Trò 'thử thách khoe ảnh 10 năm' giúp Facebook lén thu thập dữ liệu ảnh?

Gần đây, hàng loạt người dùng mạng xã hội Facebook trên thế giới - trong đó có Việt Nam, đã đăng cặp ảnh của họ từ 10 năm trước và hiện thời theo tính năng "thử thách 10 năm" do các mạng xã hội này tung ra.
Kết quả là, từ người dùng thông thường cho tới những người nổi tiếng như giới ca sỹ, nghệ sỹ hay chính khách, mọi người đều biết về xu hướng này. Và một loạt các hình ảnh hiển thị so sánh khuôn mặt của người dùng hôm nay và 10 năm trước đã xuất hiện tràn ngập trên các mạng xã hội, đặc biệt là Facebook.
 
Tuy nhiên, theo Kate O'Neill - người sáng lập KO Insights, đồng thời cũng là tác giả của cây bút phân tích công nghệ trên Tech Humanist and Pixels and Place lại cho rằng, trào lưu khoe ảnh này rất có thể được phục vụ cho các gã khổng lồ mạng xã hội như Facebook tinh chỉnh hệ thống nhận diện khuôn mặt của họ, bởi việc kết nối trải nghiệm của con người qua các không gian vật lý và kỹ thuật số là việc làm không hề vô hại. Rất có thể Facebook, Instagram và Twitter đang lén thu thập dữ liệu ảnh của người dùng qua trò thử thách khoe ảnh 10 năm này.
Hình ảnh "thử thách 10 năm" của nam tài tử Shahkrit Yamnam - thuộc cộng đồng LGBT trong làng giải trí xứ Chùa Vàng. Sau thử thách 10 năm, Yamnam đã có màn "chuyển giới" ngoạn mục.
Tính năng được nhiều người dùng ưa thích vì họ nghĩ đơn giản là: đây là cách nhìn lại cột mốc 10 năm của bản thân và cũng để "khoe" với bạn bè một chút, rằng mình đã "dậy thì thành công" ra sao.
 
Nhưng theo phân tích của Kate O'Neill, trào lưu này chính là "một trong những mánh khóe" để mạng xã hội Facebook thu thập dữ liệu cá nhân của hàng triệu, thậm chí cả tỷ người để đào tạo cho hệ thống máy học của họ về sự lão hóa của người dùng. 
 
Sự việc này lại một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh vì sự "dễ dãi" của người dùng khi chia sẻ thông tin cá nhân trên các trang mạng xã hội.
 
Mặc dù nhiều ý kiến cho rằng, dữ liệu đó đã có sẵn và Facebook đã có tất cả các hình ảnh hồ sơ về cá nhân của những cá nhân đó. Tuy nhiên, việc sẵn sàng tập hợp, "nộp" vô điều kiện một cách dễ dàng của người dùng chính là đã "đóng góp tích cực" vào kho dữ liệu khổng lồ về gương mặt của Facebook, để khiến bạn bị nhận ra ở bất cứ đâu lại là chuyện khác.
 
Theo Kate O'Neill, Facebook muốn đào tạo một thuật toán nhận dạng khuôn mặt về các đặc điểm liên quan đến tuổi và cụ thể hơn là về "sự tiến triển của tuổi tác" - Ví dụ, cách mọi người có thể trông như thế nào khi họ già đi. Và trong trường hợp lý tưởng này, Facebook đã có một bộ dữ liệu lớn và chính xác về hình ảnh của rất nhiều người nhờ sự "nộp" không dữ liệu dễ dàng của họ.
 
Cũng có liên quan đến việc nhận diện khuôn mặt, một nhóm nghiên cứu gồm các thành viên Microsoft, Google đã lên tiếng kêu gọi điều chỉnh việc sử dụng AI, trong đó có công nghệ nhận diện khuôn mặt.
 
Về phía Facebook, hãng đã phủ nhận việc có bất kỳ can thiệp nào trong trò chơi "thử thách 10 năm" #10YearChallenge. Theo phát ngôn viên của Facebook, đây là một trào lưu do người dùng tạo ra đã tự lan truyền. Facebook không bắt đầu xu hướng này và cho rằng trào lưu sử dụng những bức ảnh đã tồn tại trên Facebook và Facebook không thu được gì từ trào lưu này.
 
Liệu trò chơi "thử thách 10 năm" mới của Facebook có vô hại cho người dùng hay không? - Điều này buộc người dùng phải tự cân nhắc thôi.