Phụ lục
DeFi là gì?
DeFi (Decentralized Finance) là nền tài chính phi tập trung (hay tài chính mở) mà trong đó, các tổ chức, thị trường hay các công cụ tài chính được quản lý phi tập trung.
Nói dễ hiểu hơn, DeFi tận dụng sức mạnh của Blockchain là phi tập trung và minh bạch để tạo nên 1 nền tài chính mở, mà trong đó mọi người đều có thể truy cập và sử dụng nó ở bất kỳ đâu, bất kỳ khi nào mà không chịu sự chi phối bởi cá nhân, tổ chức tập trung quyền lực nào cả.
Trong DeFi luôn đi kèm với “Non-Custodial”, tức là không uỷ thác. Cũng nhờ vào đặc điểm này của DeFi mà chúng ta thường gọi nó là Open Finance hay tài chính mở.
Trong DeFi, cũng gồm các hoạt động tương tự như CeFi. Chúng có thể là gửi tiết kiệm, cho vay, đi vay, các giao dịch, các lệnh chuyển khoản, nợ, thanh toán hóa đơn,…
Và thay vì được xử lý thông qua 1 bên thứ 3 trung gian, thì các hoạt động đó được diễn ra trên Smart contract của blockchain.
CeFi là gì?
CeFi (Centralized Finance) là tài chính tập trung, trong đó các thành phần như tổ chức, thị trường giao dịch hay các công cụ đều được quản lý tập trung.
Trái với DeFi, CeFi luôn đi kèm với cụm từ “custodial” hay uỷ thác, tức là các tài sản, sản phẩm, dịch vụ trong tài chính sẽ được uỷ thác cho tổ chức nào đó.
Trong CeFi, tất cả những thành phần kể trên, đều hoạt động, tương tác với nhau thông qua 1 bên thứ 3. Các hoạt động có thể là gửi tiết kiệm, cho vay, đi vay, các giao dịch, các lệnh chuyển khoản, nợ lương, thanh toán hóa đơn,…
Bên thứ 3 đó có thể là ngân hàng trung ương, chính phủ, thế chế tài chính, hay 1 thế lực lớn nào đó. Các thành phần trên anh em đều rất dễ hình dung với các ví dụ xung quanh chúng ta.
Ưu điểm của CeFi:
- Quen thuộc, dễ tiếp cận.
- Được pháp luật & thể chế bảo vệ.
Nhược điểm của CeFi:
- Phải thông qua bên thứ 3 trung gian.
- Chi phí cao.
- Vấn đề về tính minh bạch.
- Không dành cho tất cả mọi người.
Trong crypto, các dự án thuộc nhóm CeFi:
Các dự án CeFi trong Crypto
- Các sàn giao dịch tập trung: Coinbase, Binance, OKEx, Huobi.
- Các hình thức lending & Borrowing: Nexo, Celcius, Constant.
- Các đồng Stablecoin 1.0: USDT, USDC, PAX, HUSD, GUSD.
Hạn chế rất lớn của nền tài chính truyền thống đó là tính tập quyền hay tập trung quyền lực. DeFi chính là giải pháp cho việc này.
Phân biệt CeFi vs DeFi
Sự khác biệt lớn nhất giữa tài chính truyền thống và tài chính phi tập trung chính là tính uỷ thác.
Trong tài chính truyền thống hay Traditional Finance: Các tổ chức, thị trường & công cụ tài chính luôn tồn tại trung gian có quyền lực tập trung. Trong khi đó, DeFi tận dụng sức mạnh của Blockchain là tính minh bạch và phi tập trung để loại bỏ các trung gian này. Cụ thể:
- Chính phủ hay ngân hàng (CeFi) sẽ được thay thế bằng các các blockchain phi tập trung.
- Các tài sản của CeFi sẽ được thay thế bằng các token nằm trong hệ sinh thái của Blockchain và chúng phi tập trung.
Nhiệm vụ của DeFi là cung cấp quyền truy cập tới các dịch vụ tài chính cho người dùng ở bất kỳ đâu, bất kỳ khi nào chỉ cần họ có Internet ⇒ Điều này thể hiện tính mở đặc trưng của DeFi.
Bản chất của DeFi
Như nhắc tới bên trên, DeFi chính là ứng dụng thiết thực nhất của blockchain. Nó tận dụng được các ưu điểm của blockchain. Bao gồm:
- Tính phi tập trung – Decentralized.
- Không cần sự cho phép – Permissionless.
- Không cần đặt sự tin tưởng mà vẫn đảm bảo an toàn – Trustless.
- Tính minh bạch – Transparent.
- Không cần ủy thác – Self-Custody.
So sánh DeFi vs CeFi kể trên, anh em sẽ thấy ngay việc DeFi loại bỏ được bên thứ 3 trung gian của CeFi (có được việc này dựa vào các tính chất nêu trên của DeFi). Bên thứ 3 trong DeFi lúc này không phải là các tổ chức, ngân hàng, hay chính phủ (những người có thể kiểm soát chúng ta) mà Smart contract của Blockchain sẽ đảm nhận vai trò đó.
Một số ứng dụng của DeFi
Mặc dù DeFi thường được đặt trong lĩnh vực Blockchain và tiền điện tử. Nhưng phạm vi ứng dụng của mô hình này rộng hơn nhiều.
Canh tác năng suất
Canh tác năng suất hay Yield Farming là thuật ngữ dùng để chỉ những người cố gắng tạo ra thêm lợi nhuận từ những đồng tiền điện tử mà họ đang sở hữu.
Hiểu đơn giản, nếu người nông dân đang sở hữu mảnh đất, họ sẽ cho thuê mảnh đất này để lấy lợi nhuận. Tương tự như người sở hữu coin, họ sẽ cho thuê coin để tham gia vào thị trường mua bán nhằm làm biến động giá cho một coin nào đó.
Giao dịch ký quỹ
Giao dịch ký quỹ hay Margin Trading là thuật ngữ thường thấy trong thị trường Forex. Trong thị trường tiền điện tử cũng vậy, bạn có thể giao dịch nhiều hơn số tiền mà bạn đang có trong sàn bằng việc đi vay của sàn và phải trả lại khi chốt giao dịch.
Sàn giao dịch phi tập trung
Tại các sàn giao dịch phi tập trung, bạn có thể tự giao thương với người khác mà không cần sàn trung gian để giảm chi phí. Do sàn không kiểm soát tiền của bạn nên dù hacker có hack được sàn đi chăng nữa cũng không thể lấy được tiền.
Stablecoin
Nếu như không có DeFi, việc mang Crypto đi thế chấp để phát hành Stablecoin sẽ khó khăn hơn vì cần nhiều khâu trung gian. Ngược lại, với DeFi, Crypto sẽ được thế chấp tự động và nhanh chóng bằng các hợp đồng thông minh.
Nền tảng cho vay ngang hàng
Với mô hình cho vay khi áp dụng DeFi đã bỏ qua trung gian. Nhờ đó, số tiền mà người cho vay thu về sẽ nhiều hơn, đồng thời, tiền lãi của người đi vay phải trả cũng ít hơn.
Thị trường dự đoán
Đây là một hoạt động cá cược được áp dụng Smart Contract, bạn có thể dự đoán về một biến động giá của một đồng tiền điện tử nào đó chẳng hạn. Nếu dự đoán đúng, bạn sẽ có token, còn sai sẽ mất token.
Bảo hiểm phi tập trung
Việc mua bảo hiểm cho những nhà đầu tư tham gia sàn giao dịch phi tập trung cũng là một ứng dụng của DeFi.
Tiềm năng và rủi ro của DeFi
Tiềm năng của mô hình DeFi
DeFi có nguồn lực đổ vào tăng dần theo thời gian. Trong vòng một năm, tổng lượng vốn hóa thị trường của DeFi tăng trưởng gấp 12 lần và mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư.
Trong tương lai, DeFi sẽ làm thay đổi và ảnh hưởng khá nhiều đến mô hình tài chính tập trung tại nhiều quốc gia. Nhiều nhà đầu tư đang dần chán sự tập quyền của hệ thống tài chính truyền thống. Họ muốn sự tự do, thỏa mái và không bị kiểm soát, đặc biệt là những người không có cơ hội tiếp cận với tài chính ngân hàng. Vì vậy, các nhà đầu tư sẽ có xu hướng chuyển sang DeFi để tự mình quản lý tài chính cá nhân mà không cần phụ thuộc vào bên thứ ba hay tổ chức tập trung nào khác.
Nhưng để DeFi thay thế hoàn toàn cho CeFi là điều khó có thể xảy ra do nhiều yếu tố chủ quan cũng như khách quan.
Tuy nhiên, DeFi chắc chắn sẽ tự tạo cho mình một sân chơi song song với CeFi, đồng thời tập trung vào các vấn đề mà mô hình CeFi chưa giải quyết được.
Rủi ro của DeFi
Mặc dù ở các Smart Contract luôn được đánh giá là bảo mật cao, nhưng với những hacker, họ giỏi vẫn có thể tìm ra những lỗ hổng để xâm nhập vào. Vì vậy, DeFi đã và đang cố gắng cải thiện tính bảo mật cho các Smart Contract.
Bên cạnh đó, chính phủ của nhiều nước từ lâu đã không thích Blockchain. Giờ đây lại thêm DeFi sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng kiểm soát ngành tài chính của họ. DeFi không chỉ tác động đến lợi ích cá nhân mà đụng chạm đến sự bình ổn của một quốc gia.
Cho nên, không dễ để DeFi có được sự công nhận hợp pháp tại nước sở tại. Thậm chí là các quốc gia này có thể cấm tất cả các hoạt động liên quan đến Blockchain như Trung Quốc đang chẳng hạn.
Tổng kết
Trên đây là toàn bộ kiến thức về mô hình DeFi mà bạn nên biết. Đây là mô hình rất có tiềm năng trong tương lai và mang lại lợi ích rất nhiều cho nhà đầu tư. Hy vọng, bạn sẽ tìm hiểu sâu hơn về DeFi khi đầu tư vào thị trường tiền điện tử.
Hiện tại, chúng ta mới đang ở giai đoạn đầu của DeFi thôi. Và việc cần làm của chúng ta là tìm hiểu thật kỹ về những chủ đề mà anh em quan tâm. Chỉ có kiến thức vững chắc của chính anh em mới có thể giúp chúng ta kiếm lợi nhuận bền vững trong thị trường.
Với bài viết này, mong là anh em đã có thể nắm được cơ bản về DeFi là gì cũng như những mảnh ghép bên trong DeFi.
Ngoài ra cũng nên ghé thăm fanpage Gosugamers Vietnam khu vườn địa đàng với hàng ngàn tin tức Esports và 7749 loại meme/video… vui tính hơn cả crush của bạn. LIKE NGAY ĐỂ CẢM NHẬN.
Cuối cùng bạn có sẵng sàng "tám" xuyên biên giới tại Gia đình Kênh Tin Game, nơi có những thiên tài như Elon Musk, bí ẩn như Dr.Strange và lịch lãm như Constantine?
CÙNG CHUYÊN MỤC
