Thiên long bát bộ là một bộ tiểu thuyết võ hiệp của cố nhà văn Kim Dung. Tác phẩm bắt đầu được đăng trên tờ Minh báo ở Hong Kong và Nam Dương thương báo ở Singapore vào ngày 3/9/1963 đến ngày 27/5/1966, liên tục trong 4 năm.
Nội dung Thiên long bát bộ thấm đượm tinh thần Phật giáo mà Kim Dung vốn ngưỡng mộ, tiếng nói của Phật giáo trong tác phẩm vừa dịu dàng sâu lắng vừa thật hiển minh, quán xuyến từ đầu chí cuối tác phẩm.
Cảnh trong phim Thiên long bát bộ 2003.
Kim Dung đã chỉnh sửa truyện này 3 lần, lần gần nhất là vào năm 2009, Thiên long bát bộ xoay quanh mối quan hệ phức tạp giữa nhiều nhân vật đến từ nhiều nước khác nhau: Kiều Phong, Đoàn Dự, Hư Trúc. Với tác phẩm này, Kim Dung muốn nói đến mối quan hệ nhân - quả giữa chính bản thân các nhân vật với gia đình, xã hội, dân tộc, đất nước.
Cuối năm 2004, nhà xuất bản Giáo dục nhân dân của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã đưa tác phẩm Thiên long bát bộ vào sách giáo khoa lớp 12. Bộ Giáo dục Singapore cũng làm như vậy đối với các trường cấp 2, 3 sử dụng tiếng Trung Quốc. Thiên long bát bộ cũng đã được chuyển thể thành phim truyền hình nhiều lần bởi cả các nhà làm phim.
Bát bộ ở đây là chỉ 8 loại quỷ thần: Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Khẩn Na La, Ma Hầu, La Già. Còn cách gọi “Thiên Long” nguyên là của người Hán, chỉ rồng trên trời. Bởi vì Thiên và Long chiếm hai vị trí đầu tiên trong đó, nên người ta lấy nó làm tên gọi chung Thiên long bát bộ. Theo cách nói trong Phật giáo, Thiên long bát bộ thường theo bên cạnh Phật Tổ, Bồ Tát, La Hán, hăng hái nghe các ngài thuyết pháp, cúng dường chư Phật và đứng bên cạnh che chở. Bởi vậy họ cũng được xem là một trong những hộ pháp của Phật giáo.
Bát bộ ở đây là chỉ 8 loại quỷ thần: Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Khẩn Na La, Ma Hầu, La Già.
Căn cứ theo kinh phật được dịch sang Hán tự hiện có, cách nói “Thiên Long”, “Thiên long bát bộ” trong Phật giáo, từ sớm đã tồn tại vùng đất người Hán. Vào thời Đông Hán, trong “Kinh Nhân duyên nại nữ và kỳ vực” do tăng nhân An Thế Cao đến từ nước An Tức, Tây Vực phiên dịch, chính là nói đến Phật ở nước La Duyệt Chỉ, có hơn nghìn Tỳ kheo, Bồ Tát, Thiên long bát bộ cùng nhau tụ hội, nghe ngài thuyết giảng Phật Pháp.
Danh mục cụ thể của Thiên Long bát bộ cũng là thuận theo phiên dịch của kinh phật truyền vào Trung thổ vào thời Đông Hán. Liên quan đến chuyện này khá sớm là “Kinh Đại phương tiện phật báo ân”, ghi chép Thiên Long bát bộ gồm Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na Lan, Ma Hầu La Già. Danh mục liên quan đến Thiên Long bát bộ đời sau đều nhất trí về cơ bản.
CÙNG CHUYÊN MỤC
