Như chúng ta đã biết, The Last of Us 2 là tựa game được trông chờ nhất trong thời gian gần đây, nhất là sau khi gặp sự cố leak thông tin nó cũng chiếm luôn vị trí tựa game bị mang ra bàn tán nhiều nhất. Trong các tranh cãi sau khi bị lộ cốt truyện, việc một bộ phận game thủ tỏ ra phản đối và tẩy chay game vì quá đề cao vấn đề đồng tính hay nữ quyền đã khiến cộng đồng dấy lên lo ngại về việc kỳ thị cũng như quá cuốn theo trào lưu chống kỳ thị.
Những nội dung nói về đồng tính được cho là nguyên nhân The Last of Us 2 không được cấp phép
Đó là ở cộng đồng phương Tây vốn đề cao sự tự do tuyệt đối. Còn ở những thị trường khắt khe hơn và bị chi phối bởi các phong tục và tôn giáo như Trung Đông, số phận của The Last of Us 2 đang khá là gay go. Cách đây 1 năm, một người dùng reddit đã nêu lên vấn đề này qua câu chuyện xảy ra ở Ả Rập Saudi. Qua đó, hội đồng thẩm định nội dung của quốc gia lớn trong khu vực Trung Đông này đã không cấp phép cho The Last of Us lưu hành. Vì thế tựa game này sẽ không được bán ở các hệ thống bán lẻ chính thức tại đây.
Hình ảnh cơ quan GCAM của Ả Rập Saudi cấm The Last of Us được game thủ lan truyền
Thực ra ngay từ khi đoạn trailer cốt truyện chứa cảnh nụ hôn đồng tính của Ellie được phát đi hồi E3 2018 thì hầu hết game thủ tại khu vực Trung Đông đã lo ngại về viễn cảnh này. Đặc biệt là thời gian gần đây tại các nước khu vực Trung Đông không hề có động thái gì để quảng bá cho The Last of Us 2 cũng như chưa mở đặt hàng cho game này. Trong khi đó, Ghost of Tsushima ra mắt sau The Last of Us 2 nhưng đã khởi động khá rầm rộ các hoạt động giới thiệu game.
Việc chưa cho đặt hàng đã khiến một game thủ khác tìm hiểu và kể lại trên reddit. Theo đó, sau khi không tìm được nơi nào cho phép đặt trước game tại các nhà bán lẻ trong khu vực, người này đã email hỏi bộ phận chăm sóc khách hàng của chi nhánh Sony Trung Đông. Email trả lời có nội dung giải thích rằng nếu một game nào đó không xuất hiện tại hệ thống cửa hàng thuộc region này nghĩa là game đã không được cấp phép từ cơ quan quản lý để lưu hành và Sony không thể làm gì khác hơn việc tuân thủ quy định đó.
Mặc dù không trực tiếp xác nhận nhưng câu trả lời này cũng khá rõ ràng
Đặc thù của khu vực Trung Đông cũng như các quốc gia có tôn giáo theo xu hướng khắt khe về vấn đề giới tính hoặc nữ quyền luôn kiểm soát rất chặt sản phẩm chứa nội dung này. Rất nhiều nhà sản xuất đã cố gắng kiểm duyệt cắt bỏ hoặc che đi những nội dung bị cấm (thường là đồng tính, sexy hoặc bạo lực quá đà) để đổi lấy việc được cấp phép.
Đơn cử như Ubisoft, hãng này kiếm lời khá lớn từ việc bán game tại khu vực Trung Đông và họ chẳng ngại cắt cúp nội dung của Assassin’s Creed Odyssey và Origins để làm hài lòng các cơ quan kiểm duyệt. CD Projekt Red cũng che tất tần tật cảnh nóng trong The Witcher 3 để đạt được giấy phép phát hành chính thức game này tại Trung Đông. Tuy nhiên nếu các cảnh và tình huống đồng tính trong Odyssey là một trong các lựa chọn và bạn có thể hoàn toàn không chọn vào đó thì cảnh đồng tính trong The Last of Us 2 lại nằm hẳn trong cốt truyện, không có cách nào tránh khỏi khi chơi. Điều này có thể khiến The Last of Us 2 không có cách nào lách qua được quy định về kiểm soát nội dung tại khu vực Trung Đông.
Thực ra vấn đề kiểm soát nội dung game vốn không có gì mới khi một game phát hành ra thị trường toàn cầu. Mỗi quốc gia có một tiêu chí riêng và tùy vào văn hóa cũng như đặc điểm về quan niệm của mỗi nơi mà sẽ có những nội dung phải bị loại bỏ. Chúng ta sẽ không cần nói tới đất nước Trung Hoa vì họ làm việc này chặt chẽ như thế nào ai cũng thừa biết, tuy nhiên nhiều quốc gia khác cũng khét tiếng về kiểm duyệt game không kém.
Wolfenstein II The New Colossus đã bị kiểm duyệt tại Đức
Nếu nói về bạo lực thì có thể nêu ra Đức và Úc là 2 nước soi gắt gao nổi tiếng trên thế giới, rất nhiều tựa game mang tính bạo lực vừa đủ để được chấp nhận ở Mỹ nhưng sang 2 nước này là bị đẩy văng. Đặc biệt nước Đức vẫn cho phép các game về thế chiến thứ 2 cũng như các nội dung về tiêu diệt phát xít, nhưng lại cấm tiệt hình ảnh chữ thập ngoặc biểu trưng của đảng Quốc Xã. Chính vì điều này mà các phiên bản game Wolfenstein reboot sau này khi phát hành tại Đức đều phải cắt bỏ hết các huy hiệu của phe phát xít trong game và thay bằng một biểu tượng khác. Riêng vấn đề về đồng tính và sexy thì lại đặc biệt nhạy cảm ở các nước chịu ảnh hưởng bởi tôn giáo có quy định khắt khe như Trung Đông và một số nơi khác.
Tóm lại, câu chuyện kiểm duyệt game không mới và việc The Last of Us 2 có thể bị cấm ở Ả Rập Saudi theo chân phần đầu và có nguy cơ là ở nhiều nước khác trong khối Ả Rập cũng có thể dự đoán được. Căn bản đây là lựa chọn của nhà làm game khi hướng nội dung game theo phong cách đó và họ sẽ phải để mất một số thị trường không phù hợp với phần nội dung này. Chỉ đáng tiếc cho game thủ ở khu vực này không thể trải nghiệm phần tiếp theo của một siêu phẩm, có vẻ họ cũng chẳng cần đến những siêu anh hùng sẵn sàng giúp họ “đỡ tốn 60 USD mua game” như ở các nơi khác.
CÙNG CHUYÊN MỤC
