Connor đã tìm thấy nó. Cô nói với National Geographic: "Nếu chúng tôi không thể đến địa điểm phát hiện ra các mẫu vật thì mẫu vật đó sẽ kém giá trị hơn nhiều từ góc độ khoa học."
Ngay cả khi không có các bằng chứng về một trận chiến thì hóa thạch Dueling Dinosaurs vẫn sẽ khiến giới cổ sinh vật học tò mò. Nhà cổ sinh vật học Tyler Lyson thuộc Bảo tàng Tự nhiên và Khoa học Denver đã chia sẻ với National Geographic: "Sẽ có hàng nghìn nghiên cứu được thực hiện trên mẫu hóa thạch này"
Hành trình gian nan
Hóa thạch độc nhất vô nhị Dueling Dinosaurs đã có một chuyến hành trình dài từ Montana đến Bắc Carolina. Sau khi Phipps và nhóm của anh lấy được nó ra khỏi sườn đồi, họ đã cất giữ nó với hy vọng có thể bán lại cho bên phía bảo tàng. Dueling Dinosaurs được mang ra đấu giá vào năm 2013 nhưng không bên nào đáp ứng được mức giá tối thiểu 6 triệu USD. Sau đó mẫu hóa thạch này lại bị cuốn vào một cuộc đấu tranh pháp lý để giành quyền sở hữu. Cuối cùng nó được tổ chức phi lợi nhuận Friends of the North Carolina Museum of Natural Sciences mua lại và tặng cho bảo tàng.
Để công chúng được chiêm ngưỡng mẫu hóa thạch Dueling Dinosaurs, Bảo tàng Khoa học Tự nhiên Bắc Carolina sẽ tiến hành tu sửa và cho ra mắt một triển lãm mới có tên SECU Dino Lab. Tiến sĩ Lindsay Zanno cho biết họ đã thiết kế toàn bộ trải nghiệm, cho phép công chúng theo dõi các khám phá khoa học và tham gia vào nghiên cứu theo thời gian thực. Điều này sẽ đặt ra một tiêu chuẩn mới cho các bảo tàng. Dueling Dinosaurs sẽ bắt đầu được trưng bày vào năm 2022.
Theo IGN biên dịch Gearvn