Ngày nay, mỗi người dùng thiết bị đều là mục tiêu tiềm tàng của tin tặc. Vì vậy, việc trang bị kiến thức cơ bản về công nghệ là điều vô cùng cần thiết, nhất là trong năm 2018 này. Các chuyên gia bảo mật từ Trend Micro dự đoán rằng, nỗ lực tấn công nhằm mục đích tống tiền trong năm 2018 sẽ còn phức tạp và đa dạng hơn nữa. Các biến thể mới của ransomware sẽ tiếp tục xuất hiện với độ nguy hiểm tăng cao.
Thế nào là tống tiền trực tuyến?
Tống tiền trực tuyến là hành động bắt buộc cá nhân hoặc tổ chức nào đó phải trả tiền để lấy lại quyền truy cập vào tài sản được lưu trữ trên không gian mạng bị đánh cắp. Những tài sản đó có thể là bất cứ thứ gì liên quan trực tiếp đến thông tin cá nhân, hoạt động kinh doanh, lợi ích tài chính, tiền kỹ thuật số của nạn nhân, quyền truy cập tập tin, máy chủ,…
Hiện nay, phần lớn hoạt động tống tiền trực tuyến được thực hiện bằng các cuộc tấn công sử dụng ransomware, tiêu biểu là Cuộc tấn công bằng Ransomware WannaCry. Một cuộc tấn công bằng ransomware sẽ liên quan đến phần mềm độc hại. Bằng hình thức đó, nó sẽ lây lan vào hệ thống của người dùng, mã hóa các tập tin được lưu trữ và làm chúng không thể truy cập được. Trong bất kỳ trường hợp nào, nạn nhân sẽ được thông báo phải trả một số tiền tương ứng để lấy lại quyền truy cập. Nếu người dùng trả tiền, hành vi tống tiền đó được xem là hoàn chỉnh.
Bằng phương thức mã hóa dữ liệu, kẻ tấn công buộc nạn nhân phải trả tiền để lấy lại quyền truy cập |
Với những thành công bước đầu của hình thức tống tiền bằng ransomware, tội phạm không gian mạng đã phát triển thêm nhiều phương pháp tống tiền khác. Tiêu biểu là chúng sẽ tham gia vào những chiến dịch tạo “scandal” trên mạng xã hội chống lại các nhân vật nổi tiếng và chính trị gia.
Tin tặc sẽ tấn công vào thiết bị cá nhân của họ, đánh cắp dữ liệu, tin nhắn, hình ảnh và mã hóa chúng cũng như tung lên mạng xã hội. Một khi đã gây đủ thiệt hại danh dự cho nạn nhân trên các phương tiện truyền thông, những kẻ tấn công sẽ yêu cầu một đề nghị ngừng chiến dịch này với khoản phí tương ứng từ nạn nhân.
Những tác phẩm điện ảnh hoặc thiết bị sắp ra mắt sẽ bị tin tặc tung hàng loạt các đánh giá cực kỳ thấp hoặc tin đồn tiêu cực để hạ danh tiếng của sản phẩm. Khi sản phẩm đã nhận được tổn thất và công kích từ công chúng, tội phạm mạng sẽ đề nghị rút lại những đánh giá đó với một giá tiền lớn.
Ngoài ra, tin tặc còn có thể tống tiền những người nổi tiếng hoặc chính trị gia và cả các nhà sản xuất bằng cách tấn công vào thiết bị lưu trữ của họ. Từ đó, nạn nhân phải trả khoản tiền chuộc khổng lồ để lấy lại hình ảnh, dữ liệu và thông tin bí mật của mình. Tuy nhiên, thông tin đó sẽ không hoàn toàn được trả lại cho nạn nhân sau khi đã đưa tiền chuộc.
Trong ngành công nghiệp sản xuất tự động, tội phạm mạng xâm nhập và tấn công vào các thiết bị sản xuất dây chuyền lắp ráp, robot công nghiệp hoặc các hệ thống quản lý sản xuất, công cộng. Những kẻ tấn công sẽ mã hóa và dừng hoạt động các thiết bị này. Sau đó, chúng sẽ yêu cầu chủ sỡ hữu phải trả một số tiền lớn để lấy lại quyền truy cập vào thiết bị.
Hình thức phổ biến nhất thường được sử dụng là việc đánh cắp thông tin người dùng thông qua các trang web đăng nhập giả mạo. Tin tặc gửi đến những trang thông tin lừa đảo, thông báo chúc mừng nhận quà cho người dùng và yêu cầu họ đăng nhập thông tin. Từ đó, không chỉ đánh cắp được thông tin cá nhân của người dùng, những kẻ tấn công còn có thể xâm nhập và mã hóa tập tin quan trọng không những ảnh hưởng đến cá nhân mà thậm chí là cả công ty.
Mặc dù hầu hết mối đe dọa dường như hướng đến những cá nhân hay doanh nghiệp cụ thể, thực tế phần lớn bọn tội phạm thông thường sẽ thực hiện các cuộc tấn công diện rộng và không có mục tiêu cụ thể. Điều này có nghĩa là mọi người đều có nguy cơ trở thành mục tiêu của kẻ tấn công.
Biện pháp bảo mật Trend Micro khuyên dùng
Người dùng cá nhân và doanh nghiệp có thể giảm thiểu hầu hết các cuộc tấn công bằng hình thức tống tiền trực tuyến nhờ vào những biện pháp bảo mật Trend Micro đưa ra.
Đầu tiên, người dùng không nên đăng quá nhiều chi tiết trên phương tiện truyền thông xã hội. Không lưu trữ những hình ảnh, đoạn clip mang yếu tố bí mật trong các thiết bị hoặc nên lưu trữ bằng các dịch vụ trực tuyến để giữ an toàn cho bản thân. Bên cạnh đó, việc sử dụng lá chắn thư mục từ Trend Micro Deep Security sẽ giúp người dùng bảo vệ thông tin của mình trước các mối đe dọa từ tin tặc và tội phạm.
Sử dụng phần mềm diệt bảo mật uy tín là biện pháp ngăn chặn hiệu quả |
Người dùng nên sử dụng mật khẩu mạnh và các phần mềm bảo mật đáng tin cậy để bảo vệ tất cả thiết bị và tài khoản của mình. Hệ thống mật khẩu mạnh của Trend Micro Internet Security sẽ giúp người dùng giảm thiểu rủi ro bị đánh cắp thông tin.
Trong trường hợp thiết bị đã bị mã hóa và tống tiền, người dùng nên tỉnh táo xử lý và báo ngay cho các cơ quan có thẩm quyền, từ chối hợp tác với kẻ tấn công để bảo vệ chính bản thân mình. Nếu trở thành mục tiêu công kích và quấy rối trên mạng bởi kẻ xấu, người dùng nên tìm sự hỗ trợ từ nhân viên trang mạng xã hội đó.
Doanh nghiệp nên hướng dẫn cho cán bộ và nhân viên trong công ty về cách nhận ra những hình thức tấn công trực tuyến của tin tặc. Doanh nghiệp nên trang bị các kênh thông tin liên lạc và lên kế hoạch giao dịch tài chính uy tín trong trường hợp nhân viên không có sẵn tài khoản. Tiếp theo đó, việc triển khai các giải pháp bảo mật là điều cực kỳ cần thiết, nhất là trong hệ thống mạng nội bộ.
Trend Micro đang cùng các doanh nghiệp lớn như Vodafone, Facebook, Google triển khai hệ thống bảo mật toàn diện, hỗ trợ cho những công ty, tập đoàn khác thiết lập an toàn không gian mạng. Trend Micro hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện đúng với các quy định và sáng kiến bảo vệ dữ liệu toàn cầu đã được ký kết trong thời gian vừa qua.